Geri Dön

Türk ve Amerikan üniversitelerindeki özel gereksinimli öğrencilere yönelik yönetsel uygulamaların incelenmesi

Examination of administrative applications for students with special needs in Turkish and American universities

  1. Tez No: 852794
  2. Yazar: TUBA YAVUZKURT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. PINAR YENGİN SARPKAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 275

Özet

Toplumları geliştiren, bütünleştiren, değiştiren en önemli süreç eğitim sürecidir. Bu süreç bireyin davranışlarını değiştirmesinde, bilgi ve becerisini geliştirmesinde ve topluma uyumunu artırmasında en önemli etkendir. Eğitimin bir hak olduğunun garantisi uluslararası belgelerle korunmaktadır. Hiç kimsenin fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal, etnik, kültürel, ekonomik özellikleri nedeniyle eğitim hakkı elinden alınamaz. Eğitim hangi kademede olursa olsun tüm farklılıklarıyla bireyleri kapsayacak şekilde yapılandırılmalıdır. Bu süreçte elbette en önemli görev eğitim yöneticilerine düşmektedir. Eğitim yöneticileri eşitlikçi bir yönetim anlayışıyla sosyal adaleti sağlayan birer lider konumunda olmalıdır. Hiç kuşkusuz özel gereksinimli bireyler eğitim yolculuklarında en zorlanan grubu oluşturmaktadır. Özel gereksinimli öğrenciler (ÖGÖ'ler) ilköğretim ve ortaöğretimde eğitime eriştikleri oranda yükseköğretime erişememektedir. Yöneticilerin bu öğrencilere yönelik Türkiye'de yaptıkları uygulamalar merak konusudur. Ayrıca kapsayıcı eğitim uygulamalarına Türkiye'den çok daha önce başlayan Amerika Birleşik Devletlerindeki (ABD) uygulamalar da araştırılmak istenmiştir. Bu amaçla Türk ve Amerikan üniversitelerindeki özel gereksinimli öğrencilere yönelik yönetsel uygulamalar kültürlerarası bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir. İki ülkedeki üniversitelerdeki özel gereksinimli öğrencilere yönelik uygulamaların benzeyen ve ayrışan yönleri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu çalışma, üniversitedeki her seviyeden akademik ve idari yöneticilerle (örneğin dekan, bölüm başkanı, müdür vb. bunlara altı aydan fazla vekalet edenler) gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Türkiye'de İzmir'de ve ABD'de Chicago'da (Şikago) ikişer toplam dört üniversitede yapılmıştır. Çalışma, Türkiye'deki üniversitelerden on bir, ABD'dekilerden dokuz olmak üzere yirmi katılımcı ile yapılmıştır. Araştırma olgubilim desenine göre tasarlanmış ve 2020 -2023 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile bireysel görüşmeler gerçekleştirilerek elde edilmiştir. Türkiye'deki görüşmelerin bir bölümü yüz yüze, bir bölümü çevrimiçi, ABD'deki görüşmelerin tamamı çevrimiçi yapılmıştır. Verilerin analizi içerik analizi ile gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, Türkiye'deki ve ABD'deki katılımcıların ÖGÖ'lerle ilgili mevzuattan haberdar olduğu, üniversitelerin web sitelerinin ÖGÖ'ler için daha erişilebilir olması gerektiği, iki ülkede de katılımcıların ÖGÖ'lerle diğer öğrencilerin bir arada eğitim görmelerine çok olumlu baktıkları görülmüştür. Ancak Türkiye'de ÖGÖ'lerin saldırgan tavırları olursa sıkıntı yaratabileceği kaygısı, ABD'de ise kalabalık sınıflarda ÖGÖ'lerin rahatsız olduğu, sınıftaki diğer öğrencilerin ÖGÖ'lerin sorularından hoşnut olmadıkları belirlenmiştir. İki ülkede de öğretim elemanlarının ÖGÖ'lerin eğitimine duyarlı oldukları görülmüştür. Ancak, bazı ÖGÖ'lerin ilerde mesleklerini gerektiği gibi yapamayacaklarına yönelik öğretim elemanlarında kaygılar olduğu da söylenebilir. ABD'de ise bazı öğretim elemanlarının değişime kapalı ve ÖGÖ'lerin eğitimi konusunda işbirliği içinde olmadıkları belirlenmiştir. Her iki ülkede de ÖGÖ'ler için gönüllülük ilkesi, akademik uyarlama sistemi, sınav tedbiri, derste ses kaydına izin, akran desteği uygulamaları olduğu, ancak ABD'de öğrenci başarısını artırmak için Öğrenci Başarı Merkezi bulunduğu Türkiye'de olmadığı görülmüştür. Her iki ülkede de yeni kurulmuş üniversitelerde ÖGÖ'lerle ilgili birimlerin işleyişinin işlevsellik, yönetim ve kadro açısından yetersiz olduğu görülmüştür. Her iki ülkede de öğretim elemanlarının ÖGÖ'ler konusunda eğitim eksiği, ÖGÖ'lere duyarlı ders programı ve planı eksiği olduğu belirlenmiştir. Her iki ülkede de özel yeteneklilerin bilinmemesi, ihmal edildiği, onlara yeterli eğitim ve sosyal-psikolojik destek sağlanmadığı görülmüştür. Ayrıca görünür kısıtı olmayan ÖGÖ'lerle ilgili de çalışmalar yapılmasının gerektiği görülmüştür. Türkiye'de ÖGÖ'lerle ilgili birimlerde özel eğitim uzmanlarının, psikologların istihdam edilmesi, öğretim elemanlarına asistanlık ya da doktora döneminde formasyon dersleri verilmesi, ABD'de akademik uyarlamalarla ilgili denetimin ve izlemenin yapılması ile ilgili bulgular elde edilmiştir. Tüm bunlara ek olarak, ABD'de ÖGÖ'lerin eğitiminin yasal bir zorunluluk olduğu konusu ön plana çıkarken, Türkiye'de yöneticilerin bireysel çabaları daha fazla ön plana çıkmıştır.

Özet (Çeviri)

The most important process that develops, integrates, and changes societies is the education process. This process is the most significant factor in altering the individual's behavior, improving their knowledge and skills, and increasing their adaptation to society. The guarantee that education is a right is preserved by international documents. Nobody's right to education can be taken away due to their physical, mental, emotional, social, ethnic, cultural, or economic characteristics. Education, regardless of the level, should be structured so that it involves individuals with all their differences. In this process, of course, the most important task falls on education administrators. Educational administrators should be leaders who ensure social justice with an egalitarian management approach. Individuals with special needs, without doubt, constitute the most challenged group in their journey of education. Students with special needs (SWSNs) cannot access higher education at the same rate as they can access primary and secondary education. The practices of the administrators towards these students in Türkiye are a matter of curiosity. Besides, it was also aimed to investigate the practices in the United States of America (USA), which initiated inclusive education practices much earlier than Türkiye. For this purpose, administrative practices for students with special needs in Turkish and American universities were carried out as an intercultural study. Therefore, it was aimed to reveal the similarities and differences in the practices for students with special needs at universities in the two countries. This study was carried out with the academic staff and administrators of all levels at the university (e.g. deans, department heads, directors, etc., and those who have represented them for more than six months). The research was conducted at a total of four universities, two in Izmir, Türkiye and two in Chicago, the USA; and it was conducted with twenty participants, eleven from the universities in Türkiye and nine from the USA. The research was designed with the phenomenology pattern and was carried out between 2020 and 2023. The data of the study was obtained by conducting individual interviews with a semi-structured interview form. Some of the interviews in Türkiye were made face to face, whereas some of them were held online; and all of the interviews in the USA were conducted online. The data was analyzed by performing content analysis. The results revealed that the participants in Türkiye and the USA were aware of the legislation regarding SWSNs, that the websites of the universities should be more accessible for SWSNs, and that the participants in both countries were very positive about SWSNs and other students studying together in the same educational setting. However, it was determined that there was a concern in Türkiye that SWSNs might cause trouble if they had aggressive attitudes, and that SWSNs were disturbed in the USA in crowded classes and other students in the class were not happy with the questions of SWSNs. It was observed that faculty members in both countries were sensitive to the education of SWSNs. Nonetheless, it could also be said that there were concerns among the faculty members in terms of the possibility that some SWSNs would not be able to perform their professions properly in the future. It was also determined in the USA that some faculty members were closed to change and were not eager cooperate in the education of SWSNs. It was observed that in both countries, there was a principle of volunteering, an academic adaptation system, examination measures, permission for audio recording in class, and peer support practices for SWSNs; whereas there was a Student Success Center to increase student success in the USA, but not in Türkiye. It was also observed in both countries that the functioning of the units related to SWSNs in newly-established universities was inadequate in terms of functionality, management, and staff. It was determined that in both countries, faculty members lacked training on SWSNs and that there was a lack of curriculum and plans that were sensitive to SWSNs. It was observed that in both countries, special talents were not known and were neglected, they were not provided with adequate education and social-psychological support, and that studies needed to be carried out on SWSNs without visual impairments. Findings were obtained regarding the employing special education experts and psychologists in the units related to SWSNs and presenting pedagogical formation courses to faculty members during their research assistant periods or doctoral periods in Türkiye, and supervising and monitoring of academic adaptations in the USA. In addition to all these, the issue that the education of SWSNs is a legal obligation has come to the fore in the USA, while the individual efforts of the administrators were more prominent in Türkiye.

Benzer Tezler

  1. Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma

    Mobbing; a research on academicians

    TUTKU SEÇKİN ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    İşletmeGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD

  2. The effects of ethnic identity in acculturation and psychological well-being among Turkish immigrants in the united states

    Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Türk göçmenler arasında etnik kimliğin kültürleşme ve duygusal refah üzerindeki etkileri

    ABDURRAHİM GÜLER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    SosyolojiHacettepe Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞÇA POYRAZ TACOĞLU

  3. An analysis of the effects of accreditation on the quality of English preparatory schools of foundation universities in İstanbul

    Akreditasyonun İstanbul'daki vakıf üniversitelerinin İngilizce hazırlık okullarının kalitesi üzerine etkisinin analizi

    BURAK KALAÇAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMaltepe Üniversitesi

    Yabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜRKAN DOĞAN

  4. Kemal H. Karpat'ın hayatı, eserleri ve tarih yazıcılığı

    Kemal H. Karpat's life, works and historiography

    ELVEDA BAYRAKTAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Tarihİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİLAL GÖRGÜN

  5. The written perception of North American English (NAE) longvowels by non-native English foreign language instructors in Turkey

    Amerikan İngilizce'sindeki uzun ünlülerin Türkiye'deki İngilizce yabancı dil okutmanları tarafından yazılı algılanışı

    MELEK ÇAKIRCALI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Eğitim ve ÖğretimUfuk Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET DEMİREZEN