Mimarlıkta bir yordam olarak 'tekrar': 1950-2000 yılları arası türkiye mimarlığı
'repetition' as a way in architecture: Turkish architecture between 1950-2000
- Tez No: 860900
- Danışmanlar: PROF. DR. ADNAN AKSU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 311
Özet
Türkiye mimarlığında zamanı temsil eden pratiklerin gündelik yaşamla uzlaşamamasının yarattığı kararsızlık krizi, tasarım nesnesini, sorgulama ve yeniden değerlendirilme sürecine dâhil etmiştir. Modern bilgi üretim alanında değişime yönelik arzu ile oluşan söylem ya da yabancılaşma ile geçmişe duyulan özlem, biçimin temsiliyetine dair tartışmada müphemliği yaratan karşıt durumlardır. Zamanda ve mekânda, tekrarlamanın aynılığı veya farklılığı işaret ettiği kritik olasılık, bu eşikte belirlenir. Tekrar, ya tereddütle meydana gelen geri yoklamalarda aynılaşmaya yol açan olumsuz bir davranışı ya da ileri yoklamaların yarattığı krizlerde eleştirel bir katılımı destekleyen fark yaratımını ortaya çıkarmıştır. 1950-2000'li yıllar Türkiye'nin siyasal, ekonomik ve toplumsal anlamda uluslararası çevre ile kurulan etkileşiminin yoğunlaştığı ve evrensel yönelimle dünyaya katılım göstermeye çalıştığı bir süreç olarak ifade edilebilir. Bu yıllarda politik ve toplumsal gelişimler sonucunda Türkiye mimarlığı değişim veya öze bağlı kimlik arayışı kopmaları, duraksamaları, geri dönüşleri veya ilerlemeleri var eden üretimlere sahne olmuştur. Bu çalışma, mimarlıkta öze bağlı düşüncede tekrarları inceleyerek 1950-2000 yılları arası Türkiye mimarlığının pratik ve söylemlerindeki temsil arayışlarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. İlk olarak tekrarın düşünsel alandaki yeri çağdaş filozofların söylemleri üzerinden değerlendirilmiştir. Tekrarın çizeceği anlambilimsel çerçevenin kavranabilmesi ve fark olarak olumlanmasındaki bu etkin metinlerarası okuma önemlidir. Bu doğrultuda mimarlıkta tekrarın biçimdeki ve düşüncedeki karşılığı irdelenerek Türkiye mimarlığı üzerinden belirlenen tarihsel aralığın retrospektif bir değerlendirmesi yapılmıştır. Hem değişimin talep edildiği hem de yerelliğin arzulandığı bu yıllardaki söylemler, tekrarlamanın farklı olasılıklarını karşımıza çıkarmıştır. Burada üsluplara dayalı idealize edilerek tekrarlanan bir biçimsel anlayıştan ziyade farklılığı ortaya çıkaran tekrarlara dikkat çekilmiştir. Tasarımcı öznenin tekrarlamada odağa aldığı özdeşleşmelerdeki biçim yordamları farklılığın ortaya çıkarılması bakımından önemsenmiştir. 1950-2000 yılları Türkiye mimarlığındaki temsil arayışında tekrarlamaların yarattığı yaklaşımlar çağdaş mimarlık için bir yöntem sunabilir.
Özet (Çeviri)
The crisis of indecision created by the inability of practices representing time to reconcile with daily life in Turkish architecture has included the design object in the process of questioning and re-evaluation. The discourse formed by the desire for change in the field of modern knowledge production or the longing for the past with alienation are opposing situations that create ambiguity in the debate on the representation of form. Critical possibilities in time and space, where repetition indicates sameness or difference, are determined at this threshold. Repetition has revealed either a negative behavior that leads to uniformity in back view that occur with hesitation, or a difference that supports critical participation with the desire for change created by forward view. The years 1950-2000 can be described as a period in which Turkey's political, economic, and social interaction with the international environment intensified and it tried to participate in the world. As a result of political and social developments in these years, Turkish architecture has witnessed productions that create ruptures, pauses, returns or progress in search of change or essential identity. This study aims to evaluate the search for representation in the practices and discourses of Turkish architecture between 1950 and 2000 by examining repetitions in essential thinking in architecture. Firstly, the place of repetition in thought was evaluated through the discourses of contemporary philosophers. This evaluation is important in terms of comprehending the semantic framework that repetition will draw and affirming it as a difference. In this regard, a retrospective evaluation of Turkish architecture was made by examining the form and thought equivalent of repetition in architecture. The discourses of these years, where both change was demanded and locality was desired, presented different possibilities of repeating. Here, attention is drawn to repetitions that reveal difference rather than a formal understanding that is idealized and repeated based on styles. The architectural way in the identifications that the designer subject focuses on in repetition are considered important in terms of revealing the difference. The approaches created by the repetitions in the search for representation in Turkish architecture between 1950 and 2000 can offer a method for contemporary architecture.
Benzer Tezler
- Employing Grids: A Discursive Account of Spatial and Performative Skills
Gridi Çalıştırmak: Mekânsal Ve Performatif Becerilerin Tartışılması
HATİCE CANSU CÜRGEN GÜRPINAR
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU
- Sayısal ortamda yaparak tasarlamanın bir yordamı olarak katlamak
Folding as a procedure of 'design through making' in digital medium
SAADET ZEYNEP BACINOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU ERDEM
- Investigating the effectiveness of four instructional techniques in learning technical vocabulary
Dört öğretim tekniğinin İngilizce teknik kelime öğrenimi üzerine etkisi
İLKNUR NURTEN BAĞCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE GÜLRU YÜKSEL
- Variables related to earthquake preparedness behavior
Depreme önlem alma davranışını yordayan faktörler
MEHMET ŞAKİROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
PsikolojiSakarya ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY KARANCI
- Dijital form türetici (froebel form türetici) ile bir konut yerleşkesinin tasarım süreci
The design process of a housing estate with the digital form generator (froebel form generator)
GÖKHAN KESKİN