Karanlık üçlü kişilik özellikleri ve yaşam doyumunun erken dönem uyum bozucu şemalar ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of dark triad personality traits and life satisfaction with early malaptive schemas
- Tez No: 862312
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYÇA FERDA KANSU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu araştırmada karanlık üçlü kişilik özellikler ve yaşam doyumunun erken dönem uyum bozucu şemalar ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, İstanbul'da ikamet eden 18- 65 yaş aralığında 245'i kadın, 155'sı erkek toplamda totalde 400 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma nicel bir araştırma olup, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak“Sosyodemografik Bilgi Formu”,“Kısaltılmış Karanlık Üçlü Ölçeği”,“Yaşam Doyumu Ölçeği”ve“Young Şema Ölçeği Kısa Form-3”kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizi için SPSS 27.0 programı kullanılmıştır. Veri analizinde, Pearson Korelasyon analizi, T-testi ve Tek Yönlü Varyans ve Regresyon Analizi (ANOVA) yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda karanlık üçlü alt boyutlarından yalnızca psikopati ile yaşam doyumu arasında istatistiksel olarak düşük düzeyde anlamlı pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Kopukluk reddedilmişlik şema alanından duygusal yoksunluk, sosyal izolasyon, kusurluluk ve terk edilme şemaları ile makyavelizm ve narsisizm arasında düşük düzey pozitif korelasyonlar saptanmıştır. Kopukluk reddilmişlik şema alanından sosyal izolasyon şeması ile psikopati arasında düşük düzey pozitif korelasyon saptanırken; duygusal yoksunluk, kusurluluk ve terk edilme şemaları ile ise anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Zedelenmiş sınırlar şema alanı ayrıcalıklılık/ yetersiz özdenetim şeması ile makyavelizm, narsisizm ve psikopati arasında orta düzey pozitif korelasyon saptanmıştır. Aşırı tetikte olma/ bastırılmışlık şema alanı karamsarlık, duyguları bastırma, yüksek standartlar ve cezalandırıcılık şemaları ile makyavelizm, narsisizm ve psikopati arasında düşük ve orta düzey pozitif korelasyonlar saptanmıştır. Kopukluk reddilmişlik şema alanından duygusal yoksunluk, sosyal izolasyon, kusurluluk şemaları ile yaşam doyumu arasında düşük düzeyde negatif yönlü korelasyonlar saptanırken; terk edilme şeması ile ise anlamlı düzeyde bir ilişi saptanmamıştır. Zedelenmiş özerklik şema alanından bağımlılık, iç içelik, dayanıksızlık ve başarısızlık şemaları ile kusurluluk şemaları ile yaşam doyumu arasında negatif yönlü anlamlı bir korelasyona saptanmamıştır. Zedelenmiş sınırlar şema alanından ayrıcalıklılık/ yetersiz özdenetim şeması ile yaşam doyumu arasında negatif yönlü anlamlı bir korelasyona saptanmamıştır. Diğeri yönelimlilik şema alanından fedakarlık ve onay aracılık ile yaşam doyumu arasında negatif yönlü anlamlı bir korelasyona saptanmamıştır. Aşırı tetikte olma/ bastırılmışlık şema alanı karamsarlık ve duyguları bastırma şemaları ile düşük düzeyde anlamlı negatif yönlü bir korelasyon saptanırken; yüksek standartlar ve cezalandırıcılık şemaları ile yaşam doyumu arasında ise negatif yönlü anlamlı bir korelasyon saptanmamıştır. Makyavelizm ve narsisizmden alınan puanlar erkeklerde kadınlara oranla daha yüksekken; psikopati ve yaşam doyumundan alınan puanlar cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılaşmamaktadır. Ayrıca yaşam doyumundan alınan puanlar yaş değişkenine göre değişmezken, eğitim durumuna ve ekonomik duruma göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Dayanıksızlık, fedakarlık ve onay arayıcılık şemaları ile makyavelizm ve psikopati arasında; bağımlılık, iç içelik, dayanıksızlık, başarısızlık, fedakarlık, onay arayıcılık şemaları ile narsisizm arasında pozitif yönlü orta ve düşük düzey anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. Ayrıcalıklılık/ yetersiz özdenetim ve yüksek standartlar şemaları makyavelizmi; ayrıcalıklılık/ yetersiz özdenetim, fedakarlık ve yüksek standartlar şemaları psikopatiyi; Ayrıcalıklılık/ yetersiz özdenetim şeması narsisizmi pozitif yönde; duygusal yoksunluk şeması ise yaşam doyumunu negatif yönde anlamlı düzeyde yordamaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine the relationship between dark triad personality traits and life satisfaction with early maladaptive schemas. The sample of the study consisted of a total of 400 participants, 245 women and 155 men between the ages of 18 and 65, residing in Istanbul. The research is a quantitative research and relational survey model was used.“Sociodemographic Information Form”,“Abbreviated Dark Triad Scale”,“Satisfaction with Life Scale”and“Young Schema Scale Short Form-3”were used as data collection tools. SPSS 27.0 program was used for the analysis of the collected data. Pearson Correlation analysis, T-test and One-Way Analysis of Variance and Regression (ANOVA) were used in data analysis. As a result of the study, only a low level statistically significant positive relationship was found between psychopathy and life satisfaction among the dark triad sub-dimensions. Low positive correlations were found between emotional deprivation, social isolation, defectiveness and abandonment schemas from the disconnection-rejection schema domain and Machiavellianism and narcissism. While a low level positive correlation was found between the social isolation schema from the disconnection-rejection schema domain and psychopathy; no significant relationship was found with emotional deprivation, defectiveness and abandonment schemas. There was a moderate positive correlation between the privilege/inadequate self-control schema and Machiavellianism, narcissism and psychopathy in the impaired boundaries schema domain. Low and moderate positive correlations were found between pessimism, suppression of emotions, high standards and punitiveness schemas and Machiavellianism, narcissism and psychopathy. While low level negative correlations were found between emotional deprivation, social isolation, and defectiveness schemas from the disconnection-rejection schema domain and life satisfaction; no significant relationship was found with abandonment schema. There was no significant negative correlation between the schemas of dependency, introversion, resilience and failure from the damaged autonomy schema domain and the schemas of defectiveness and life satisfaction. There was no significant negative correlation between the privilege/inadequate self-control schema from the impaired boundaries schema domain and life satisfaction. There was no significant negative correlation between altruism and approval mediation from the other-orientation schema domain and life satisfaction. While there was a low level significant negative correlation with pessimism and suppression of emotions schemas, there was no significant negative correlation between high standards and punitiveness schemas and life satisfaction. While the scores obtained from Machiavellianism and narcissism are higher in males than females, the scores obtained from psychopathy and life satisfaction do not differ significantly according to gender. In addition, while the scores obtained from life satisfaction do not vary according to age, they differ significantly according to educational status and economic status. Positive, moderate and low level significant correlations were found between vulnerability, altruism and approval seeking schemas and Machiavellianism and psychopathy; and between dependency, intimacy, vulnerability, failure, altruism, approval seeking schemas and narcissism. Privilege/insufficient self-control and high standards schemas predicted Machiavellianism; privilege/insufficient self-control, altruism and high standards schemas predicted psychopathy; privilege/insufficient self-control schema predicted narcissism positively; emotional deprivation schema predicted life satisfaction negatively.
Benzer Tezler
- The role of coping style as a mediator between the dark triad and psychological well-being
Karanlık üçlü ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide başaçıkma stillerinin aracı rolü
SEREN SALTOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DORUK UYSAL İRAK
- Kadınlarda karanlık üçlü kişilik özellikleri ve bağlanma stillerinin ilişki doyumu ve cinsel doyuma etkisinin incelenmesi
The examination of the effects of dark triad personality traits and attachment styles on relationship satisfaction and sexual satisfaction in women
KARDELEN EMRAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP GÜMÜŞ DEMİR
- Karanlık üçlü kişilik özellikleri bağlamında yöneticilerin iş doyumu ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi
Examination of job and life satisfaction levels of managers in the context of dark triad personality traits
GÜRGÜN BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHİDE GÜLİZ KOLBURAN
- Karanlık üçlü (dark triad) kişilik örüntülerinin çocukluk çağı örseleyici yaşantıları ve yeniden mağduriyet (re-viktimizasyon) açısından değerlendirilmesi-İstanbul örneklemi
Evaluation of dark triad personality patterns in terms of childhood trauma and re-victimization-Istanbul sample
GÜLÇİN ŞENYUVA
Doktora
Türkçe
2021
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. FATİH YAVUZ
DOÇ. DR. Z. BELMA GÖLGE
- Karanlık üçlü perspektifinden cinsel suçlularda psikopatoloji ve yaşam öyküsü
Psychopathology and life history of sexual offenders from perspective of the dark triad
SELEN ÇAKIRHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hukukİstanbul ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAHİME ERBAŞ