Beliren yetişkinlerde hedonik tüketim davranışı ve görünümle ilişkili sosyal medya bilinci ilişkisinde yaşamda anlamın aracılık rolünün incelenmesi
Investigating the mediating role of meaning in life in the relationship between hedonic consumption behavior and appearance-related social media consciousness in emerging adults
- Tez No: 851243
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERAL SERT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Psikoloji, İşletme, Philosophy, Psychology, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Hedonic Consumption, Meaning in Life, Appearance-Related Social Media Consciousness, Body Image, Emerging Adulthood, Sought Meaning, Current Meaning
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Çalışmanın amacı, beliren yetişkinlerin görünümle ilişkili sosyal medya bilinci ve hedonik tüketim davranışı ilişkisinde, yaşamda anlamın aracı rolünün incelenmesidir. Bununla birlikte, hedonik tüketim, yaşamda anlam, görünümle ilişkili sosyal medya bilincinin beliren yetişkinlerin sahip olduğu sosyal ve demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı da çalışmanın alt amaçlarındandır. Bu çalışma ilişkisel tarama yöntemiyle yapılmış nicel bir araştırmadır. Çalışma , 305 (179'u (%58,7) Kadın ; 126'sı (%41,3) erkek) beliren yetişkinle (18-26yaş aralığında) internet tabanlı olarak (Google Forms üzerinden) ulaştırılarak çevrimiçi veri toplama yöntemiyle yapılmıştır. Araştırmada yer alan değişkenlerin ölçülmesi amacıyla katılımcılara sosyal ve demografik özelliklerden oluşan Kişisel Bilgi Formu, ; Sophia Choukas-Bradley ve ark. tarafından, 2020 yılında geliştirilmiş ve Öngören, B., Durdu, Z., Dongaz, Ö. İ., Bayar, B., ve Bayar, K. (2021) Tarafından türkçeye uyarlaması yapılmış olan Görünümle İlişkili Sosyal Medya Bilinci Ölçeği, Coskun, T., ve Marangoz, M. (2019) tarafından geliştirilen Hedonik ve Faydacı Tüketim Davranışları Ölçeği, ise Steger, Frazier, Oishi ve Kaler tarafından 2006 yılında geliştirilen Türkçe'ye uyarlaması Demirdag, S. Ve Kalafat, S. (2015) tarafından yapılan Yaşamın Anlamı Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Tukey,Benferroni post hoc testleri, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu , Basit Doğrusal Regresyon yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS 26 Paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre; Demografik değişkenlerden cinsiyet ve eğitim düzeyi değişkenlerine bakıldığında, cinsiyet ve eğitim düzeyleri arasında herhangi bir farklılığın olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Demografik değişkenlerden evcil hayvan sahipliği değişkenine bakıldığında, yaşamda anlam ve görünümle ilişkili sosyal medya bilincinde evcil hayvan sahipliği durumuna göre herhangi bir farklılığın olmadığı anlaşılmıştır buna karşın hedonik tüketim ölçeği alt boyutlarından olan hedonik adaptasyon ve dürtüselliğin hayvan sahipliğine göre anlamlı olarak farklılaştığı ve hayvan sahibi olanların puanlarının olmayanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. İlişki durumu değişkeninde ise; sözlü/nişanlı olan beliren yetişkinlerin yaşamdaki mevcut anlama dair puanlarının ilişkisi var ,ilişkisi yok ve evli olaranlardan daha yüksek olduğu tespit edişmiştir. Demografik değişkenlerden çalışma durumu değişkenine bakıldığında, yaşamda anlam ve görünümle ilişkili sosyal medya bilincinde çalışma durumları arasında herhangi bir farklılığın olmadığı anlaşılmıştır ,buna karşın hedonik tüketim ölçeği alt boyutlarından Hedonik etki ve Kimlik yansıtma puanlarının öğrenci olma durumunda çalışan olma durumuna göre daha yüksek puanlar alarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırmanın nihai hedefi olan görünümle ilişkili sosyal medya bilinci , hedonik tüketim davranışı ilişkisinde, yaşamda anlamın aracılık rolü incelendiğinde, yaşamda anlam ölçeğinin alt boyutu olan aranan anlamın, hedonik tüketim ve görünümle ilişkili sosyal medya bilinci ilişkisindeki kısmi aracı rol etkisi tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler Hedonik Tüketim , Yaşamda Anlam, Görünümle İlişkili Sosyal medya Bilinci , Beden İmajı , Beliren Yetişkinlik , Aranan Anlam , Mevcut Anlam
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the mediating role of meaning in life in the relationship between appearance-related social media consciousness and hedonic consumption behavior in emerging adults. Additionally, the study aims to explore whether hedonic consumption, meaning in life, and appearance-related social media consciousness vary based on the social and demographic characteristics of emerging adults. This research employs a quantitative approach using a relational survey method. The study involved 305 emerging adults (179 (58.7%) female; 126 (41.3%) male) aged between 18 and 26, who were reached online via Google Forms for data collection. To measure the variables in the study, participants completed a Personal Information Form covering social and demographic characteristics, the Appearance-Related Social Media Consciousness Scale developed by Sophia Choukas-Bradley et al. in 2020 and adapted to Turkish by Öngören et al. in 2021, the Hedonic and Utilitarian Consumption Behaviors Scale developed by Coskun and Marangoz in 2019, and the Meaning in Life Scale adapted to Turkish by Demirdag and Kalafat in 2015 based on the original scale developed by Steger, Frazier, Oishi, and Kaler in 2006. Data analysis involved Independent Samples t-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Tukey and Benferroni post hoc tests, Pearson Product-Moment Correlation, and Simple Linear Regression methods, conducted using the SPSS 26 Package program. According to the results obtained in the study, there were no significant differences in gender and education level among demographic variables. Regarding pet ownership, no differences were found in meaning in life and appearance-related social media consciousness based on pet ownership, but significant variations were observed in the hedonic consumption sub-dimensions of hedonic adaptation and impulsivity, indicating higher scores for pet owners. Concerning relationship status, emerging adults who were engaged had higher scores in current meaning in life compared to those without a relationship or those who were married. Analyzing the working status variable, no differences were found in meaning in life and appearance-related social media consciousness among different working statuses. However, the hedonic consumption sub-dimensions of hedonic impact and identity reflection showed significant differences based on being a student or being employed, with higher scores for students. In conclusion, the study investigated the partial mediating role of the sought meaning, a sub-dimension of the meaning in life scale, in the relationship between appearance-related social media consciousness and hedonic consumption behavior. The study contributes to understanding the intricate interplay among hedonic consumption, meaning in life, and appearance-related social media consciousness in the context of emerging adulthood.
Benzer Tezler
- Beliren yetişkinlerde kaygı ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile spiritüel iyi oluş arasındaki ilişki
The relationship between anxiety, intolerance of uncertainty and spiritual well-being in emerging adulthood
BETÜL AKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ŞENTEPE LOKMANOĞLU
- Beliren yetişkinlerde kaygılı bağlanmadan siber flört şiddeti uygulamaya giden yollar: Bir çoklu paralel aracılık modeli testi
Paths from anxious attachment to cyber dating violence perpetration in emerging adults: A test of a multiple parallel meditation model
BUSE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiMEF ÜNİVERSİTESİPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EZGİ TOPLU DEMİRTAŞ
- Beliren yetişkinlerde yetişkin ayrılma anksiyetesinin yordayıcıları olarak ilişkisel değişkenler ve bağlanma stilleri
The predictors of adult separation anxiety in emerging adults: Relational variables and attachment styles
MUSTAFA TORAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBartın ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ÇÜRÜKVELİOĞLU KÖKSAL
- Beliren yetişkinlerde sosyal kaygı ile psikolojik esneklik, kendini açma, sosyal uyum ve durumsal benlik saygısı düzeyleri arasındaki ilişkiler
Associations among social anxiety, psychological flexibility, self-disclosure, social adjustment, and state self-esteem in emerging adults
ZEYNEP HAYRA KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Kültür ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADİR ÖZDEN
- Beliren yetişkinlerde psikolojik ihtiyaçların doyumu ve algılanan stres arasındaki ilişki: Öz-düzenlemenin aracılık rolü
The relationship between psychological needs satisfaction and perceived stress in emerging adults: The mediating role of self-regulation
OĞULCAN BARLAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖNER ÇELİKKALELİ