Geri Dön

Türkiye'de 15 Yaş Üzeri Tütün Kullanan Bireylerde Sigara Bırakma Denemelerini Açıklamaya Yönelik Bir Model Önerisi

A Model Proposal to Explain Smoking Cessation Attempts in Tobacco Users Over 15 Years of Age in Turkey

  1. Tez No: 851015
  2. Yazar: MURAT TUĞBERK BAKAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NADİYE PINAR AY
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

AMAÇ Çalışmamızda GATS 2016 veri tabanı ile Türkiye'de 15 yaş ve üzeri bireylerin tütün kullanımını bırakma denemeleri prevalansını ve bırakma denemelerini etkileyen çeşitli faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. YÖNTEM Bu araştırmada Türkiye'de 15 yaş ve üzeri bireyleri temsil eden, çok aşamalı tabakalı coğrafik küme örnekleme yöntemiyle verileri toplanmış kesitsel bir çalışma olan GATS 2016 verilerinin sekonder analizi yapılmıştır. Tütün kullanımını bırakma denemelerini etkileyen faktörler yapısal eşitlik modeli oluşturularak değerlendirilmiştir. Modelde; sosyodemografik özellikler, sigara bağımlılık düzeyi, pasif maruziyet, tütün kullanımını bırakmaya özendirici uygulamalar, bu uygulamalara yönelik tutum, tütün reklamları, sponsorluk ve promosyonları değişkenlerinin sigara bırakma denemesine etkisi test edilmiştir. BULGULAR Kentsel bölgede yaşama, yüksek varlık indeksine sahip olma, batı bölgelerinde ikamet etme, lise ve üzeri eğitim durumu ve gençlerde tütün bırakma denemeleri pozitif yönde etkilenmiştir. Sigara bağımlılık düzeyinin artışı ve pasif maruziyet tütün bırakma denemelerini negatif yönde etkilemiştir. Tütün kullanımını bırakmaya özendirici uygulamalar, bu uygulamalara yönelik pozitif tutum ve tütün reklamları, sponsorluklarının tütün bırakma denemelerini olumlu yönde etkilediği saptanmıştır. SONUÇ Sosyoekonomik açıdan dezavantajlı gruplar ve ileri yaştaki bireylere sigara bırakma hizmetleri ve bırakmaya özendirici uygulamaların daha fazla ulaşması sağlanabilir. DSÖ'nün TKÇS çerçevesinde oluşturulan M-POWER paketindeki uygulamaların günlük hayata daha entegre olması sağlanarak bireyler daha fazla tütün kullanımını bırakmayı denemeye yönlendirilmesi sağlanabilir.

Özet (Çeviri)

AIM In our study, it was aimed to evaluate the prevalence of smoking cessation attempts and various factors affecting quitting attempts in individuals aged 15 and over in Turkey with the GATS 2016 database. METHOD In this research, secondary analysis of GATS 2016 data, which is a cross-sectional study, whose data were collected by multi-stage stratified geographic cluster sampling method, representing individuals aged 15 and over in Turkey was conducted. Factors affecting tobacco cessation attempts were evaluated by constructing a structural equation model. In the model; The effects of sociodemographic characteristics, smoking addiction level, passive exposure, practices encouraging smoking cessation, attitudes towards these practices, tobacco advertisements, sponsorship and promotions on smoking cessation trial were tested. RESULTS Living in the urban area, having a high wealth index, residing in the western regions, high school and above education level, and tobacco cessation attempts among young people were positively affected. The increase in the level of cigarette dependence and passive exposure negatively affected the tobacco cessation trials. It has been determined that practices encouraging smoking cessation, positive attitudes towards these practices and tobacco advertisements and sponsorships affect tobacco cessation trials positively. CONCLUSION More access to smoking cessation services and practices encouraging cessation can be provided to socioeconomically disadvantaged groups and older individuals. By ensuring that the applications in the M-POWER package created within the framework of WHO's FCTC are more integrated into daily life, individuals can be guided to try to quit smoking more.

Benzer Tezler

  1. Bedeni yeniden üretme aracı olarak sosyal medyanın estetik müdahalelerdeki rolü

    Social media as a tool to regenerate the body imagination in aesthetic interventions

    ŞULE NUR SOYDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiGiresun Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM GÜRLER

  2. Diyabet hastalarının diyabetik ayak bakımı konusunda verilen eğitimden sonra bilgi tutum ve davranışlarındaki değişikliklerin değerlendirilmesi

    The evaluation of changes in knowledge, attitudes and behaviours after training about diabetic foot care of diabetic patients

    ENVER BAKMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. SEÇİL ARICA

  3. Sigara içme davranışı ve sigara bırakma sürecinin multifaktöriyel analizi

    Multifactorial analysis of smoking behavior and smoking cessation process

    AHMET GÜRBÜZEL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Göğüs HastalıklarıGazi Üniversitesi

    Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAN ÖZTÜRK

  4. Türkiye'de alkol, tütün ve elektronik sigara kullanımını etkileyen faktörlerin çok değişkenli probit regresyon modeli ile araştırılması

    Investigation of factors affecting alcohol, tobacco, and elektronic cigarette use in Turkey with a multivariate probit regression model

    OĞUZHAN BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonometriAtatürk Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMER ALKAN

  5. Bir ilçedeki 15 yaş ve üzeri kişilerde sağlık davranışları ve ilişkili risk etmenleri

    Health behaviours and related risk factors in 15 years and older people in A district

    VOLKAN MEDENİ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Halk SağlığıGazi Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA NUR BARAN AKSAKAL