İşte sıkışma: Bilişsel, duyuşsal ve davranışsal yordayıcıları ve sonuçları
Stuck in a job: Cognitive, emotional, and behavioral predictors and outcomes
- Tez No: 857800
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞENUR BÜYÜKGÖZE KAVAS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu araştırma işte sıkışma fenomenini derinlemesine incelemeyi, işte sıkışma algısını ölçmek amacıyla bir ölçek geliştirmeyi ve işte sıkışma deneyiminin öncülleri ve sonuçlarını ortaya koyan varsayımsal bir model oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda nitel ve nicel yöntemleri içeren karma araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmada ilk olarak fenomenoloji deseni temelinde işte sıkışma yaşayan 15 çalışan yetişkinle görüşmeler yapılmış ve görüşmelerin analizleri gerçekleştirilmiştir. Nitel veri analizlerinden elde edilen sonuçlardan hareketle işte sıkışmanın çok boyutlu yapısı, öncülleri ve sonuçları belirlenmiştir. Bu kapsamda işte sıkışma kavramının“zamana bağlı sıkışma”,“mevcut kazançları koruma isteği”,“bağlamsal faktörler”,“iş değiştirmeyle ilgili deneyimler”,“risk alma”ve“daha iyi bir alternatifin olmayışı”şeklinde sıralanan altı farklı boyutu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca işte sıkışmanın öncülleri“kariyer planından sapma”,“deneyimsel kişisel faktörler”ve“meslek kaynaklı faktörler”olmak üzere üç başlık altında toplanmıştır. İşte sıkışmanın sonuçları ise“bilişsel sonuçlar”,“duyuşsal sonuçlar”ve“davranışsal sonuçlar”olarak üç grup altında birleştirilmiştir. Nitel veri analizi sonucunda işte sıkışma yaşayan çalışanların işte sıkışmayla baş etmek için ise“sosyal destek”,“kabullenme”ve“fiziksel aktiviteler”gibi yollara başvurdukları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında ise nitel verilerden yararlanılarak işte sıkışma ölçeğinin maddeleri oluşturulmuş ve söz konusu maddeler ölçek geliştirme sürecine uygun olarak 340 ve 393 kişilik iki farklı yetişkin grubu üzerinde test edilmiştir. Ölçek geliştirme sürecine özgü yapılan analizler sonucunda sekiz madde ve iki alt boyuttan oluşan geçerli ve güvenilir bir işte sıkışma ölçeği elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular ilgili alanyazına dayalı olarak tartışılmış ve alandaki profesyonellere, araştırmacılara ve politika yapıcılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This research aims to comprehensively examine the phenomenon of being stuck in a job, develop a scale to measure the perception of being stuck in a job, and construct a hypothetical model revealing the antecedents and outcomes of being stuck in a job. To achieve these objectives, a mixed-methods research approach incorporating qualitative and quantitative methods was employed. Initially, interviews were conducted with 15 adult employees experiencing being stuck in a job, based on the phenomenological design, and the analyses of these interviews were conducted. From the results obtained through qualitative data analysis, the multidimensional structure, antecedents, and outcomes of being stuck in a job were identified. Accordingly, it was concluded that being stuck in a job encompasses six dimensions:“time-related stuck,”“desire to maintain current gains,”“contextual factors,”“experiences related to job changes,”“risk-taking,”and“lack of better alternatives.”Furthermore, the antecedents of being stuck in a job were categorized under three headings:“deviation from career plans,”“experiential/personal factors,”and“occupation-related factors.”The outcomes of being stuck in a job were grouped into three categories:“cognitive outcomes,”“affective outcomes,”and“behavioral outcomes.”As a coping mechanism for dealing with being stuck in a job, employees resort to avenues such as“social support,”“acceptance,”and“physical activities,”as revealed by the qualitative data analysis. In the quantitative phase of the study, based on the qualitative data, the items of the stuck in job scale were developed, and these items were tested on two different adult groups consisting of 340 and 393 individuals, respectively, in line with the scale development process. As a result of the analyses specific to the scale development process, a valid and reliable being stuck in a job scale consisting of eight items and two sub-dimensions was obtained. The findings of the research were discussed in relation to the relevant literature, and various recommendations were made to professionals, researchers, and policymakers in the field.
Benzer Tezler
- Manisa'da bir çelik fabrikasında iş kazası ve psikososyal riskler arasındaki ilişkiler
Relations between work accidents and psychosocial risks in a steel factory in Manisa
ECEM TÜZÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Halk SağlığıManisa Celal Bayar ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ERBAY DÜNDAR
- Uyku postürü ile subakromiyal sıkışma sendromu arasındaki ilişki
Relationship between sleep posture and subacromial impingement syndrome
HÜSEYİN ALPER YATAĞANBABA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Ortopedi ve TravmatolojiHacettepe ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR AHMET ATAY
- Yüklenmiş zeminlerde gerilme-deformasyon davranışının teorik tanımlanması ve modellenmesi
Stress-strain behaviour of soils under loading-theoretical development and modeling
SADIK ÖZTOPRAK
Doktora
Türkçe
2002
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. S. FEYZA ÇİNİCİOĞLU
- Öfke yönetimi ile tükenmişlik ilişkisi: Bir alan araştırması
The relationship between anger management and burnout: A fieldresearch
DERVİŞ PUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN GAMZE BAL
- Segregation at work, segregation at home: Turkish women, gendered jobs and prestige
İşte ayrimcilik, evde ayrimcilik: Türkiye'de kadınlar, cinsiyetli i̇şler ve prestij
ASLI ERMİŞ
Doktora
İngilizce
2015
SosyolojiUniversity of OxfordSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAKEHIKO KARIYA
PROF. DR. VIKKI BOLIVER