Öz belirleme kuramı bağlamında gelişmeleri kaçırma korkusu (FoMO) ve dürtüsel satınalma arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between fear of missing out (FoMO) and impulsive buying in the context of self-determination theory
- Tez No: 860248
- Danışmanlar: PROF. DR. SERAP ÇABUK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: FoMO, Gelişmeleri Kaçırma Korkusu, Dürtüsel satınalma, Öz belirleme, FoMO, Fear of Missing Out, Impulsive Purchasing Intention, Self-Determination
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Pazarlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
FoMO (Fear of Missing Out), bireylerin yaşanan gelişmeleri kaçırmaya ve kendisinin sahip olamadığı fırsatlara veya eşyalara başkasının sahip olduğunu görmeye karşı hissetiği şiddetli endişeyi tanımlar ve Türkçeye Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (GKK) olarak çevrilir. Literatürde FoMO genellikle Öz belirlemeye (Self-Determination Theory) dayandırıldığından dolayı, söz konusu kuram alt başlıklarıyla açıklanmıştır. Dürtüsel satınalma ise tüketicilerin plan yapmaksızın ve ani alışveriş yapma niyeti olarak tanımlanmaktadır. Çalışmanın temel amacı bu tanımları ve aralarındaki ilişkiyi incelemek adına kavramsal bir çerçeve sunmaktır. Çalışmada öncelikle FoMO kavramı hakkında tanımlamalara, literetür taramasına, pazarlama disiplininde FoMO'nun yeri hakkında bilgilere ve FoMO ölçeklerine yer verilmiştir. Sonrasında Dürtüsel satınalma tanımı incelenmiş ve bu davranışın tetikleyicisi olabilecek sosyal medya reklamları ve kullanımının sözkonusu davranışa etkisi hakkında tanımlayıcı bir çalışma yapılmıştır. Araştırma verileri yedi farklı veri toplama aracı ile Adana ilinde 18 yaş ve üzeri 402 katılımcıdan toplanmış olup, veriler, IBM Statistics SPSSv.26 Statistics Programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Yapılan araştırma Öz belirleyiciliğin FoMO ve Dürtüsel Satınalma niyeti üzerinde etkisinin kısmi olduğunu, ancak FoMO'nun Dürtüsel satınalma üzerinde etkili olduğunu ortaya koymuştur. Söz konusu bu çalışma daha çok keşifsel ve betimleyici nitelikte olup, incelenen iki olgu arasındaki ilişkinin ölçümleri ileriki çalışmanın konusu olarak bırakılmıştır.
Özet (Çeviri)
FoMO (Fear of Missing Out) defines the severe anxiety that individuals feel when they see someone else owning opportunities or things that they do not have, and it is translated into Turkish as Gelismeleri Kacirma Korkusu (GKK). Impulsive buying, on the other hand, is defined as the unplanned and sudden shopping intention of consumers. The main purpose of the study is to provide a conceptual framework to examine these definitions and the relationship between them. In the study, firstly, definitions about the concept of FoMO, literature review, information about the place of FoMO in the marketing discipline and FoMO scales are included. Afterwards, the definition of Impulsive Buying intention was examined and a descriptive study was conducted on the effects of situations such as social media advertisements and usage, which may trigger this behavior, on the behavior in question. Research data were collected from 402 participants aged 18 and over in Adana province with seven different data collection tools, and the data were analyzed through IBM Statistics SPSSv.26 Statistics Program. The research revealed that the effect of self-determination on FoMO and Impulsive Buying intention is partial, but FoMO is effective on Impulsive buying. This study is more exploratory and descriptive in nature, and the measurements of the relationship between the two phenomena examined are left as the subject of future study.
Benzer Tezler
- Tüketim kültüründe melezleşme: Bişkek şehri örneği
Hybridization in consumption culture: The case of Bishkek city / Керектөө маданиятындагы гибриддештирүү: Бишкек шаарынын мисалында / Гибридизация в культуре потребления: на примере города Бишкек
AHMET CAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ORÇAN
- Solicitation and emotion socialization in Turkish adolescents' socioemotional adjustment: A combined predictive model
Türk ergenlerinin sosyo-duygusal gelişiminde ebeveyn aktif takip etme ve duygu sosyalleştirme davranışları: Bir yordama modeli
ZEYNEP KÖMBE ELAZAB
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZA ÇORAPÇI
- Kültürel-tarihsel kuram bağlamında hazırlanan eğitim programının 48-60 aylık çocukların öz-düzenleme gelişimi üzerine etkisinin incelenmesi
Analysis of the impact of the cultural- historical theory based curriculum on 48-60 month old children's development on self-regulation
SADİYE KELEŞ
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ALİSİNANOĞLU
- Öz-belirleme kuramı bağlamında helikopter anababalığın anababaların ve ergenlerin psikolojik iyi oluşları üzerindeki etkisi
The effect of helicopter parenting on the psychological well-being of adolescents and parents in the context of self-determination theory
ESMA DAŞCI
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN YALÇIN
- The gratification of basic psychological needs and adolescent conflict resolution behavior in family context
Aile bağlamında ergenlik dönemi temel kişisel ihtiyaçların karşılanması ile çatışma çözme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
AJLA HAMZA ULUSU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYFER DOST GÖZKAN