Mardin Müzesi'nden bir grup silindir mühürün Anadolu ve Yakındoğu'daki benzerleriyle karşılaştırılması
Comparison of a group of cylinder seals from the Mardin Museum with their counterparts from Anatolia and the Near East
- Tez No: 857395
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİA AKARSU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Mühür, Silindir Mühür, Yakındoğu, Anadolu, Mezopotamya, Seal, Cylinder Seal, Near East, Anatolia, Mesopotamia
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Mühürler birçok uygarlığa yayılarak kullanılan ve günümüze kadar gelmeyi başaran gereçler olmaktadır. Tasdik/onay, özel mülkiyeti belirtmek, güvenliği sağlamak en temel işlevleri olarak bilinmektedir. Bunun yanı sıra farklı amaçlara da hizmet etmekte ve toplumların koruyucu gücüne inandıkları muska (amulet) olarak da kullanılmaktaydı. Her dönemde ilgi gören mühürler kullanıldığı döneme göre şekilleri, yapıldığı malzeme ve tekniği bakımından farklılık göstermektedir. Toplumların siyasi yapısı, sosyal yapısı, kültürel yapısı, inancı gibi yaşam tarzı hakkında bilgiler içeren mühürler; Arkeoloji Bilimi açısından da önem arz eden buluntular olarak; geçmişte yaşayan toplumlar hakkında önemli veriler sunmaktadırlar. Çalışma kapsamında Mardin Müzesi'nde bulunan satın alma yolu ile gelen 31 adet mührün ikonografik analizleri yapılarak ve benzer mühürler ile karşılaştırılarak mühürlerin tarihlendirilmesi yapılmaya çalışılmıştır. Mühürlerin yapımında taş veya yarı değerli taşlar olan akik, hematit, kalsedon, lapis-lazuli, kireç taşı, necef taşı gibi taşların kullanıldığı görülmektedir. Mühürlere uygulanan tekniklerin linear, matkap, kesme, modele, kesme-matkap, linear-matkap gibi mühür sanatında kullanılan birçok farklı tekniğin uygulandığı görülmektedir. Mühür yüzeyine işlenen sahneler arasında tapınma, av, ziyafet, sunak, hayvanların betimlendiği mücadele ve ritüel dans sahnesi, geometrik ve çizgisel desenlerin işlendiği, sembollerin ve nesnelerin betimlendiği sahneler görülmektedir. Mühür karşılaştırmaları Yakın Doğu ve Anadolu'da kazılar veya müze koleksiyonlarında bulunan benzer örnekler ile yapılmıştır. Mühürlerin ait olduğu dönemler Cemdet Nasr, Erken Hanedanlar (I, II) Akkad sonrası, İsin-Larsa, Suriye II. Bin, Mitanni, Asur/Babil (Orta, Geç), Suriye-Flistin dönemleri olarak tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Seals are tools that have been used in many civilizations and have survived to the present day. Their most basic functions are known to be certification/approval, indicating private ownership and ensuring security. In addition, they also served different purposes and were also used as amulets, which societies believed to have protective power. Seals, which attracted interest in every period, differ in terms of their shape, material and technique according to the period in which they were used. Seals, which contain information about the political structure, social structure, cultural structure, beliefs and lifestyle of societies, are also important findings in terms of Archaeology Science; they provide important data about the societies living in the past. Within the scope of the study, 31 seals in the Mardin Museum were analyzed iconographically and compared with similar seals in order to date them. It is seen that stone or semi-precious stones such as agate, hematite, chalcedony, lapis-lazuli, limestone and nacre were used in the making of the seals. It is seen that many different techniques used in seal art such as linear, drill, cut, model, cut-drill, linear-drill were applied to the seals. Among the scenes depicted on the surface of the seals are scenes of worship, hunting, feasting, altar, struggle and ritual dance scenes depicting animals, geometric and linear patterns, and scenes depicting symbols and objects. Seal comparisons were made with similar examples found during excavations in the Near East and Anatolia or in museum collections. The periods to which the seals belong are identified as Cemdet Nasr, Early Dynasties (I, II) post-Akkadian, Isin-Larsa, Syria II Thousand, Mitanni, Assyrian/Babylonian (Middle, Late), Syrian-Palestinian periods.
Benzer Tezler
- Mardin Müzesi'nden bir grup Bizans Dönemi sikkesi
A group of Byzantine coins from Mardin Museum
ROJİN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGÜN LAFLI
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Mardin Müzesinde kayıtlı ilhanlı dönemi sikkeleri
İlhanli period coins registered at the Mardin Museum
AYBALA YILDIRIM ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET ATİK
- Çağdaş müze ve kültürel çeşitlilik:Arkeoloji müzesi uzmanlarının kültürel çeşitliliğe ilişkin yaklaşımlarının değerlendirilmesi
Contemporary museum and cultural diversity:Evaluation of approaches of archeology museum experts regarding cultural diversity
CEREN KARADENİZ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR ONUR
- Mardin Müzesi geç antik çağ kandilleri
The oil lamps of late antiquity from Mardin Museum
ELİF TOSUN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKER METE MİMİROĞLU