Parafiskal bir yükümlülük olarak işsizlik sigortası ve uygulaması
The Contribution liability of unemployment insurance and its practise
- Tez No: 86125
- Danışmanlar: PROF.DR. TURGAY BERKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sigortacılık, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, İşletme, Insurance, Labour Economics and Industrial Relations, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Teorisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Ill ÖZET işsizlik sigortasının parafiskal bir yükümlülük olarak değerlendirilmesi ve dolayısıyla sosyal güvenlik kapsamında ele alınması, bu çalışmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu çerçeveden hareketle, çalışmamızda işsizlik sigortasının nitelikleri, organizasyonu ve finansmanı açısından, parafiskal kurum ve bu kurumun özellikleriyle ilişkilendirilmesi ve bu anlamda kamu maliyesi çatısı altında değerlendirilmesi esas alınmaktadır. Diğer taraftan, işsizlik sigortasının işsizlik olgusuyla olan ilişkisi de önem taşımaktadır. Şöyle ki; İşsizliğin tam anlamı ile ortadan kaldırılması, çok yönlü ekonomik ve mali önlemlere, yatırım - istihdam ilişkisine dönük etkili kararların alınmasına bağlıdır. Bu nedenle ülkeler, işsizliğin sebeplerini gidermek amacıyla ekonominin istihdam kapasitesini genişletici, tasarrufu, yatırımları ve üretim teknolojilerini genişletici, işgücü piyasasına dönük etkin önlemlere yönelik uzun vadeli politikalar ile işsizliğin sonuçlarını giderici, geçici gelir kayıplarını ya da azalışlarını tazmin etme, yeni iş buluncaya ya da yeniden istihdam imkanını verecek olan eğitimi tamamlayıncaya kadar gelir kayıplarını karşılayarak gelir devamlılığı sağlayacak politikaları uygulamak zorundadırlar. Çalışmamızın teorik altyapısını oluşturan I. Ve II. Bölümlerde değinildiği üzere, işsizlik sigortası diğer sosyal güvenlik programlarından nitelik yönünden farklılıklar göstermektedir. Zira güvence altına aldığı işsizlik olgusu, ülke ekonomisindeki işleyişin doğrudan bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Buna karşı getirilen korunma sistemleri de toplumların içinde bulunduğu ekonomik ve sosyal yapıya bağlı olarak değişmeler göstermektedir. Dolayısıyla işsizlik sigortasının ekonomik ve sosyal etkileri, uygulanan programın tüm detaylarıyla ilişki halindedir. Günümüzde işsizlik sigortasını veya buna benzer bir programı uygulayan ülke sayısı 70'e yalandır. Uygulanan programlar detaylı olarak değerlendirildiğinde; Gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeler için programların kapsamının, ödenek sürelerinin, ödenek miktarlarının ve finansman konularının öne çıktığı görülmektedir. tG YteSEKÖĞRiTIM KMOLİIV Bununla birlikte, özellikle gelişmiş ülkelerde uygulanan işsizlik yardımları ve diğer destek programlarının daha geniş bir kitleyi koruma şemsiyesi altına aldığı görülmektedir. Yine bu ülkelerde uygulanan işsizlik sigortası programlarına ek olarak, aktif istihdam politikalarının da ( Özellikle AB ülkeleri ) giderek öne çıktığı vurgulanmalıdır. Bu anlamda, ülkemizde de işsizlik sigortasının uygulamaya geçirilmesi amacıyla birçok proje ele alınmıştır. Ancak, III. Bölümde de ayrıntılı olarak vurgulandığı üzere, bu projelerin uygulamaya geçirilmesi noktasında ya gerekli uzlaşmanın sağlanamaması veyahut ülkenin o dönemdeki ekonomik koşullarının programın uygulanmasına elverişli olmadığı gerekçeleriyle işsizlik sigortası programı uygulamaya konulamamıştır. Bu noktadan hareketle, hazırlanan yasa tasarıları doğrultusunda uygulanan bir finansman modeli de çalışmamızın son bölümünü oluşturmaktadır. Ele alman model çerçevesinde, muhtemel bir işsizlik sigortası programının 1998 yılı gelir - gider dengesi tahmin edilmeye çalışılmış, öngörülen varsayımlar altında programın kaldırılabilir bir finansman yükü olup olmadığı araştırılmıştır. Yapılan tahminler sonucu, varolan prim sistemi dahilinde tahsil edilen prim gelirleriyle en riskli durumu ifade eden düşük prim toplama gücü, yüksek ödenek oram ve azami süre ödenek ödenen bir programın uygulanması durumunda dahi, üçlü finansman sisteminin kendini finanse edebildiği ve pozitif bakiye verdiği belirlenmiştir. Bu itibarla, ortaya çıkan sonuçlar, bu varsayımlar ve en riskli durumda dahi, işsizlik sigortası programının bütçeye olan yükünün makul düzeyde gerçekleşeceğini ortaya koymaktadır. Elbette, işsizlik sigortasının uygulanması, her ülkenin kendine özgü koşullarında değişiklik arzedecektir. Burada önem taşıyan husus, uygulanacak programın popülist bir söylev haline gelmemesi ve buradan hareketle giderek kendini finanse edemeyecek duruma gelip bütçeye ağır bir yük oluşturmamasıdır. Uygulanacak programın esasları kadar, programın uygulanmasının da önem taşıdığı ve iyi bir organizasyona ihtiyaç duyulacağı unutulmamalıdır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study originates from the fact that unemployment insurance ( UI ) is a fiscal liability; and it should be treated within the system of social security. The purpose of the research is to examine the relationship between characteristics of UI, its organizational, and financial structure, and financial liability institution. And, finally evaluation of it in terms of public finance approach. As in mentioned in part I and II of the study, the characteristics of UI differ from other social security programs. Moreover, the unemployment concept that it protected is a result of the operation of the national economy. The protection systems that brought against also differ according to the economic and social structure of the society. Therefore, the economic and social effects of UI, interacts with all the details of the program that applied. Nowadays the number of countries that apply UI or similar programs is around 70 in the world. When this approach programs are evaluated in their details: for developed and developing countries the scope, the time and the quantity of allowences and the finance of the program become very significant. However, the unemployment benefits and other support programs, especially in developed nations, protect a wider proportion of the mass from powerty. In this countries in addition to the UI programs, the activist employment policies also an important fact that should be emphasized. ( Especially in European nations ) By using a simple model we try to predict the income and expenditure equilibrium of a possible UI program for 1998 in Turkey. And, under the prediction of the model, we search whether the financial liability of the program is bearable or not. The prediction indicate that, incentive payments from the employees charged at a lowest level while, return to employees are at a highest level and the payment time is maximum length in the triple financial systems. Therefore, under the predictions, and under the most risky situation, the burden of the UI program to the budget is regarded acceptable at a conceivable levels.
Benzer Tezler
- Türkiye'de parafiskal bir gelir olarak sosyal sigortalar kurumu primleri ve bunların tahakkukunda etkinliğin sağlanması
As a parafiscal revenues SII premiuses in Turkey and providing efficiency in their accruales
OĞUZ KARADENİZ
- Türkiye'de sosyal parafiskal yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin usul hukuku hükümlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi
The review and evaluation of the provisions on procedural law relating to the fulfillment of social parafiscal obligations in Turkey
MEHMET BULUT
- Türkiye'de sosyal parafiskal gelirlerin gelirin yeniden dağılımına etkisi
The effect of social parafiscal incomes on income redistribution in Turkey
İSMET EMRE GÖKALP
Doktora
Türkçe
2022
MaliyeAnkara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ SEMİH ÖZ
- Çeşitli Avrupa Birliği ülkelerinde ve Türkiye'de istihdam üzerindeki mali yükümlülüklerin değerlendirilmesi
The evaluation of the financal burdens on the employments in Turkey and in various countries of European Union
FERHAN BERKAY
- Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesi açısından vergi denetim müessesesinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA ATTAROĞLU