Beliren yetişkinlerde hedonik tüketim davranışı ve görünümle ilişkili sosyal medya bilinci ilişkisinde yaşamda anlamın aracılık rolünün incelenmesi
Investigating the mediating role of meaning in life in the relationship between hedonic consumption behavior and appearance-related social media consciousness in emerging adults
- Tez No: 851243
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERAL SERT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Psikoloji, İşletme, Philosophy, Psychology, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Hedonic Consumption, Meaning in Life, Appearance-Related Social Media Consciousness, Body Image, Emerging Adulthood, Sought Meaning, Current Meaning
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Çalışmanın amacı, beliren yetişkinlerin görünümle ilişkili sosyal medya bilinci ve hedonik tüketim davranışı ilişkisinde, yaşamda anlamın aracı rolünün incelenmesidir. Bununla birlikte, hedonik tüketim, yaşamda anlam, görünümle ilişkili sosyal medya bilincinin beliren yetişkinlerin sahip olduğu sosyal ve demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı da çalışmanın alt amaçlarındandır. Bu çalışma ilişkisel tarama yöntemiyle yapılmış nicel bir araştırmadır. Çalışma , 305 (179'u (%58,7) Kadın ; 126'sı (%41,3) erkek) beliren yetişkinle (18-26yaş aralığında) internet tabanlı olarak (Google Forms üzerinden) ulaştırılarak çevrimiçi veri toplama yöntemiyle yapılmıştır. Araştırmada yer alan değişkenlerin ölçülmesi amacıyla katılımcılara sosyal ve demografik özelliklerden oluşan Kişisel Bilgi Formu, ; Sophia Choukas-Bradley ve ark. tarafından, 2020 yılında geliştirilmiş ve Öngören, B., Durdu, Z., Dongaz, Ö. İ., Bayar, B., ve Bayar, K. (2021) Tarafından türkçeye uyarlaması yapılmış olan Görünümle İlişkili Sosyal Medya Bilinci Ölçeği, Coskun, T., ve Marangoz, M. (2019) tarafından geliştirilen Hedonik ve Faydacı Tüketim Davranışları Ölçeği, ise Steger, Frazier, Oishi ve Kaler tarafından 2006 yılında geliştirilen Türkçe'ye uyarlaması Demirdag, S. Ve Kalafat, S. (2015) tarafından yapılan Yaşamın Anlamı Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Tukey,Benferroni post hoc testleri, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu , Basit Doğrusal Regresyon yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS 26 Paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre; Demografik değişkenlerden cinsiyet ve eğitim düzeyi değişkenlerine bakıldığında, cinsiyet ve eğitim düzeyleri arasında herhangi bir farklılığın olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Demografik değişkenlerden evcil hayvan sahipliği değişkenine bakıldığında, yaşamda anlam ve görünümle ilişkili sosyal medya bilincinde evcil hayvan sahipliği durumuna göre herhangi bir farklılığın olmadığı anlaşılmıştır buna karşın hedonik tüketim ölçeği alt boyutlarından olan hedonik adaptasyon ve dürtüselliğin hayvan sahipliğine göre anlamlı olarak farklılaştığı ve hayvan sahibi olanların puanlarının olmayanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. İlişki durumu değişkeninde ise; sözlü/nişanlı olan beliren yetişkinlerin yaşamdaki mevcut anlama dair puanlarının ilişkisi var ,ilişkisi yok ve evli olaranlardan daha yüksek olduğu tespit edişmiştir. Demografik değişkenlerden çalışma durumu değişkenine bakıldığında, yaşamda anlam ve görünümle ilişkili sosyal medya bilincinde çalışma durumları arasında herhangi bir farklılığın olmadığı anlaşılmıştır ,buna karşın hedonik tüketim ölçeği alt boyutlarından Hedonik etki ve Kimlik yansıtma puanlarının öğrenci olma durumunda çalışan olma durumuna göre daha yüksek puanlar alarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırmanın nihai hedefi olan görünümle ilişkili sosyal medya bilinci , hedonik tüketim davranışı ilişkisinde, yaşamda anlamın aracılık rolü incelendiğinde, yaşamda anlam ölçeğinin alt boyutu olan aranan anlamın, hedonik tüketim ve görünümle ilişkili sosyal medya bilinci ilişkisindeki kısmi aracı rol etkisi tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler Hedonik Tüketim , Yaşamda Anlam, Görünümle İlişkili Sosyal medya Bilinci , Beden İmajı , Beliren Yetişkinlik , Aranan Anlam , Mevcut Anlam
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the mediating role of meaning in life in the relationship between appearance-related social media consciousness and hedonic consumption behavior in emerging adults. Additionally, the study aims to explore whether hedonic consumption, meaning in life, and appearance-related social media consciousness vary based on the social and demographic characteristics of emerging adults. This research employs a quantitative approach using a relational survey method. The study involved 305 emerging adults (179 (58.7%) female; 126 (41.3%) male) aged between 18 and 26, who were reached online via Google Forms for data collection. To measure the variables in the study, participants completed a Personal Information Form covering social and demographic characteristics, the Appearance-Related Social Media Consciousness Scale developed by Sophia Choukas-Bradley et al. in 2020 and adapted to Turkish by Öngören et al. in 2021, the Hedonic and Utilitarian Consumption Behaviors Scale developed by Coskun and Marangoz in 2019, and the Meaning in Life Scale adapted to Turkish by Demirdag and Kalafat in 2015 based on the original scale developed by Steger, Frazier, Oishi, and Kaler in 2006. Data analysis involved Independent Samples t-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Tukey and Benferroni post hoc tests, Pearson Product-Moment Correlation, and Simple Linear Regression methods, conducted using the SPSS 26 Package program. According to the results obtained in the study, there were no significant differences in gender and education level among demographic variables. Regarding pet ownership, no differences were found in meaning in life and appearance-related social media consciousness based on pet ownership, but significant variations were observed in the hedonic consumption sub-dimensions of hedonic adaptation and impulsivity, indicating higher scores for pet owners. Concerning relationship status, emerging adults who were engaged had higher scores in current meaning in life compared to those without a relationship or those who were married. Analyzing the working status variable, no differences were found in meaning in life and appearance-related social media consciousness among different working statuses. However, the hedonic consumption sub-dimensions of hedonic impact and identity reflection showed significant differences based on being a student or being employed, with higher scores for students. In conclusion, the study investigated the partial mediating role of the sought meaning, a sub-dimension of the meaning in life scale, in the relationship between appearance-related social media consciousness and hedonic consumption behavior. The study contributes to understanding the intricate interplay among hedonic consumption, meaning in life, and appearance-related social media consciousness in the context of emerging adulthood.
Benzer Tezler
- The relations between coping strategies, caregiver bonding, and dating violence of emerging adults: Cross-cultural comparison between China and Turkiye
Beliren yetişkinlerde başa çıkma stratejileri, bakım verene bağlanma ve flört şiddeti arasındaki ilişki: Çin ve Türkiye arasındaki kültürler arası karşılaştırma
ZUBAIDAN YUSHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜDAYAR CIHAN
- Beliren yetişkinlerde kişilerarası yetkinlik, algılanan ebeveyn kabul-reddi ve yaşam boyu kardeş ilişkileri arasındaki ilişkiler
The relationships among interpersonal competence, perceived parental acceptance-rejection, and lifespan sibling relationships in emerging adults
FATMA BETÜL GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞİN SATAN
- Beliren yetişkinlerde ebeveynleşme ve siber flört istismarı: Yakın ilişkilerde kaygılı ve kaçınmacı bağlanmanın doğrudan ve dolaylı rolü
Parentification and cyber dating abuse in emerging adulthood: The direct and indirect role of anxious and avoidant attachment in close relationships
ZEHRA EZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAŞİT AVCI
- Beliren yetişkinlerde sosyodemografik değişkenler, bilişsel esneklik ve öz-yeterlik algısının karar verme stilleri üzerine etkisinin incelenmesi
Examining the relationship between the decision-making styles of emergent adults with sociodemographic variables, cognitive flexibility and self-efficacy
BÜŞRA DURSUN
- Beliren yetişkinlerde bağlanma ve romantik yalnızlık arasındaki ilişkide flört kaygısının aracı rolü
The mediating role of dating anxiety in the relationship between attachment and romantic loneliness among emerging adults
SEDA YONAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKAY DEMİR