Haydar Ergülen şiirlerinde tematik söz varlığı
Tematic vocabulary in Haydar Ergülen poems
- Tez No: 858260
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Haydar Ergülen, Nar, şiir, kelime dünyası, tematik söz varlığı, Haydar Ergülen, Nar, poetry, world of words, thematic vocabulary
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Söz varlığı, bir toplumun tarihini, kültürünü, yaşayışını, inancını, düşünce yapısını yansıtmaktadır. Sözlü ve yazılı eserleri meydana getiren sözcükler özelde sanatçının, genelde toplumun yansıması durumundadır. Dolayısıyla şair ve yazarların seçtiği sözcükler, onların sanat anlayışını ve hayat görüşünü yansıtırken aynı zamanda toplumun sosyal, siyasi ve kültürel yapısına da ışık tutmaktadır. Bir dilin söz varlığını ortaya koymanın en önemli yolu da o dille yazılmış eserleri incelemekten geçecektir. Bu amaçla çalışmamızda '1980 Kuşağı' imgeci şiir anlayışının önde gelen isimlerinden Haydar Ergülen'in Nar (Bütün Şiirleri-I) adlı eserinde yer alan 162 şiiri tematik açıdan incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın inceleme bölümünde şairin kavram dünyasını yansıtacak 7 tematik başlık belirlenmiş ve şiirler; evren, zaman, insan, bitkiler, hayvanlar, maddi kültür, manevi kültür başlıkları altında doküman incelemesi yöntemiyle incelenmiştir. Yapılan incelemede Haydar Ergülen'in geniş kavram dünyasına ve zengin bir kelime hazinesine sahip olduğu görülmüştür. Şairin aşk, anne, çocuk, kadın, ev, oda, balkon, avlu, şehir, taşra, haziran, tren, mavi gibi bazı kelimeleri daha sık kullandığı tespit edilmiştir. Şiirlerde sık geçen kavramlardan hareketle şairin söz varlığında; geçmişten getirdiği kültürel birikiminin, yaşantısının, değerlerinin, inancının, hayat görüşünün, şahit olduğu sosyal ve siyasi olayların etkili olduğu görülmüştür. Yine incelemede tespit edilen pervane, simurg, kuğu, gül, nergis, menekşe, nar, elma, yedi, kırk gibi pek çok kelimenin kullanımı şairin gelenekle bağını koparmadığına, geleneğe ait kavramları modern şiirle yeniden yorumlayarak kullandığına işaret etmektedir. Yapılan çalışma ile Türkçenin söz varlığının zenginliğini ortaya koymak ve Haydar Ergülen'in şiirlerindeki söz varlığını tespit etmek amaçlanmıştır. Haydar Ergülen şiirleri üzerine yapılan ilk söz varlığı çalışması olması sebebiyle çalışmamızın alandaki boşluğu dolduracağı ve şair üzerine yapılacak başka çalışmalara fayda sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The existence of the word reflects the history, culture, life, belief and mentality of a society. The words that make up oral and written works are especially the reflection of the artist and the society in general. Therefore, the words chosen by poets and writers reflect their understanding of art and their view of life, while also sheding light on the social, political and cultural structure of the society. The most important way to reveal the vocabulary of a language will be to examine the works written in that language. For this purpose, in our study, 162 poems in Haydar Ergülen's work called Nar (Bütün Şiirleri-I), one of the leading names of the '1980 Kuşağı' image poetry understanding, were tried to be examined from a thematic point of view. In the study's section, 7 tematic headlines were identified to reflect the poet's conceptual world, and the poems were examined through document review under the titles universe, time, human, plant, animal, material culture and spiritual culture. In the examination, it was seen that Haydar Ergülen had a wide world of concepts and a rich vocabulary. It has been determined that the poet uses some words such as love, mother, child, woman, house, room, balcony, courtyard, city, country, june, train, blue more frequently. Based on the common concepts in poems, the poet's vocabulary; It has been seen that the cultural accumulation, life, values, belief, view of life, and the social and political events he witnessed from the past were effective. Again, the use of many words such as propeller, simurg, swan, rose, calendula, violet, pomegranate, apple, seven, forty, which were detected in the examination, indicates that the poet did not break his connection with tradition, and that he used the concepts of tradition by reinterpreting them with modern poetry. With the study, it is aimed to reveal the richness of the vocabulary of Turkish and to determine the vocabulary in Haydar Ergülen's poems. Since it is the first word study on Haydar Ergülen poems, it is thought that our work will fill the gap in the field and will benefit other studies on the poet.
Benzer Tezler
- Haydar Ergülen şiirlerinde poetika ve imge
The poetics and image in poems of Haydar Ergülen
BÜŞRA BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN AKTAŞ
- Haydar Ergülen şiirinde ev imgesi
The image of house in Haydar Ergülen poetry
CEYDA BADANKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK ÖNER
- Haydar Ergülen'in hayatı, şairliği ve şiirleri üzerine bir inceleme
An Analysis on the Haydar Ergülen's Life, Poetry and His Poems
MUSTAFA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNİRE KEVSER BAŞ
- Bir algılama ortamı olarak Haydar Ergülen şiirlerinin görsel kurgulamaya dönük etkilerinin uygulama çalışmaları içinde izlenmesi
Analysing the visual construction influences of Haydar Ergülen poems in application studies as a perception environment
MELTEM GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Güzel SanatlarÇukurova ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. MUSTAFA OKAN
- Haydar Ergülen'in şiirleri üzerine bir inceleme
An analysi̇s on Haydar Ergülen's poems
NİLÜFER AKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MİTAT DURMUŞ