Ebû Bekir Es-Sıddık'ın hutbelerinde bağlaçlar (Metinsel bir çalışma)
Cohesion, its tools and issues in the sermons of Abu Bakr al-Siddiq (A textual study)
- Tez No: 861574
- Danışmanlar: PROF. DR. SABRİ TÜRKMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Arap dili, cümle, metin, metinsel tutarlılık (temâsuku'n-nassî), Bağlaçlar, Arabic language, Sentence, Text, Textual cohesion, Conjunction
- Yıl: 2024
- Dil: Arapça
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Modern dilbilim terimleri, günümüz dilbilimciler arasında büyük ilgi görmüştür.“Rabt”ve“temâsuku'n-nassî”(metinsel tutarlılık) terimleri bu ilgi çeken kavramlardan bazılarıdır. Dilbilimciler, bu konuya dair görüşlerini desteklemek amacıyla çeşitli teoriler ortaya koymuşlardır. Bu çalışma, dilsel sistemden hareketle“ittisak”(tutarlılık) ve“Rabt”kavramlarını ele alacak, ardından Arap ve Yunan dilbilimcileri ile türetici yöntem sahipleri açısından cümle yapısını inceleyecektir. Çalışmada, dilsel sistem çerçevesinde cümle yapısının yöntemine detaylı bir giriş yapıldıktan sonra, eserlerinde modern anlamıyla açıkça ifade etmeseler de bu terminolojiyi kuran İslam alimlerimizin,“temâsuku'n-nassî”terimine dair görüşlerinden hareketle metnin tanımı ve metinselliğin kriterlerine geçilecektir. Çalışma ayrıca modern dilbilimcilerin bu terime dair katkılarını ve bu terimi yeni bir aşamaya taşımak için neler yaptıklarını inceleyecektir. Bu inceleme,“ihâle”(birincinin yorumunun ikinci kelime veya cümleye bağlı olan cümle ilişkisi),“istibdâl”(yerine koyma),“hazif”(çıkarma),“tekrar”ve“el-ittisâku'l-mu'cemî”(sözcüksel uyum) gibi farklı tutarlılık araçlarını detaylandırarak, metinlerin tutarlılığını ve uyumunu kanıtlamayı amaçlamaktadır. Daha sonra, her bir araç tek tek ele alınacak; dilsel ve terimsel olarak tanımlanacak ve Kur'an-ı Kerim'den ve Arap şiirinden örnekler verilerek açıklanacaktır. Bu sayede, okuyucunun kavramları daha iyi anlaması ve bu araçların işlevlerini tam olarak kavraması sağlanacaktır. Ardından, çalışma“Rabt”teriminin dilbilimdeki anlamını tanımlayacak, bu terimin kadim ve modern bilim insanları tarafından nasıl ele alındığını detaylandıracaktır. Ayrıca, bu tanımları Batılı dilbilimcilerin vardığı sonuçlarla karşılaştıracaktır. Daha sonra,“Rabt”teriminin işlevi ve araçları açıklanacak, her bir araç tanımlanacak ve bilim insanlarının bu araçlar hakkında söyledikleri ve işlevleri belirtilecek ve okuyucunun anlayışını kolaylaştırmak için uygun örnekler seçilecektir. Son olarak, çalışma, Hz. Ebubekir es-Sıddîk'ın (r.a.) iki hutbesi ve bir mektubu üzerinde uygulamalı analiz yapacaktır. Hutbeler tanıtılarak genel bir bakış sunulacak ve ardından teorik kısımda elde edilen bulgular, seçilen metinlere uygulanacaktır. Böylece metinlerdeki“Rabt”ve“temâsuk”ortaya konulacak ve bu terimlerin geleneksel metinlere uygulanabilirliği gösterilecek, bu metinlere yeni bir anlayış kazandırılacaktır.
Özet (Çeviri)
Modern linguistic terms have attracted the attention of linguists, and the concepts of conjunction and text coherence are one of them. In this regard, scientists have developed various theories to prove their thoughts on the subject. Starting from the definition of a linguistic system, this thesis examines the meaning of coherence and conjunction. It then moves on to the sentence structures of Greek scholars, production theorists and Arabic linguists to discuss the definition of text and its standards. Next, it discusses the pioneering of text coherence by scholars of Islamic heritage and the contributions of linguists to the term, detailing different linking devices (e.g. reference, alternation, deletion, repetition, lexical cohesion) that strive to prove the coherence of texts. The linguistic and terminological meaning of each tool is explained and illustrated with examples from the Qur'an and Arabic poetry. In order to approach the reader and the recipient, the study then elaborates on the definition of the conjunction in linguistics, the explanations of this term in our ancient and modern linguists, and its function and means by comparing it with the definitions of Western linguists. Along with the description of each tool, the linguistic and terminological meaning is given, and the scholars' views on the tool and its functions are explained. It then moves on to the analysis to apply the concept to two conversations and a book. The thesis provides an overview before the speech description and analysis, and the theoretical part is supported by practical examples.
Benzer Tezler
- Raşit halifeler döneminde Irak'ın fethi ve kitap ehli ve mecusilerle ilişkiler
Conquering of Irak in the era of Rashidun caliphs and their treatment for people of the book and maji
MOHAMMED HUSSEİN NEAMAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİDAYET IŞIK
- Ahmed b. Zeynelâbidîn es-Sıddîkî'nin 'Husnü'l-vaṣfi fî sûreti's-Ṣaff' adlı eserinin tahkik ve tahlili
Evaluation and analysis of Ahmed b. Zeynelâbidîn as-Siddîkî's 'Husnü'l-vaṣfi fî sûreti's-Ṣaff'
KADİR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinPamukkale ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN ABACI
- Muhammed b. Abdurrahman el-Bekrî'nin tefsirdeki metodu
Muhammed b. Abdurrahman al-Bakri and his method on the Qur'anic interpretation
BİLAL TOPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSHAK YAZICI
- Ebü'l-Hasan el-Bekrî ve tasavvufî görüşleri -'Teshîlü's-sebîl fî fehmi me'ani't-tenzîl'- adlı tefsiri bağlamında
Ebu'l-Hasen es-Siddiki al-Bekri (Ö. 952/1545) and her mystical views in the context of her commentary named 'Teshîlü's-sebîl fî fehmi meâni't-tenzîl'
HÜSEYİN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NASİ ASLAN
- Wolfgang Borchert ve Ömer Seyfettin örneğinde kısa öykü türünün yapısal ve içerik analizi
Formale und inhaltliche analyse der Kurzgeschichte am beispiel von Wolfgang Borchert und Ömer Seyfetti̇n
EBUBEKİR SIDDIK MARANGOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Alman Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KILINÇ