Kağıt üzerinde sert jellerle yapılan temizlik uygulamaları ve sonuçlarının değerlendirilmesi
Cleaning applications with rigid gels on paper and evaluation of the results
- Tez No: 854897
- Danışmanlar: PROF. DR. BEKİR ESKİCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeometri, Arşiv, Archaeometry, Archive
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültür Varlıklarını Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 262
Özet
Temizlik kavramı antik dönemden bu yana dünyadaki önemli olaylardan etkilenmiş ve değişime uğramıştır. Koruma ve onarımın bir meslek haline gelmesi ile birlikte uluslararası düzeyde bilimsel bakış açısıyla temizlik konusunda da bazı kurallar benimsenmiştir. 1980'lerden itibaren ise sanat eserleri ve anıtların yüzeylerine uygulanan işlemlerde korumaya tamamen yeni bakış açıları, yöntemler, aletler ve malzemeler getirilmiştir. Bu anlamdaki anlayışlardan en önemlisi yeşil konservasyon konusudur. Kültürel mirasa yönelik müdahaleler için birçok alternatif yeşil ürünler ve metodolojiler mevcuttur. Kültürel mirasın temizliği için jellerin kullanımı, 1980'lerin sonlarında Richard Wolbers'in jel oluşturmak için kullanılmasını önermesiyle büyük bir ilerleme kaydetmiştir. Suya karşı hassas yüzeyler, özellikle suya hassas medianın (mürekkep, boya vb) olduğu kâğıt gibi yüzeyler ve hidrofobik yüzeyler kontrollü temizliğe ihtiyaç duyarlar. Jeller su, çözücüler, enzimler ve deterjanlar gibi bileşenlerin kontrolünü sağlayarak çözücülerin buharlaşmasını yavaşlatırlar ve temizlik için hedeflenen yüzeylerle iyi teması koruyarak temizlik, nemlendirme, çeşitli artıkların çıkarılması gibi işlemler için gereken toplam çözücü veya su miktarını en aza indirirler. Jellerle temizliğin bu gibi birçok avantajı olmasına rağmen temizlik işleminden sonra yüzeyden alınması ve arındırılması konusunda sorunlar yaşanmaktadır. Bu çalışmada araştırma konusu olan sert jellerin kâğıt eserlerin konservasyonunda kullanımının yanı sıra koruma alanında kullanılan birçok jelin tanıtılması Türkiye'de bulunan kültür mirasının koruma ve onarımı konusundaki en kritik aşama olan temizlikle ilgili en güncel anlayışı ortaya koymaktadır. Ayrıca kültür varlıklarının temizliği ile ilgili kullanılan kısıtlı malzeme ve yönteme alternatif birçok farklı yöntem ve malzeme sunmaktadır. Araştırma konusu olan sert jellerin kâğıt üzerindeki uygulamaları üzerinde yapılan analizler (SEM-EDS ve Raman Konfokal Spektroskopi ve UV ışık altında görüntüleme) ile bu jellerin temizlik ile ilgili başarısı ve yüzeyde jel kalıntısı bırakıp bırakmadığına dair konular araştırılmıştır. Sert jeller bu anlamda temizliği kontrollü bir şekilde gerçekleştirmedeki başarısı, yüzeyden kolaylıkla alınabilmesi, arındırma gerektirmemesi, kültür varlığına, doğaya ve en önemlisi koruma uzmanına zarar veremeyen doğa dostu yeşil konservayon yaklaşımı olması sebebiyle çok önemlidir.
Özet (Çeviri)
The concept of cleaning has been affected and changed by important events in the world since ancient times. As conservation and restoration became a profession, some rules regarding cleaning were adopted from an international scientific perspective. Since the 1980s, completely new perspectives, methods, tools and materials have been introduced to conservation in the processes applied to the surfaces of art works and monuments. The most important understanding in this sense is the issue of green conservation. Many alternative green products and methodologies are available for cultural heritage interventions. The use of gels for cleaning cultural heritage received a major breakthrough in the late 1980s when Richard Wolbers proposed their use to create gels. Water-sensitive surfaces, especially surfaces such as paper with water-sensitive media (ink, paint, etc.) and hydrophobic surfaces, need controlled cleaning. By controlling components such as water, solvents, enzymes and detergents, gels slow down the evaporation of solvents and maintain good contact with the surfaces targeted for cleaning, minimizing the total amount of solvent or water required for processes such as cleaning, moisturizing and removing various residues. Although cleaning with gels has many advantages, there are problems in removing and purifying it from the surface after the cleaning process. In addition to the use of hard gels, which are the subject of research in this study, in the conservation of paper works, the introduction of many gels used in the field of conservation reveals the most up-to-date understanding of cleaning, which is the most critical stage in the protection and restoration of the cultural heritage in Turkey. It also offers many different methods and materials as alternatives to the limited materials and methods used for cleaning cultural assets. With the analyzes (SEM-EDS and Raman Confocal Spectroscopy Analysis and imaging under UV light) on the applications of the rigid gels, which are the subject of the research, on paper, the success of these gels in terms of cleaning and whether they leave gel residue on the surface were investigated. Rigid gels, which are the subject of the research, are very important in this sense because they are successful in cleaning in a controlled manner, can be easily removed from the surface, do not require purification, and are a nature-friendly green conservation approach that does not harm cultural properties nature and most importantly the conservators.
Benzer Tezler
- Bio-inspired paper plant robots: Artificial heliotropism and nyctinasty through transpiration
Doğadan esinlenen kâğıt bitki robotlar: Transpirasyon ile yapay heliotropizm ve niktinasti
SÜLEYMAN DORUK CEZAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Kimyaİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGE BAYTEKİN
- Investigation of different properties of bamboo fibers reinforced rigid polyurethane foams
Bambu lifleri ile güçlendirilmiş sert poliüretan köpüklerin çeşitli özelliklerinin incelenmesi
DAMLA UYGUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Polimer Bilim ve Teknolojisiİstanbul Teknik ÜniversitesiPolimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ERSİN SERHATLI
- Tanburlu kurutma makinalarının tasarımına etki eden faktörlerin araştırılması
Başlık çevirisi yok
ERDİNÇ İLHAN
Doktora
Türkçe
1996
Makine MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. OSMAN YAZICIOĞLU
- Su jeti ile kesme sisteminde kesmeye etki eden faktörlerin deneysel incelenmesi
On cutting method with waterjet experimental examine of effect of cutting factors
ALİ DİNÇER OGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Makine MühendisliğiErciyes ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DURMUŞ ODABAŞ
- Tiyokzanton türevli başlatıcılarla gerçekleştirilen jelleşme ve polimerizasyon mekanizmalarının incelenmesi ve matematik modellemesi
Investigation of gelation and photopolymerization mechanisms induced by thioxanthone based initiators with some mathematical models
ZEKERİYA DOĞRUYOL
Doktora
Türkçe
2011
Fizik ve Fizik MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERGİS ARSU
PROF. DR. ÖNDERPEKCAN