Türk solunda din tasavvuru: Sosyalist akım bağlamında bir analiz
The thought of religion in the Turkish left: An analysis in the context of the socialist movement
- Tez No: 858488
- Danışmanlar: PROF. DR. ADEM ÇAYLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Türk Sosyalist Akımı, Sosyalizm, Din, Laiklik, İslam, Turkish Socialist Movement, Socialism, Religion, Secularism, Islam
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
İnsanlar, tarihin seyri içerisinde kendi varlıklarının oluşumunu veya yaşadıkları dünyaya ait çeşitli olguları açıklayamadıkları anda, bunları anlamlandırmak için din olgusuna başvurmuşlardır. Dinlerin her daim hayatın içinde yer alması ve toplumu ilgilendiren her olguya temas etmesi, dinin varlığını önemli hale getirmiştir. Modern dönemle birlikte ortaya çıkan ve gelişen çeşitli ideolojiler, kendi ideolojik ilkeleri çerçevesinde toplumu yakından ilgilendiren din olgusuna temas etmiş ve bu kavram üzerine fikirlerini beyan etmişlerdir. İdeolojiler insanları ilgilendiren ve insanların sorunlarına cevap arayan fikir telakkileri olduğu için din olgusuyla kesişim halindedir. Modern dönemin bir ideolojisi olan sosyalizm de siyasal ve düşünsel serüveninde din olgusuyla alakadar olmuştur. Bu bağlamda başta Marx ve Engels bu ideolojinin zeminini oluşturmakla birlikte takipçileri de bu ideolojiye büyük katkılar sağlamıştır. Böylece sosyalizmin yelpazesi genişleyerek farklı düşünsel yönelimleri ortaya çıkmış ve her yaklaşımın bir alamet-i farikası oluşmuştur. Her yaklaşım kendi düşünsel yönelimleri doğrultusunda kendi din tanımını ortaya koymuştur. Türk sosyalist akımı da uluslararası literatürde yer alan bu düşünsel kanallardan beslenmiştir. Türk sosyalist akımının da din olgusuna olan yaklaşımı hiçbir zaman girift bir ilişki biçiminde tezahür etmemiştir. Bu çalışmada, 1908-2000 yılları arasında yer alan Türk sosyalist akımının din anlayışını oluşturan temalar ve tartışmalar belirlenmiştir. Akabinde akımlar arasındaki benzerlikler ve farklılıklar da ortaya konulmuştur. Aynı zamanda Türk sosyalist akımının din anlayışı ile uluslararası Marksist literatürdeki ekollerin din anlayışı arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları da çalışma içerisinde yer almıştır. Öte yandan çalışmada, din olgusunun yanı sıra laiklik, İslam ve Alevilik kavramları da gözetilmiştir.
Özet (Çeviri)
When people could not explain the formation of their own existence in the course of history or the various phenomena of the world in which they lived, they resorted to the phenomenon of religion in order to make sense of them. The fact that religions are always in life and come into contact with every phenomenon that concerns society has made the existence of religion important. The various ideologies that emerged and developed with the modern period have come into contact with the religious phenomenon that closely concerns society within the framework of their ideological principles and have expressed their ideas on this concept. Ideologies are at an intersection with the phenomenon of religion, as there are ideas that concern people and seek answers to people's problems. Socialism, which is an ideology of the modern period, has also been related to the phenomenon of religion in its political and intellectual adventure. In this context, Marx and Engels formed the basis of this ideology and their followers made great contributions to this ideology. Thus, the spectrum of socialism has expanded, different intellectual orientations have emerged and an omen of each approach has been formed. Each approach has revealed its own definition of religion in line with its own intellectual orientations. The Turkish socialist movement was also fed by these intellectual channels in the international literature. The approach of the Turkish socialist movement to the phenomenon of religion has never manifested itself in a casual relationship. In this study, the themes and discussions that constituted the understanding of religion of the Turkish socialist movement between 1908 and 2000 were determined. Subsequently, the similarities and differences between the movements were revealed. At the same time, the similarities and differences between the understanding of religion of the Turkish socialist movement and the understanding of religion of the ecoles in the international Marxist literature are also included in the study. On the other hand, besides the phenomenon of religion, the concepts of secularism, Islam and Alevism were observed in the study.
Benzer Tezler
- 'Vatan için ölmek': Türkiye'de şehit asker kültünün sosyo-politik inşası ve şehit aileleri dernekleri
'Dying for the motherland': The socio-political construction of martyr soldier cult and martyr family associations in Turkey
ŞAFAK AYKAÇ
- Garîkî Dîvânı: Bahru'n-Nihâye (inceleme-metin)
Garîkî Dîvânı: Bahru'n-Nihâye (text-study)
ARİF EDİP AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AKKAYA
- Muhibbi Divanı'nın dini ve tasavvufi açıdan tahlili (1-250) no'lu gazeller
The analysis of Divan of Muhibbi according to religious and sufism
NAGEHAN DÜZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TarihUludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BİLAL KEMİKLİ
- Fakir Baykurt ve Kemal Tahir yapıtlarında köy ve köylülük olgusu: Karşılaştırmalı sosyolojik bir değerlendirme
The phenomenon of village and peasantry in Fakir Baykurt's and Kemal Tahir's works: A comparative sociological evaluation
EBRU YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAnadolu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUAT GÜLLÜPINAR
- Hulusí Ömer Aydıní dívánı üzerine bir inceleme
A review on divan of Hulusi Ömer Aydini
EMİNE ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ TORUN