Son dönem Nakşî şeyhlerinden İbrahim Halil Soğukoğlu'nun hayatı eserleri ve tasavvufi görüşleri
One of the last Naqshbandi sheikhs İbrahim Halil Sogukoglu's life, works and mystical thoughts
- Tez No: 860784
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BETÜL GÜRER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tasavvuf, İbrahim Halil Soğukoğlu, Müridler Hareketi, Hatay, Âdâb, Tulû, Sufism, İbrahim Halil Soğukoğlu, Müridan Movement, Hatay, Adab, Tulû
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
İbrahim Halil Soğukoğlu (ö.1952) Osmanlı Devleti‟nin son dönemiyle Türkiye Cumhuriyeti‟nin ilk yıllarında yaşamış, Kurtuluş Savaşı‟na iştirak ederek gazi olmuş bir mutasavvıftır. Şeyh İbrahim Halil, Hatay‟ın anavatana iltihakı ve Suriye‟nin Fransızlardan tecridi noktasında aktif rol oynamıştır. Yabancı kaynaklarda“Müridler Hareketi”olarak geçen Kuzey Suriye‟de başlattığı silahlı mücadele hareketi ile bölge halkının sosyal, ekonomik, dinî ve askerî uyanışını sağlamıştır. Elli iki yıllık kısa ömrünü cihad, hapis ve sürgünlerde geçirmiş, mücahid, edip, âlim bir zâttır. Tasavvufî, sosyal ve siyasî açıdan önemli faaliyetleri olmasına rağmen büyük oranda kendi tercihi ile ismi ve faaliyetleri yakın tarihin gizli sayfalarında kalmıştır. Bu çalışma, yoğun mücadele ve mücahede yıllarına rağmen tasavvufî eserler vermekten geri durmayan son dönem Nakşî şeyhlerinden İbrahim Halil Soğukoğlu‟nun hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşlerini içermektedir. Araştırmamızın birinci bölümünde; müellifin hayatı ve eserleri ele alınmış, siyasi ve askeri mücadelesi, şeyhleri, halifeleri, eserlerinin muhtevası ve üslubu hakkında bilgiverilmiştir. İkinci bölümde ise müellifin eserlerinde yer alan tasavvufi görüşler, başlıkların muhtevasına göre farklı kaynaklardan yararlanarak ele alınmıştır. Hulâsatül- Âdâb Fî Reddi‟s-Serâb adlı „edep‟ kitabı, müellifin Divan-ı Kenzü‟ş-şümûs eserine ait beyitlerinden iktibaslarla açıklanmıştır. Çalışmamızın son kısmında ise Tulû eserindeki tasavvufî görüşler, Kenzü‟l Maarif adlı eser içeriğiyle desteklenerek dile getirilmiştir. Şeyh İbrahim Halil‟in hayatı ve tasavvufî şahsiyeti gerek siyasî tarihe gerek tasavvuf tarihine ışık tutması bakımından gün yüzüne çıkarılması gereken pek çok noktayı barındırmaktadır. Müellifin hayatı ve eserleri hakkında yeterli düzeyde kaynak ve araştırma bulunmaması bu çalışmanın yapılmasını gerekli kılmıştır.
Özet (Çeviri)
İbrahim Halil Soğukoğlu (d.1952) is a Sufi who lived in the last period of the Ottoman Empire and the first years of the Republic of Turkey and became a veteran by participating in the War of Independence. Sheikh İbrahim Halil played an active role in the annexation of Hatay to the motherland and the isolation of Syria from the French. He ensured the social, economic, religious and military awakening of the people of the region with the armed struggle movement he initiated in Northern Syria, referred to as the“Mürid Hareketi”in foreign sources. He is a mujahid, literary and scholarly person who spent his short life of fifty-two years in jihad, prison and exile. Although he had important Sufi, social and political activities, his name and activities remained in the secret pages of recent history, largely by his own choice. This study includes the life, works and mystical views of İbrahim Halil Soğukoğlu, one of the late Nakshi sheikhs who did not refrain from producing Sufi works despite the years of intense struggle and struggle. In the first part of our research; The author's life and works are discussed, and information is given about his political and military struggle, sheikhs, caliphs, the content and style of his works. In the second part, the Sufi views in the author's works are discussed using different sources according to the content of the titles. The 'decency' book named Hulâsatül- Âdâb Fî Reddi's-Serâb is explained with quotations from the couplets of the author's work Divan-ı Kenzü‟ş-şümûs. In the last part of our study, the Sufi views in the work Tulu are expressed, supported by the content of the work called Kenzü'l Maarif. The life and Sufi personality of Sheikh İbrahim Halil contains many points that need to be brought to light in terms of shedding light on both political history and the history of Sufism. The lack of sufficient resources and research on the life and works of the author made it necessary to conduct this study.
Benzer Tezler
- Türk resim sanatında portre resmin gelişimi (1453-1839)
Development of portrait paint in Turkish drawing art (1453-1839)
GÜLSÜN PARLAR
Doktora
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL GÜLTEKİN
- Modern dönem Türkiye'de dini gruplar: Işıkçılar cemaati
Contemporary religious communities in Turkey: The case of Işıkçılar religious community
ABDULKERİM ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM HAKKI İNAL
- Mustafa İsmet Yanyevi'nin (ks) Risale-i Kudsiyye adlı eserindeki bazı tasavvufi kavramların değerlendirilmesi
An evaluation of some sufistic notions presented by Mustafa İsmet Yanyevi (ks) in His Book Risale-i Kudsiyye
ATİLA GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM ARSLAN
- Mevlânâ Hâlid-i Şehrezorî'de sâlik eğitimi
Sâlik education in Mevlânâ Hâlid-î Şehrezori
MAHMUT BOSTANCI
- Muhammed B. Abdullah el-Hânî, hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
Muhammad B. Abdullah al-Hani, his life, his works and his understanding of sufism
EMRE CAN ÇOLDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YILDIZ