An attempt to dissociate contingency learning and item-specific control
Uyarıcı düzeyinde gerçekleşen kontrolü ve izlerlik öğrenmesini ayrıştırma üzerine bir çalışma
- Tez No: 852858
- Danışmanlar: PROF. DR. MİNE MISIRLISOY BIYIKOĞLU, DOÇ. DR. NART BEDİN ATALAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: bilişsel kontrol, uyumluluk oranı, tektonik teori, Stroop görevi, izlerlik öğrenmesi, cognitive control, proportion congruency, tectonic theory, Stroop task, contingency learning
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bilişsel kontrol, dikkati belli bir konuya amaca yönelik olacak şekilde yönlendirme becerisidir. Uyumsuz Stroop uyarıcılarına (kırmızı mürekkeple yazılmış mavi kelimesi) uyumlu uyarıcılara (mavi mürekkeple yazılmış mavi kelimesi) kıyasla verilen daha yavaş tepki ile ölçülür. Son dönemlerde kontrolün uyarıcı düzeyinde işleyebileceği gösterilmiştir. Ancak bazı araştırmacılar uyarıcı düzeyinde gerçekleşen kontrolü konu alan çalışmalarda kelime ve renk arasında bulunan izlerliğin (korelasyon/sıklık) karıştırıcı olduğunu ve gözlemlenen etkilerin kontrol yerine izlerlik öğrenmesinden kaynaklandığını iddia etmişlerdir. Bu çalışmanın amacı da izlerlik öğrenmesi ve uyarıcı düzeyinde gerçekleşen kontrol mekanizmalarını tektonik teorinin prensiplerini uygulayarak birbirinden ayrıştırmaktır. Tektonik teoriye göre klasik renk-kelime Stroop görevinde boyutlar arasında bir dengesizlik bulunmaktadır: kelime boyutu renk boyutuna göre daha ayırt edilebilirdir. Bu ayırt edilebilirlik katılımcıları izlerlik öğrenmesi kullanmaya yönlendirebilir. Bu çalışmada, Deney 1 ve 3'te boyutsal dengesizliği düşürmek amacı ile yeni bir kelime-kelime Stroop görevi kullanılmıştır. Bu yeni görev aracılığı ile izlerlik öğrenmesinin kullanımı önlenmeye çalışılmış ve kontrol mekanizmalarının ön plana çıkması beklenmiştir. Deney 2'de ise sonuçları Deney 1 ve 3 ile karşılaştırmak amacı ile renk-kelime Stroop görevi kullanılmıştır. Planlı analizlerin sonuçlarına göre kontrol kullanımına ve kelime-kelime ile renk-kelime Stroop görevlerinin farklarına dair net bir kanıt elde edilememiştir. Ancak post hoc analizler kelime-kelime Stroop deneylerinde hem izlerlik öğrenmesi hem de kontrolün aynı anda kullanılmış olabileceğine dair destek sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Cognitive control is defined as allocating attention to a specific topic in a goal-directed manner. It is indexed by slower reaction times for incongruent Stroop items (e.g., word blue written in red ink) compared to congruent Stroop items (e.g., word blue written in blue ink). In the last decades, it was demonstrated that control could be exerted in an item-specific manner. However, a group of researchers claimed that there was a contingency (frequency/correlation) confound in item-specific control studies, and the observed effects reflected a contingency learning mechanism instead of item-specific control. The current study aims to dissociate control and contingency learning by implementing the premises of the tectonic theory with three experiments. According to the tectonic theory, in the classic color-word Stroop task, there is an imbalance between dimensions. The word dimension is more salient compared to the color dimension, which possibly leads participants to use contingency learning strategies. We attempted to reduce the imbalance between the Stroop dimensions by using a novel word-word Stroop task to prevent participants from using contingency learning strategies and direct them to use item-specific control strategies in Experiments 1 and 3. In Experiment 2, we used the color-word Stroop task to compare the results with Experiments 1 and 3. According to planned analyses, there was no clear evidence regarding the use of control or the difference between color-word and word-word Stroop experiments. However, post-hoc analysis revealed that both contingency learning and control might have been used simultaneously in the word-word Stroop task.
Benzer Tezler
- Le rapport des droits de l'homme au politique: Lefort et Rancière
İnsan haklarının politik-olan bağlantısı: Lefort ve Rancière
EYLEM YOLSAL MURTEZA
Doktora
Fransızca
2022
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE KARABÜK KOVANLIKAYA
- Bizans anıtsal resminde çerçeveler ve işlevleri
Frames in Byzantine monumental painting and their functions
YAVUZ ERDİHAN
Doktora
Türkçe
2019
Güzel Sanatlarİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- Knowledge as an object of psychological ownership and knowledge hiding via territoriality among knowledge workers
Psikolojik sahiplenmenin nesnesi olarak bilgi ve bilgi işçilerinin bölgecilik aracılığıyla bilgi saklama davranışında bulunmaları
DENİZ İSPİRLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İşletmeCelal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİNÇ KÖSE
- Mimarlık alanında alternatif bir süreç: Herkes için mimarlık Ovakent projesi
An alternative process-based approach to architecture: The Ovakent project by the architecture for all association
MERVE GÜL ÖZOKCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ARDA İNCEOĞLU
- A psychophysical investigation and a philosophical discussion on event-time perception
Olay-zaman algısı üzerine psikofiziksel bir inceleme ve felsefi bir tartışma
DOĞA GÜLHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
FelsefeBoğaziçi ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İNCİ AYHAN
YRD. DOÇ. DR. LUCAS THORPE