6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin ve etkinliklerin sinektik tekniği açısından incelenmesi
Examination of texts and activities in 6th grade Turkish textbooks in terms of synectics technique
- Tez No: 853662
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN UYANIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Türkçe Ders Kitapları, Yaratıcılık, Yaratıcı Düşünme Teknikleri, Sinektik Tekniği, Metin, Etkinlikler, Turkish Textbooks, Creativity, Creative Thinking Techniques, Synectics Technique, Texts, Activities
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Bu çalışmanın amacı ortaokul 6. sınıf düzeyindeki öğrenciler için hazırlanan Türkçe ders kitaplarındaki metinleri ve etkinlikleri yaratıcı düşünme tekniklerinden birisi olan sinektik tekniği açısından incelemektir. Araştırma materyali olarak Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları ve Ata Yayınları'nın 6. sınıf Türkçe ders kitapları kullanılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metin ve etkinliklerin toplamında 185 sinektik uygulaması tespit edilmiştir. Sinektik uygulamaları dağılımları fantezi analoji (f=71), doğrudan analoji (f=65), kişisel analoji (f=32) ve sembolik analoji (f=17) şeklinde gerçekleşmiştir. Buna göre araştırma sürecinde incelenen Türkçe ders kitaplarında en fazla tespit edilen %38,37 oran ile fantezi analoji olmuştur. Bunu % 35,13 oranıyla doğrudan analoji, % 17,29 oranıyla kişisel analoji ve %9,18 sembolik analoji takip etmektedir. Araştırma sonucunda Türkçe ders kitabındaki metin ve etkinliklerin sinektik uygulama örneklerinin dengeli bir dağılım göstermediği belirlenmiştir. Metin türlerine göre sinektik uygulamalarının dağılımlarına ilişkin sonuçlara bakıldığında tüm metinlerde 114 sinektik uygulaması tespit edilmiştir. İncelenen ders kitaplarında yer alan metin türlerine göre şiir, hikâye ve deneme sinektik tekniklerinin en fazla kullanıldığı metin türleridir. Anı, haber metni, söyleşi, biyografi, gezi yazısı ve tiyatro sinektik mekanizmalarının sayıca az olduğu metin türlerindendir. Fıkra, masal, makale, broşür, mektup, fabl, çizgi roman metin türlerinde ise sinektik mekanizmalarına rastlanmamıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the texts and activities in Turkish language textbooks prepared for 6th-grade students from the perspective of the synectics technique, which is one of the creative thinking techniques. As research materials, 6th-grade Turkish language textbooks of the publications of the Ministry of National Education and Ata Publications were used. From qualitative research methods, the document analysis was chosen and used in the study. As a result of the research, a total number of 185 synectic applications were identified in the texts and activities in 6th-grade Turkish language textbooks. The distribution of synectic applications occurred as fantasy analogy (f=71), direct analogy (f=65), personal analogy (f=32), and symbolic analogy (f=17). According to this data, the most identified synectic application in the Turkish language textbooks examined during the research process was fantasy analogy with a rate of 38.37%. This was followed by direct analogy with a rate of 35.13%, personal analogy with a rate of 17.29%, and symbolic analogy with a rate of 9.18%. As a result of the research, it was determined that the examples of synectic applications in the texts and activities in the Turkish language textbooks did not show a balanced distribution. When the distribution of synectic applications according to text types were analyzed, a total of 114 synectic applications were identified in all texts. According to the examined textbooks, poetries, stories and essays are the text types where synectic techniques are most commonly used. Memoirs, news, interviews, biographies, travel essays and drama scripts are text types where synectic mechanisms are less commonly used. In genres such as joke, fairy tale, article, brochure, letter, fable and comic book, no synectic mechanisms were encountered.
Benzer Tezler
- İlkokul 1-4. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin değerler iletimi açısından incelenmesi (Bingöl ili örneği)
Primary school 1-4. analysis of texts in class Turkish course books in terms of value transmission
BİLAL KETENALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAMİ BULUT
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin nezaket işlevi taşıyan kalıp ifadeler açısından incelenmesi
An analysis of the texts in secondary school Turkish textbooks in terms of pattern expressions with courtesy funcion
RÜMEYSA GÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ FUAT ARICI
- Ortaokul (5-8) fen bilimleri ders kitaplarında yer alan metinlerin değerler eğitimi açısından incelenmesi
The texts in changes in secondary school (5-8) science textbooks in terms of values review
NEFİSE ALADAĞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA MOLU
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metin ve etkinliklerin tür ile kazanımlar açısından değerlendirilmesi
Evaluation of text and activities in secondary school Turkish textbooks in terms of genre and achievements
VEYSEL ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET NURİ KARDAŞ
- İlköğretim Türkçe 6. sınıf ders kitaplarında yer alan öykü türündeki metinlerin Greimas'ın eyleyenler örnekçesine göre incelenmesi
Analysis of the texts in the story style included in the 6th grade Turkish course books of primary education according to Greimas actants model
ALİ CEMAL GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP ÇETİNKAYA EDİZER