Biyolojik ağlarda mutasyonlu alt ağların tespiti için önerilen etkin yaklaşım
An effıcıent approach for detectıng mutated subnetworks ın bıologıcal networks
- Tez No: 860668
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILMAZ ATAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Biyoteknoloji, Computer Engineering and Computer Science and Control, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Sağlık görevlilerinin, hesaplamalı biyologların ve biyoinformatik uzmanlarının kansere çare bulma mücadelesi, bugün dünyanın en zor sorunlarından biridir. Günlük olarak üretilen büyük miktarda genomik veri göz önüne alındığında, bu verilerin değerlendirilmesi ve araştırılması giderek zorlaşmaktadır. Bunun nedeni, kanser verilerinin heterojen olması, onkogeneze doğrudan yol açan sürücü genlerin yanı sıra onkogeneze katkıda bulunmayan yolcu genlerden oluşmasıdır. Bu nedenle, bu büyük veri yığınlarındaki yolcu genlerinden bu sürücü genlerini belirlemek giderek daha zor bir görev haline geliyor. Bu sorunu çözmek için geliştirilmiş önceki yöntemleri göz önünde bulundurarak, bu araştırmada hem LBSA-Sürücü adı verilen ağ tabanlı bir yöntem hem de kullanılacak bir mutasyon aşamasını entegre eden Yapay Tavşan Optimizasyonu (ARO) adlı biyo-ilhamlı bir yöntem öneriyoruz. kanser sürücü genlerini belirleme sorununu çözer. İlk yöntem, yeni bir Liste tabanlı simüle edilmiş tavlama uygulamasını kullanırken, ikinci yöntem, kanser sürücü genlerini keşfetmenin doğruluğunu artırmak için bir gen etkileşim ağı ile sırasıyla hem küresel hem de yerel aramayı ele almak için keşif ve sömürü yoluyla tavşanların hayatta kalma davranışını birleştirir. Modeller meme kanseri, beyin kanseri, prostat kanseri ve yumurtalık kanseri olmak üzere 4 farklı kanser türüne uygulanmaktadır. Sonuçlar, önerilen modelin, iyi bilinen etiketli kanonik sürücü genlerini tanımlayabildiğini ve bunları bilinmeyen kanser sürücü genlerine göre önceliklendirdiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The search for a cure for cancer is one of the most challenging problems faced by medical experts, computational biologists, and experts in bioinformatics today. With the vast amounts of genomic data generated daily, evaluating and investigating this data have become increasingly difficult. The heterogeneity of cancer data, consisting of passenger genes that do not contribute to oncogenesis and driver genes that directly lead to it, makes identifying these driver genes from passenger genes in large datasets a daunting task. In this research, we propose two methods to solve this problem: LBSA-Driver, a network-based method that uses a novel List-based simulated annealing implementation, and ARO, a bio-inspired method that integrates a mutation phase. ARO merges the survival behavior of rabbits through exploration and exploitation with a gene interaction network to improve the accuracy of discovering cancer-driver genes. In this study, both methods were applied to four types of cancers: breast, brain, prostate, and ovarian. The results showed that our proposed models can identify well-known labeled canonical driver genes while prioritizing them over unknown cancer driver genes.
Benzer Tezler
- Leveraging the molecular signatures of cancer for dynamic network
Kanserin moleküler izlerinin dinamik ağ modellemede kullanılması
ENES SEFA AYAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
BiyolojiKoç ÜniversitesiHesaplamalı Bilimler ve Mühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURCAN TUNÇBAĞ
- Yapay sinir ağlarında öğrenme algoritmalarının analizi
Analysis of learning algorithms in neural networks
SEVİNÇ BAKLAVACI
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiDOÇ.DR. LEYLA GÖREN
- A novel structural protein-protein interaction network model: Its applications on drug off-target prediction and genotype-phenotype linkage
Yeni bir yapısal protein-protein etkileşimi ağ modeli: Bu modelin ilaç uzak-hedeflerinin tahmininde ve genotip-fenotip bağlantısı kurmaktaki uygulamaları
HATİCE BİLLUR ENGİN ARAS
Doktora
İngilizce
2013
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKoç ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATTİLA GÜRSOY
PROF. DR. ZEHRA ÖZLEM KESKİN ÖZKAYA
- Evolving boolean graphs to model the topological and dynamical behavior of biological regulatory networks and their metanetworks
Boolcu ağların evrimleştirilmesi ile biyolojik regulasyon ağlarının ve meta-ağlarının topolojik ve dinamik özelliklerinin modellenmesi
BURÇİN DANACI
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ERZAN
- Investigating the SARS-COV-2 specific antibody response in convalescent pediatric COVID-19 patients
COVİD-19 tanısı alıp iyileşmiş pediatrik hastalarda SARS-COV-2'ye karşı spesifik antikor cevabının araştırılması
FATMA ÖYKÜ ELASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Biyolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji-Genetik ve Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYÇA SAYI YAZGAN