Süs bitkilerinin ölçü, biçim, renk ve doku özelliklerinin göz izleme tekniği ile görsel etkilerinin araştırılması
Investigating the visual effects of size, shape, color and texture characteristics of ornamental plants with eye tracking technique
- Tez No: 860785
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET TUĞRUL POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
İnsanlar çevresini tanımak ve algılamak için beş duyu organlarından faydalanır. Çevreden elde edilen bilgilerin duyu organları yoluyla beyne iletilmesi algılama sürecinin başlangıcıdır. Algı, insanların çevresindeki olay ve organizasyonları beyninde bir bütün haline getirmesi, mevcut bilgileri ile etkileşime sokarak yorumlaması sürecidir. Bitkisel tasarım, belirli bir amaçla belirlenen mekân ve zaman birimi için gerekli olan bitki materyalinin seçimi, düzenlenmesi işlemlerini kapsamaktadır. Bitkisel tasarımın temel materyalini süs bitkileri oluşturmaktadır. Peyzaj tasarımının önemli unsuru olan bitkilerin insanlar üzerinde algısal etkileri bulunmaktadır. İnsanlarda duyusal algılamanın %80'ini görme duyusundan sağlanmaktadır. Göz izleme teknolojisi, insanların göz bebeği hareketlerinin kızılötesi ışınlar sayesinde izlenerek nitel ve nicel sonuçlar elde edilebilen bir teknolojidir. Tez çalışmasının amacı, bitkisel tasarım öğelerinden ölçü, biçim, renk ve doku özellikleri ve bunların alt parametrelerinin göz izleme teknolojisi kullanılarak insanlar üzerindeki algısal etkilerini ve tercih düzeylerini araştırmaktır. Bu kapsamda ilk olarak algı, bitkisel tasarım öğeleri ve göz izleme teknolojisi konuları hakkında detaylı literatür araştırması yapılmış ve 10 kişiden oluşan gönüllü katılımcılara göz izleme analizi ile bir ön test çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, doku özelliğinin alt parametrelerini içeren ağaçlar seçilerek sanal ortamda manzara görseli oluşturulmuştur. Oluşturulan görselde form haricindeki ölçü, renk ve doku özelliklerinin algısal etkisini en aza indirmek amacıyla bitkilerin rengi siyah-beyaz, dokusu ve ölçüsü orta olarak seçilmiştir. Manzara görsellerindeki arka plan, bulutluluk düzeyi, renk, farklı bitki sıralaması ve form parametrelerinin farklı kombinasyonlarının bulunduğu 7 manzara görseli oluşturularak göz izleme analizi gerçekleştirilmiş, analizden elde edilen ısı haritaları ve sayısal veriler (ortalama odaklanma süresi) göz önüne alınarak yer verilen parametrelerin katılımcılar üzerindeki algısal etkileri değerlendirilmiştir. Ana çalışmada kullanılacak manzara görsellerinin içinde yer alacak parametrelere karar verilmesinin ardından ölçü, biçim, renk ve doku özelliklerinin alt parametrelerini içeren görseller oluşturularak 45 gönüllü katılımcıya göz izleme analizi yapılmış ve katılımcıların göz hareketlerine ilişkin ısı haritaları ve sayısal verileri (ortalama odaklanma sayı ve süreleri) elde edilmiştir. Son olarak, göz izleme analizinden elde edilen ısı haritaları ve ortalama bakış süre ve sayılarına ait sayısal veriler incelenmiş ve yorumlamalar yapılmıştır. Sonuç olarak, katılımcıların en uzun süre ve sayıda serbest formlu, büyük boylu ve orta doku özelliği gösteren ağaçlara odaklandığı/sabitlendiği, en uzun süre kırmızı renkli, en fazla kere de mavi renkli ağaca odaklandığı/sabitlendiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
People use their five senses to recognize and perceive their environment. The transmission of information obtained from the environment to the brain through the sense organs is the beginning of the perception process. Perception is the process by which people integrate the events and organizations in their environment into a whole in their brain and interpret them by interacting with their existing knowledge. Herbal design includes the selection and arrangement of plant material required for the space and time unit determined for a specific purpose. Ornamental plants constitute the basic material of plant design. Plants, which are important elements of landscape design, have perceptual effects on people. In humans, 80% of sensory perception is provided by the sense of sight. Eye-tracking technology is a technology that can obtain qualitative and quantitative results by monitoring people's pupil movements with infrared rays. The aim of this thesis is to investigate the perceptual effects and preference levels of plant design elements such as size, form, color and texture features and their sub-parameters on people using eye tracking technology. In this context, firstly, a detailed literature research was conducted on perception, vegetative design elements and eye tracking technology, and a pre-test study was conducted with eye tracking analysis with 10 volunteer participants. In the study, trees containing the sub-parameters of the texture feature were selected and a landscape image was created in a virtual environment. In order to minimize the perceptual effect of size, color and texture features other than form, the color of the plants was selected as black and white, and the texture and size of the plants were selected as medium. Eye tracking analysis was performed by creating 7 landscape images with different combinations of background, cloudiness, color, different plant order and form parameters in landscape images, and the perceptual effects of the parameters on the participants were evaluated by considering the heat maps and numerical data (average focusing time) obtained from the analysis. After deciding on the parameters to be included in the landscape images to be used in the main study, images containing the sub-parameters of size, shape, color and texture features were created and eye tracking analysis was performed on 45 volunteer participants, and heat maps and numerical data (average number and duration of focusing) of the participants' eye movements were obtained. Finally, the heat maps obtained from the eye-tracking analysis and the numerical data on average gaze duration and number of times were analyzed and interpreted. As a result, it was found that the participants focused/fixed on free-form, large-sized and medium-textured trees for the longest time and number of times, and focused/fixed on the red-colored tree for the longest time and the blue-colored tree for the most number of times.
Benzer Tezler
- Bazı dış mekan süs bitkilerinde sorun olan önemli zararlıların mücadelesine yönelik araştırmalar
Research on control of important pests that are a problem in some outdoor ornamental plants
ALİ KAAN AŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İZZET AKÇA
- Süs bitkilerinin farklı sulama düzeyleri ve ağır metal dozunda topraktan ağır metal alımının araştırılması
Investigation of impacts of different irrigation levels and heavy metal concentrations on heavy metal uptake by ornamental plants
MURAT TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatMustafa Kemal ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMET ÖNDER
- Çalı formundaki bazı süs bitkilerinin çelikle çoğaltılmasında çelik tipi ve IBA uygulamalarının etkileri
The effects of cutting type and IBA treatments on the propagation of some ornamental shrubs by cutting
ŞEFİKA ERDİLMEN
- Bazı geniş ve iğne yapraklı süs bitkilerinin çelik ile köklendirilmelerinde sera ortamı ve hormon etkilerinin belirlenmesi
Effects determination of greenhouse media and hormones on some broad and needle leaves ornamental plants propagation by stem cutting
SEYYED HOSSEIN CHAVOSHI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DENİZ GÜNEY
- Kimi dış mekan süs bitkilerinin ağır metal alım yeteneklerinin ve fitoremediasyonda kullanım potansiyellerinin belirlenmesi
Determination of heavy metal intake capabilities of some outdoor ornamental plants and their usage potential for phytoremediation
MAKBULE BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ÇELİK