Türk edebiyatında ironik eleştiri ve toplumsal dönüşüm
Ironic criticism and social transformation in Turkish literature
- Tez No: 855236
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜNİRE KEVSER BAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Bu çalışmamızın amacı; Tanzimat döneminden sonra kaleme alınan seçkin metinleri ironik eleştiri çerçevesinde değerlendirerek yaşanmakta olan dönüşüm sürecini anlamlandırmaktır. Türk edebiyatının dönemlerini temsil etmesi yönüyle belirlenen eserler, ironik anlatıya ve çiftsesliliğe sahip olmaları bakımından toplumsal dönüşüme açıklık getirmeye elverişlidir. Eleştirel yönü güçlü olan bu kurgusal metinler, dönüşüm sürecini yazar ve okur iş birliğiyle yansıtmaktadır. Tanzimat sonrası metinlerin siyasal yapıda ve sosyal hayatta yaşanan yozlaşmayı, bürokrasiye ve yanlış Batılılaşma/modernleşme anlayışına eleştiri getirerek ironize ettiği görülür. Bu tutum zaman içerisinde bürokrasi ile halkı karşı karşıya getiren resmî ideolojiye yönelmiştir. Böylelikle ortaya çıkan yarı aydın tipinin ironisi yapılarak çözülen bürokrasiye ve toplumsal dönüşüme işaret edilmiştir. Cumhuriyet dönemiyle dönüşüm sürecinin çiftsesli bir şekilde ilerlediğini aktaran kurgusal metinler aynı zamanda ortaya çıkan karakterlerinin de çiftdeğerliliğini yansıtmıştır. Bireyin kendisinde görülen bölünmüşlük, sıkışmışlık ve uyumsuzluk hali yaşama tutunamamasına sebep olduğu için bir arayışa girdiği aktarılmıştır. Nihayetinde Tanzimat dönemi Doğu/Batı ikilemiyle başlayan; bürokraside, toplumsal yaşamda ve bireyde çözülmeyle devam eden dönüşüm olgusu“yeni”insanın,“yeni”mekânların arandığı bir sürece evirilmektedir. Türk edebiyatında dönüşüm sürecini yansıtan kurgusal metinlerin ironik söylemi araç-amaç ilişkisi çerçevesinde değerlendirdiği ve bütünlükçü bir yaklaşımla ele aldığı görülür.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to make sense of the transformation process by evaluating the selected texts written after the Tanzimat period within the framework of ironic criticism. The works selected to represent the periods of Turkish literature are suitable for clarifying social transformation in terms of their ironic narrative and dichotomy. These fictional texts, which have a strong critical aspect, reflect the transformation process with the cooperation of the author and the reader. Post-Tanzimat texts ironise the corruption in political structure and social life by criticising the bureaucracy and the wrong understanding of Westernisation/modernisation. In time, this attitude turned towards the official ideology that pitted the bureaucracy against the public. In this way, the irony of the emerging semi-intellectual type was used to point to the dissolving bureaucracy and social transformation. The fictional texts, which conveyed that the transformation process with the Republican era progressed in a dichotomy way, also reflected the bivalence of the emerging characters. It is conveyed that the state of division, stuckness and incompatibility seen in the individual himself causes him to be unable to hold on to life, so he goes in search of a quest. In the end, the phenomenon of transformation, which starts with the East/West dichotomy of the Tanzimat period and continues with the dissolution in bureaucracy, social life and the individual, evolves into a process in which“new”people and“new”places are sought. It is seen that fictional texts reflecting the transformation process in Turkish literature evaluate ironic discourse within the framework of the means-end relationship and handle it with a holistic approach.
Benzer Tezler
- Başar Başarır öykülerinde tematik kullanımlar
Thematic uses in Başar Başarır's stories
ŞEVVAL AĞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET EVİS
- II. Meşrutiyet Dönemi romanında mizah
In the novel of II. Constitutional Period humour
MEHMET YALÇINKAYA
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ KARATAŞ
- Leylâ Erbil'in romanlarında ironi
Irony in Leylâ Erbil's novels
AYŞE ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAHİR ZORKUL
- 1940 toplumcu gerçekçi Türk şiirinin Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında yeri
1940 the place of realistic Turkish poem in the Turkish literature of republic term
CANAN BERHUMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN SAZYEK
- Modern Türk romanında parodi
Parody in modern Turkish novel
SERKAN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE EMEL KEFELİ