Farklı yükselti kademelerindeki meteoroloji istasyonlarının (Erzincan-Erzurum) sıcaklık ve yağış trendlerinin parametrik olmayan yöntemlerle analizi
Trend analysis of temperature and precipitation data of meteorology stations at different altitudes (Erzurum-Erzincan) with non-parametric methods
- Tez No: 858181
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM KOPAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Trend Analizi, Sıcaklık, Yağış, Nispi Nem, Buharlaşma, Mann-Kendall, Spearman'ın Rho, Sen'in Eğim Testi, Mann-Kendall Mertebe Korelasyon testi, Trend Analysis, Temperature, Precipitation, Relative Humidity, Evaporation, Mann-Kendall, Spearman's Rho, Sen's Slope Test, Mann-Kendall Order Correlation Test
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
Bu çalışmada Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Erzincan ve Erzurum illerindeki meteoroloji istasyonlarından temin edilen verilerle trend analizleri yapılmıştır. Veriler 30 yıldan fazla rasat yapan 9 meteoroloji istasyonunun ( Erzincan, Erzincan HL, Tercan, Erzurum HL, Hınıs, Horasan, İspir, Oltu ve Tortum) ortalama yağış, ortalama sıcaklık, ortalama minimum sıcaklık, ortalama maksimum sıcaklık, nispi nem, toplam buharlaşma ve açık yüzey buharlaşma değerlerinden oluşmaktadır. Trend varlığını belirlenmesinde parametrik olmayan Mann-Kendall ve Spearma'ın Rho testleri kullanırken, trend eğimlerinin tespit edilmesinde ise Sen'in trend eğim testi ve trendin başlangıç yıllarının bulunmasında Mann-Kendall Mertebe Korelasyon test istatistiği kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; sıcaklıklarda Erzurum HL hariç diğer tüm istasyonlarda ısınma yönünde anlamlı artışlar tespit edilmiş. Erzurum HL'nda ise ortalama sıcaklıklarda anlamlı olmayan azalma görülürken, ortalama minimum sıcaklıklarda anlamlı azalış yönünde soğuma görülmektedir. Yine yağış trend analizlerinden çıkan sonuçlara göre; Erzurum HL'nda kuvvetli yönde anlamlı yağış azalmaları görülürken, diğer tüm istasyonlarda yağış eğilimlerinde anlamlı artış veya azalışa rastlanmamıştır. Nispi nem eğilimleri bakımından Horasan, Tortum ve Erzincan istasyonlarında anlamlı olmayan yönde azalma görülürken; Tercan, Hınıs, İspir ve Oltu istasyonlarında anlamlı bir azalma trendi tespit edilmiştir. Erzurum HL ise nispi nem değerlerinde anlamlı yönde artış eğilimi görülmektedir. Toplam buharlaşma ve açık yüzey buharlaşmada ise 30 yıllık verilere göre; Erzincan ve Erzurum HL'nda trend varlığı anlamlı eğilime sahip değilken, İspir'de anlamlı yönde gittikçe azalan trend varlığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, trend analyzes were made with the data obtained from the meteorological stations in the provinces of Erzincan and Erzurum in the Eastern Anatolia Region. The data consist of average precipitation, average temperature, average minimum temperature, average maximum temperature, relative humidity, total evaporation and open surface evaporation values of 9 meteorological stations (Erzincan, Erzincan HL, Tercan, Erzurum HL, Hınıs, Horasan, İspir, Oltu and Tortum) that have made observations for more than 30 years. Non-parametric Mann-Kendall and Spearma's Rho tests were used to determine the presence of trends, while Sen's trend slope test was used to detect trend slopes and Mann-Kendall Rank Correlation test statistics were used to find the beginning years of the trend. According to the findings obtained; Significant increases in temperatures were detected in all stations except Erzurum HL in the direction of warming. In Erzurum HL, on the other hand, there is a non-significant decrease in mean temperatures, while there is a significant decrease in average minimum temperatures. Again, according to the results of precipitation trend analysis; While significant decreases in precipitation were observed in the strong direction in Erzurum HL, there was no significant increase or decrease in precipitation trends in all other stations. In terms of relative humidity trends, there was a decrease in Horasan, Tortum and Erzincan stations in a non-significant direction; A significant downward trend was detected in Tercan, Hınıs, İspir and Oltu stations. In Erzurum HL, there is a significant upward trend in relative humidity values. In total evaporation and open surface evaporation, according to 30 years of data; While the presence of trends in Erzincan and Erzurum HL did not have a significant trend, the presence of a decreasing trend in a significant direction was detected in İspir.
Benzer Tezler
- Bartın yöresinde arazi kullanım sorunları ve çözüm önerileri (Iskalan deresi yağış havzası örneği)
Land use problems and recommended solutions in the vicinity of Bartın (a case study Iskalan creek watershed)
SELMA YAŞAR KORKANÇ
Doktora
Türkçe
2003
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET ÖZYUVACI
- Farklı yükselti kademelerindeki bazı odunsu taksonların odun anatomilerinin ekolojik yönden incelenmesi
The ecological investigation of wood anatomy of some woody taxa in different altitudinal gradient
HASAN YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEDRİ SERDAR
- Fırtına Deresi (Rize) Havzasında dendroklimatolojik araştırmalar
Dendroclimatological studies in Fırtına River (Rize) Basin
FATİH IŞIK
- Karadağ kütlesi doğu ladini (Picea orientalis (L.) Link) ağaçlandırmalarında kök, toprak ve ölü örtüdeki karbon ve azot birikiminin ekolojik olarak değerlendirilmesi
Ecological assessment of carbon and nitrogen accumulation in root, soil and litter in oriental spruce afforestations (Picea orientalis (L.) Link) of Karadag mountain
YAVUZ OKUNUR KOCAMANOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER KARA
- Floristik ve çevresel faktörlerin arı ve arı ürünlerinde fiziko-kimyasal ve palinolojik parametrelere etkisi: Senoz vadisi (Çayeli/Rize) örneği
Effects of floristic and environmental factors on physico-chemical and palynological parameters in bee and bee products: The case of Senoz valley (Çayeli / Rize)
ESRA DEMİR KANBUR
Doktora
Türkçe
2021
BiyolojiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAGİF ATAMOV