Akut pankreatit etyolojisinde ve prognozu üzerine ilaç kullanım etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of drug use on the etiology and prognosis of acute pancreatitis
- Tez No: 857202
- Danışmanlar: UZMAN SELMA KARAAHMETOĞLU, DOÇ. DR. OSMAN İNAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Gastroenteroloji, Gastroenterology
- Anahtar Kelimeler: ilaç etkisi, akut pankreatit, ilaç ilişkili akut pankreatit, İİAP, drug effect, acute pancreatitis, drug-associated acute pancreatitis, DIAP
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Giriş: AP, hastane yatışlarının önde gelen nedenlerinden olup mortalitesi ve komplikasyonları nedeniyle önemli bir akut inflamasyondur. Bu yüzden etyolojisindeki tedavi edilebilir, önlenebilir unsurların bilinmesi önemlidir. Bilimsel ilerlemeler ile ilaçların yan etkilerini ve başka antiteler üzerine etkilerini değerlendirmeye de sürekli bir ihtiyaç mevcuttur. İİAP tanısını koymak zor olsa da etken ilacın kullanılmaması hastalığın tedavisi ve rekürrensinin önlenmesi için önemlidir. Bu yüzden ilaçların AP ile ilişkisini ve AP etyolojisindeki yerlerini değerlendirmek istedik. Yöntem: Bilkent Şehir Hastanesi'nde 2019-2023 yıllarında takip edilen Atlanta kriterlerine göre AP tanılı 436 yetişkin hastanın hastane bilgi sistemindeki ilaç kullanım öyküsü ve AP 'ye ait bilgileri retrospektif olarak detaylı değerlendirilmiştir. İdiyopatik hastalardan Naranjo skoru yüksek olanlar İİAP kabul edilmiştir. İlaç spesifik subgruplarda ve İİAP grubunda mortalite, hastalık şiddeti, yatış süresi, yoğun bakım yatışı, atak sayısı ve laboratuvar verileri kıyaslanmıştır. İstatistiksel analiz SPSS 26.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Kullanılan ilaç sayısı daha fazla olan grupta yoğun bakım yatış oranı, hastane yatış süresi daha fazlaydı; CRP, prokalsitonin, kreatinin daha yüksekti. Perindopril kullananlarda CRP daha yüksekti. ARB kullananlarda yoğun bakım yatışı daha yüksek orandaydı. KKB kullananlarda hastalık şiddeti ağır ve orta olanlar daha fazlaydı, lökosit daha yüksekti. BB kullananlarda kreatinin ve CRP; sülfonilürelerde ise prokalsitonin yüksekti. DPP-4 inhibitörü kullananlarda hastalık daha hafif yerine orta şiddette artmıştı. Klopidogrel kullananlarda hastane yatış günü daha azdı; lökosit, nötrofil istatistiksel anlamlı olmak üzere kreatinin, CRP ve prokalsitonin düşüktü. Tiyazid, metformin, ASA, statin kullananlarda anlamlı farklılık oluşmadı. İİAP olan hasta grubunda kullanılan ilaç sayısı dCa, kreatinin daha yüksek; amilaz lipaz daha düşüktü. İİAP ile en çok ilişkilendirilen ilaçlar metformin, tiyazidler ve atorvastatin; Naranjo skoru en yüksek olanlar takrolimus, sitagliptin, hidroksiklorokin, metformin ve tiyazid oldu. Vedolizumab ise yeni bir İİAP etkeniydi. Sonuç: İlaçların AP üzerine negatif etkisi olabileceği gibi pozitif etkileri de olabilmektedir. İlaçların AP üzerindeki etkilerini değerlendirmek için bilimsel kanıt düzeyi yüksek ilaç, ilaç grubu özelinde yapılmış kapsamlı çalışmalara sürekli bir ihtiyaç vardır. Çalışmamız özelinde klopidogrel pozitif etkileri ile dikkat çekmektedir. Yeni çalışmaların pozitif-negatif etkilerin mekanizmasını değerlendirmesine ihtiyaç vardır. Bu şekilde AP tedavisine ve spontan sonlanımlarına katkıda bulunabilir.
Özet (Çeviri)
Background: AP is one of the leading causes of hospitalization and is an important acute inflammation due to its mortality and complications. Therefore, it is important to know the treatable and preventable elements in its etiology. With scientific advances, there is a constant need to evaluate the side effects of drugs and their effects on other clinical conditions. Although it is difficult to diagnose DIAP, not using the causative drug is important for the treatment of the disease and prevention of recurrence. Therefore, we wanted to evaluate the relationship of drugs with AP and their place in the etiology of AP. Methods: The drug use history and AP information in the hospital information system of 436 adult patients diagnosed with AP according to the Atlanta criteria, who were followed up at Bilkent City Hospital between 2019 and 2023, were retrospectively evaluated in detail. Among idiopathic patients, those with a high Naranjo score were accepted as DIAP. Mortality, disease severity, length of stay, intensive care unit admission, number of attacks and laboratory data were compared in drug-specific subgroups and DIAP groups. Statistical analysis was performed using the SPSS 26.0 package program. Results: In the group with more drugs used, the intensive care unit admission rate and hospital stay were longer; CRP, procalcitonin, creatinine were higher. CRP was higher in those using perindopril. Intensive care admission rates were higher in ARBs users. Among those using CCBs, those with severe and moderate disease severity were higher, and their leukocyte counts were higher. Creatinine and CRP in BBs users; In sulfonylureas, procalcitonin was higher. In those using DPP-4 inhibitors, the disease increased to moderate severity instead of milder. Those taking clopidogrel had fewer hospitalization days; leukocytes, neutrophils and creatinine, CRP and procalcitonin were statistically significantly low. There was no significant difference in those using thiazide, metformin, ASA or statins. The number of medications used, Ca, and creatinine were higher in the patient group with DIAP; amylase, lipase was lower. The drugs most associated with DIAP are metformin, thiazides, and atorvastatin; Those with the highest Naranjo scores were tacrolimus, sitagliptin, hydroxychloroquine, metformin and thiazide. Vedolizumab was a new DIAP agent in the literature. Conclusion: Medications can have both negative and positive effects on AP. There is a constant need for drug and drug group-specific studies with a high level of scientific evidence to evaluate the effects of drugs on AP. In our study, clopidogrel attracts attention with its positive effects. New studies are needed to evaluate the mechanism of positive-negative effects. In this way, it can be contributed to the treatment of AP and its spontaneous outcomes.
Benzer Tezler
- Acil servise ilaç entoksikasyonu ile başvuran hastalarda akut pankreatit
Acute pancreati̇ti̇s i̇n pati̇ents who presenti̇ng wi̇th drug i̇ntoxi̇cati̇on to the emrgency department
FIRAT EKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
İlk ve Acil YardımDicle ÜniversitesiAdli Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHFER GÜLOĞLU
- Akut biliyer pankreatit tanısı ile takip ettiğimiz hastaların manyetik rezonans kolanjiopankreatografi (MRCP) bulgularının prognoz üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of magnetic resonance cholangiopancreatography (MRCP) findings on the prognosis of the patients we followed up with the diagnosis of acute biliary pancreatitis.
FATİH SÖYLEMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
GastroenterolojiAdıyaman Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ RIZA ÇALIŞKAN
- Akut pankreatit tanısı ile takip ettiğimiz hastaların inflamasyon parametreleri ile radyolojik şiddet arasındaki ilişki
The relationship between inflammation parameters and radiological severity of the patients we follow up with a diagnosis of acute pancreatitis
FATMA ULUTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
İç HastalıklarıSağlık Bakanlığıİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AŞKI VURAL
- Akut pankreatit tanısı ile iç hastalıkları servisine interne edilen hastaların, COVİD-19 pandemisi öncesi ve sonrası, sıklığı, etiyolojisi, ciddiyeti ve prognoz kriterlerinin karşılaştırılması
A comparison of the patients international to the internal diseases service with the diagnosis of acute pancreatit, before and after the COVİD-19 pandemic, frequency, etiology, severity and prognosis criteria
MEHMET ÇETİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE ESRA ATAOĞLU
- Akut pankreatit hastalarında insülin direncinin hastalık şiddetiyle ilişkisi ve diğer prognostik faktörlerle karşılaştırılması
Relationship of insulin resistance with disease intensity and comparison with other prognostic factors in acute pancreatitis patients
ENES KESKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
GastroenterolojiSivas Cumhuriyet Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN ALTINKAYA