Üzeyir Hacıbeyli ve Ahmed Adnan Saygun'un Köroğlu operalarının karşılaştırılması
Comparison of Koroglu operas by Uzeyir Hacibeyli and Ahmed Adnan Saygun
- Tez No: 851859
- Danışmanlar: PROF. DR. EBRU GÖKDAĞ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Azerbaycan Milli Operası, Türkiye'de Operanın Doğuşu, Üzeyir Hacıbeyli, Ahmed Adnan Saygun, Köroğlu Operası, Azerbaijan National Opera, Birth of Opera in Turkey, Uzeyir Hacibeyli, Ahmed Adnan Saygun, Koroglu Opera
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Opera Şarkıcılığı ve Rejisörlüğü Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Üzeyir Hacıbeyli ve Ahmed Adnan Saygun sayesinde Azerbaycan ve Türkiye'de milli kimlik taşıyan ilk opera eserlerinin sahnelenmesinin ardından her iki ülkede birbirine paralel olarak opera sanatı gelişme sürecine girmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Azerbaycan milli opera sanatının doğuşu ile 1960 yılına kadar geçen süreçte opera alanında kaydedilen gelişmeler ele alınarak Hacıbeyli'nin hayatı ve opera eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Benzer şekilde Cumhuriyet Dönemi'nde Türkiye'de opera sanatının doğuşu ve 1960 yılına kadar sahnelenen bütün opera eserleri kronolojik olarak sıralanmıştır. Ardından Saygun'un hayatı ve opera eserleri anlatılmıştır. Böylece her iki bestecinin Azerbaycan ve Türkiye'de opera sanatının gelişmesinde üstlendikleri rol ve eserlerinin önemi vurgulanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde Köroğlu Destanı hakkında bilgi verilerek, Köroğlu operalarının destanın batı versiyonlarıyla olan ilişkisi açıklanmıştır. Hacıbeyli'nin 1934 yılında bestelediği Köroğlu operası ve Saygun'un 1973 yılında bestelediği Köroğlu operası tüm ögeleriyle derinlemesine incelenmiştir. Eserlerin günümüze kadar sahnelenen bütün temsillerinin bilgilerine yer verilmiştir. Yapılan çalışmayla operaların yazım aşamasında bestecileri etkileyen tarihi, siyasi ve sosyo-politik faktörlerden bahsedilerek, eserlerin ideolojisi ve ulusalcılık özellikleri bakımından ilişkisi irdelenmiştir. Tezin üçüncü bölümünde Köroğlu operaları; karakterler, karakterlerin ses türleri, zaman, yer, mekân, konu, olay örgüsü, hikâyelerin kurgusu ve Köroğlu karakterlerinin müzikal anlatım bakımından aralarındaki benzerlik ve farklılıklar değerlendirilmiştir. Eserlerin dramatik çatısı ve final sahnesinde protagonist için planlanan karakter dönüşümleri analiz edilerek, bestecilerin Köroğlu destanını nasıl ele aldıkları incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
After the staging of the first opera works with a national identity thanks to Uzeyir Hacibeyli and Ahmed Adnan Saygun, the art of opera has entered a development process in parallel with each other in both countries. In the first part of the study, the birth of Azerbaijan's national opera art and the developments in the field of opera until 1960 were discussed and information was given about Hacibeyli's life and opera works. Similarly, the birth of opera art in Turkey in the Republican Period and all opera works staged until 1960 are listed chronologically. Then Saygun's life and opera works are described. Thus, the role of both composers in the development of opera art in Azerbaijan and Turkey and the importance of their works are emphasised. In the second part of the study, information about Koroglu Epic is given and the relation of Koroglu operas with the western versions of the epic is explained. Koroglu opera composed by Hacibeyli in 1934 and Koroglu opera composed by Saygun in 1973 were analysed in depth with all their elements. The information of all the performances of the works staged until today was presented. In this study, the historical, political and socio-political factors affecting the composers at the stage of writing the operas were mentioned and the relationship between the works in terms of ideology and nationalism was analysed. In the third part of the thesis, Koroglu operas are compared in terms of characters, voice types of the characters, time, place, location, subject, plot and structure of the stories and musical expressions of the Koroglu characters and evaluated based on their similarities and differences. By analysing the dramatic structure of the works and the character transformations planned for the protagonist in the final scene, was examined in terms of how the composers handled the Koroglu epic.
Benzer Tezler
- Hacı Hanmemmedov'a ait 1 Sayılı Tar Konçertosunun müzikal/teknik yönden incelenmesi
Musical/technical review of Haji Khanmemmedov's Tar Concerto no. 1
EMRE ERYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiPerformans Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SERHAT TURUNÇ
- Hüseyin Cavid'in piyeslerinde sosyal meseleler
Social issues in the plays of Hüseyin Cavid
BÜŞRA ÜNAL MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHDİ GENCELİ
- Azerbaycan edebiyatında tiyatro
Theater in Azerbaijan literature
ELİF KOÇ
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN UYGUR
- Azerbaycan'da Muharrem litürjisinde Maktel türü M. Fuzuli ve Kumri'nin yapıtları (2 cilt)
The Maktel genre in the Moharrem liturgy of Azerbaijan the works of Fuzuli and Kumri
ANAR MAMEDOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Halk Bilimi (Folklor)Mimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YÜRÜR