Kistik fibrozisli çocuklarda diyet ile glisemik yanıt ve inflamatuar belirteçler arasındaki ilişki
The relationship between diet and glycemic response and inflammatory markers in children with cystic fibrosis
- Tez No: 851911
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ÖZFER ÖZÇELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Bu çalışmanın amacı kistik fibrozisli çocukların diyetleri ile glisemik yanıtları ve bazı inflamatuar belirteçler arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Çalışmaya normal glukoz toleransına sahip olduğu bilinen, ortalama yaşları 10,4±3,3 yıl olan 6-18 yaşlarında 24 kistik fibrozisli (%75,0 kız) çocuk dahil edilmiştir. Anket formu ile çocukların kistik fibrozis tanı yaşı, kistik fibrozis transmembran regülatör (Cystic Fibrosis Transmembran Regulator-CFTR) mutasyonu, pankreatik enzim replasman tedavisi dozu, çocuğun beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyleri ve ailelerine ait bilgiler alınmıştır. Antropometrik ölçümleri alınan hastaların rutin olarak değerlendirilen biyokimyasal bulguları, bazı inflamasyon belirteç düzeyleri (C-reaktif protein, malondialdehit, interlökin-1-beta, tümör nekröz faktör-alfa, interlökin-6, interferon-gamma), solunum fonksiyon testleri ve sürekli glukoz izleme sensörü (CGMS) takılarak elde edilen veriler kaydedilmiştir. Sürekli glukoz izleme sensörünün takılı olduğu günler arasında birbirini takip eden üç günden elde edilen besin kaydı verileri ile Sağlıklı Yeme İndeksi 2015 versiyonu (HEİ-15) ve diyet inflamatuar indeksi (Dİİ) hesaplanmıştır. Hastaların diyetle yeterli enerji alım düzeyleri %110 üzerinden değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 25.0 ve Prism 9.0 programları kullanılarak uygun istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Hastalarda en sık görülen mutasyon türü delF508 (%37,5) olup büyük çoğunluğu (%83,3) pankreatik enzim replasman tedavisi (PERT) uygulamaktadır. Kız hastaların ortalama beden kütle indeksi (BKİ) Z skorları -0,6±1,2 iken erkeklerin -1,0±1,3 olup; el kavrama gücü karşılama yüzdeleri kız ve erkeklerde sırası ile 71,2±15,9 ve 56,6±20,4 bulunmuştur. Ortalama zorlu vital kapasitesi (FVC) ve zorlu ekspirasyonun birinci saniyesinde atılan volümün (FEV1) antropometrik ölçümlerle ilişkisi incelendiğinde boyun çevresinin FVC ile (r=0,442), üst orta kol çevresinin FVC ve FEV1 ile (sırası ile r=0,478, r=0,640) ve el kavrama gücünün FEV1 ile istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı ilişkisi olduğu bulunmuştur (p0,05). Hastaların diyetleri, aldıkları HEİ-15 puanlarına göre değerlendirildiğinde büyük çoğunluğunun (%83,3) geliştirilmesi gereken diyet kalitesi grubunda ve ortalama Dİİ puanlarının 1,4±3,5 olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların ortalama kan glukozu değerlerinin karbonhidrat (g) (r=0,460), n-6 yağ asidi (r=0,515), glisemik indeks (r=0,670), glisemik yük (r=0,655) ile pozitif ve Dİİ puanları (r=-0,452) ile negatif yönde anlamlı ilişkisi olduğu bulunmuştur (p
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to determine the relationship between the diets of children with cystic fibrosis, their glycemic responses and some inflammatory markers. Twenty-four children with cystic fibrosis (75,0% girls) aged 6-18 years, who were known to have normal glucose tolerance and whose mean age was 10,4±3,3 years, were included in the study. With the questionnaire form, information about the children's age at diagnosis of cystic fibrosis, cystic fibrosis transmembrane regulator (CFTR) mutation, pancreatic enzyme replacement therapy dose, child's eating habits, physical activity levels and their families were obtained. Routinely evaluated biochemical results of the patients whose anthropometric measurements were taken, some inflammation marker levels (C-reactive protein, malondialdehyde, interleukin-1-beta, tumor necrosis factor-alpha, interleukin-6, interferon-gamma), respiratory function tests and data obtained from the continuous glucose monitoring sensor (CGMS) were recorded. Healthy Eating Index 2015 version (HEI-15) and dietary inflammatory index (DII) were calculated with food record data obtained from three consecutive days between the days when the continuous glucose monitoring sensor was worn. Adequate energy intake levels of the patients were evaluated at 110%. The data were evaluated with appropriate statistical methods using SPSS 25.0 and Prism 9.0 programs. The most common mutation type was delF508 (37,5%) and the majority of patients (83,3%) apply pancreatic enzyme replacement therapy (PERT). The average body mass index (BMI) Z scores of female patients was -0,6±1,2, while that of males was -1,0±1,3; hand grip strength percentages were found to be 71,2±15,9 and 56,6±20,4 in girls and boys, respectively. When the relationship between mean forced vital capacity (FVC) and the forced expiratory volume in one second (FEV1) with anthropometric measurements was examined, neck circumference was statistically positively related to FVC (r=0,442), upper middle arm circumference was statistically positively related to FVC and FEV1 (r=0,478, r=0,640, respectively) and hand grip strength were found to have a statistically significant positive relationship with FEV1 (p0,05). When the diets of the patients were evaluated according to their HEI-15 scores, it was determined that the majority (83,3%) were in the diet quality group that needed improvement and their mean DII score was 1,4±3,5. It was found that the average blood glucose values of the participants had a positive relationship with carbohydrates (g) (r=0,460), n-6 fatty acids (r=0,515), glycemic index (r=0,670), glycemic load (r=0,655) and a negative significant relationship with DII scores (r=-0,452) (p
Benzer Tezler
- Kistik fibrozisli hastalarda diyet yağının büyüme, kan lipit profili ve solunum fonksiyonlarına etkisi üzerine bir araştırma
The Effect of dietary fat on to growth serum lipid profile and pulmonary function on cystic fibrosis patients
OYA EROĞLU
- Çocuk kistik fibrozis hastalarında gastroözofageal reflü özellikleri ve gastrik boşalma zamanı ile ilişkisi
Characteristics of gastroesophageal reflux in children with cystic fibrosis and relation with gastric emptying time
AYŞE İREM ZÖHRE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMarmara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN TUTAR
- Çocukluk çağı safra taşı olan vakaların retrospektif olarak değerlendirilmesi
Retrospective Evalution of cases with gallstone in childhood
İNCİ ULU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ NUR SALTIK TEMİZEL
- Pediyatrik kistik fibrozisli hastaların beslenme durumlarının saptanması ve beslenme eğitiminin beslenme durumları üzerindeki etkisinin incelenmesi
Assessment of nutritional status and effect of nutrition education and nutritional status in pediatric cystic fibrosis patients
MERVE PEHLİVAN
Doktora
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Medipol ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN BAYSOY
- 1 ay-5 yaş arası çocuklarda ileri hidrolize ve amino asit formül kullanımının incelenmesi
Evaluation of the using extensively hydrolyzed protein formula and amino acid based formula in children aged between one month and five years
CEREN DEDEBALİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM ÖZTÜRK
UZMAN SİNEM KAHVECİ ÇELİK
UZMAN GÜL ŞEKER