Geri Dön

Bazı tıbbi aromatik bitki türlerinin şeker hastalığına karşı (antidiyabetik) ve cilt yenileme (antiaging) özelliklerinin belirlenmesi; türlerin fitokozmetik ve fitofarmasötik potansiyellerinin ortaya konulması

Determination of the against diabetes (antidiabetic) and skin renewal (antiaging) properties of some medicinal aromatic plant species; disclosing the phytocosmetic and phytopharmaceutical potentials of species

  1. Tez No: 851146
  2. Yazar: MEHMET ÇAVUŞOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET HÜSEYİN ALKAN, DOÇ. DR. İSMAİL YENER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyokimya, Kimya, Biochemistry, Chemistry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dicle Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 242

Özet

Halk arasında anti-aging (cilt yenileme) özelliğinden dolayı kullanılan kiraz sapı, kına, badem, ayva çekirdeği, kayısı çekirdeği, menegiç (bıttım), yenidünya, salatalık kabuğu ve anti-aging etki potansiyeli olduğu düşünülen; Astragalus, Spartium, Trifolium, Centaurea, Onopordum, Carduus, Gundelia, Scolymus, Achillea, Echinops, Tragopogon, Pulicaria, Carlina, Alcea, Malva, Verbascum, Veronica, Kickxia, Stachys, Melissa, Sideritis, Ballota, Teucrium, Mentha, Salvia, Calystegia, Hypericum, Sedum, Cardaria, Capsella, Anchusa, Beta, Silene, Euphorbia ve Reseda cinslerine ait bazı türlerin etanol ekstreleri hazırlanarak elastaz ve kolajenaz enzim inhibisyon aktiviteleri ölçülmüştür. Ayrıca bu türlerin GC-MS cihazı ile triterpen olan α-amirin, monoronik, oleanonik, oleanolik, betulinik, ursolik ve ursonik asit içerikleri tayin edilmiştir. Çalışmanın ikinci kısmında halk arasında antidiyabetik etkisi olan bu türlerin hazırlanan ekstrelerinin ayrıca α-glukozidaz ve α-amilaz enzim inhibisyon aktiviteleri tespit edilmiştir. Antiaging açısından, halk arasında kullanılan materyallerin genel olarak hem elastaz hemde kolajenaz enzim inhibisyon aktivitelerinin yüksek olduğu, özellikle kına örneğinin elastaz (% inhibisyon: 90,72±1,60) ve kolajenaz (% inhibisyon: 98,80±1,26) enzim inhibisyon aktivitesinin oldukça yüksek olduğu bulunmuştur. Antidiyabetik açısında ise halk arasında kullanılan türlerin özellikle, 200 μg/mL konsantrasyonda α-glukozidaz inhibisyon aktivitesinde badem dışındaki tüm örneklerin aktif olduğu ve bıttım çekirdeği, kiraz sapı, ayva çekirdeği, tarçın, sarımsak, kına ve meyan kökünün çok yüksek inhibisyon aktivitesi sergiledikleri bulunmuştur. GC-MS sonuçlarına göre ise Salvia marashica, ve Carlina corymbosa türlerinin ursolik asit (sırasıyla, 83.108±12,47 ve 112.220±16,83 µg analit/g ekstre) ve oleanolik asit (sırasıyla, 105.885±27,53 ve 161.833±42,07 µg analit/g ekstre) bakımından en zengin örnekler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Melissa officinalis subsp. officinalis, Astragalus schizopterus ve Mentha longifolia subsp. noeana türlerininde bu bileşenlerince zengin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda antiaging ve antidiyabetik açıdan fitokozmetik ve fitofarmasötik olarak çok değerli türlerin olduğu ve özellikle çok yüksek inhibisyon aktivitesi sergileyen türlerin daha ileriki çalışmalara konu olması ile ülke ekonomisine kazandırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Plant materials such as cherry stalk, henna, almond, quince seed, apricot seed, terebinth, loquat, cucumber peel, which are popularly used for their anti-aging (skin renewal) properties, and Astragalus, Spartium, Trifolium,Centaurea, Onopordum, Carduus, Gundelia, Scolymus, Achillea, Echinops, Tragopogon, Pulicaria, Carlina, Alcea, Malva, Verbascum, Veronica, Kickxia, Stachys, Melissa, Sideritis, Ballota, Teucrium, Mentha, Salvia, Calystegia, Hypericum, Sedum, Cardaria, Capsella, Anchusa, Beta, Silene, Euphorbia and Reseda which are thought to have anti-aging effect potential elastase and collagenase enzyme inhibition activities of ethanol extracts of species belonging to the genera were measured. In addition, the contents of α-amyrin, monoronic, oleanonic, oleanolic, betulinic, ursolic and ursonic acids, which are triterpenes of these species, were determined with the GC-MS device. In the second part of the study, the α-glucosidase and α-amylase enzyme inhibition activities of the prepared extracts of these species, which have antidiabetic effects among the public, were also determined. In terms of antiaging, the materials used among the public are generally activated in both elastase and collagenase enzyme inhibition activities, and especially the henna sample was found to be high in both elastase (inhibition %: 90,72±1,60) and collagenase (inhibition %: 98,80±1,26) enzyme inhibition activities. In terms of antidiabetics, it was found that the species used among the public, especially all samples except almond, were active in α-glucosidase inhibition activity at a concentration of 200 μg/mL, and bıttım seed, cherry stem, quince seed, cinnamon, garlic, henna and licorice root exhibited very high inhibition activities. According to GC-MS results, ursolic acid (83.108±12,47 and 112.220±16,83 µg analyte/g extract, respectively) and oleanolic acid (105.885±27,53 and 161.833±42,07 µg analyte/g extract) of Salvia marashica, and Carlina corymbosa species, were found to be the richest samples in terms of extract. Additionally, Melissa officinalis subsp. officinalis, Astragalus schizopterus and Mentha longifolia subsp. noeana species were found to be rich in these components. As a result of the study, it was concluded that there are valuable species of phytocosmetics and phytopharmaceuticals in terms of antiaging and antidiabetic, and that especially the types that show very high inhibition activity should be subject of further studies and brought the country's economy.

Benzer Tezler

  1. Derna (Libya) yöresi bazı tıbbi aromatik bitkileri

    The medicinal and aromatic plant in the city of Derna

    ANWAIGE A.MOHAMED ALMASAWRİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    BotanikKastamonu Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NURCAN YİĞİT

  2. Rize ilinde yayılış gösteren lamiaceae familyasına mensup bazı tıbbi ve aromatik bitki türlerinin kültüre alınma olanakları ve etken maddelerinin belirlenmesi

    Culti̇vati̇on possi̇bi̇li̇ti̇es and determi̇nati̇on of acti̇ve compounds of some medi̇ci̇nal and aromati̇c plants belongi̇ng to the lami̇aceae fami̇ly di̇stri̇buted i̇n the Ri̇ze provi̇nce

    EMİNE YURTERİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KUDRET KEVSEROĞLU

  3. Maçka (Trabzon) ilçesinde yetişen bazı bitkilerin etnobotanik özellikleri ve peyzaj değerleri

    Ethnobotanic features and landscape values of some plants growing in Maçka (Trabzon) district

    ZEHRA ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Peyzaj MimarlığıArtvin Çoruh Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DERYA SARI

  4. Bazı endemik tıbbi aromatik bitkilerin element içeriklerinin araştırılması

    Investigation of element content of some endemic medicinal aromatic plants

    VATİMETOU ETHMANE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyokimyaKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    Moleküler Tıp Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM ER ÇALIŞKAN

  5. Medicinal and aromatic plants from the perspective of consumers, collectors, shopkeepers, and herbalists in the soran area of northern Iraq

    Kuzey Irak'ın soran bölgesinde tüketiciler, toplayıcılar, aktarlar ve hekimler açısından tıbbi ve aromatik bitkiler

    KHADIJAH MUHAMMAD ALI RASUL RASUL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Biyomühendislik ve Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CUMA AKBAY

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YEŞİM AYTOP