Geri Dön

Türkiye Cumhuriyeti döneminde Ayasofya (1923-2023)

Hagia Sophia during the Republic of Türkiye (1923-2023)

PDF İndir

  1. Tez No: 862438
  2. Yazar: EKREM YEŞİLSU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH TOK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 239

Özet

Bizans döneminde iki defa yıkılan ve Justinianus tarafından VI. yüzyılda üçüncü defa yaptırılan, Osmanlı'nın İstanbul'u fethetmesinden sonra cami olan Ayasofya, tarihsel süreç içerisinde pek çok önemli olaya tanıklık etmiştir. İstanbul'un yedi tepesinden birini süsleyen Ayasofya, Osmanlı Devleti'nin yaşadığı dönem boyunca fethin sembolü ve göz bebeği olarak görülmüş, minareleri, mihrabı, minberi, kütüphanesi, sıbyan mektebi ve şadırvanıyla İslam mabedi haline getirilmiştir. Cumhuriyetin ikinci on yılında Ayasofya'nın müzeye çevrilmesine yönelik olarak alınan karar gereği Ayasofya, camiden müzeye dönüştürülmüştür. Bu çalışma, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesi esnasında yaşanan olayları, burada bulunan İslam sanat eserlerine yönelik uygulamaları ve tekrar müzeden camiye çevrilmesi aşamaları arşiv kaynakları ve basın yayın organlarına dayanarak incelemeyi amaçlamaktadır. Ayasofya'nın müzeye çevrilmesi ile ilgili Bakanlar Kurulu Kararında Mustafa Kemal'in imzasının olup olmadığına yönelik tartışmalar ortaya çıkmıştır. Caminin müzeye çevrilmesinde çeşitli siyasi olayların etkili olduğu izlenmiştir. Bu mabedin ibadethane olma özelliğinin ortadan kaldırılması, Ayasofya'nın sonraki asırlara aktarılmasını sekteye uğratmıştır. Yapılan onarımlarda yanlış malzeme kullanımı Ayasofya'nın fıtratına zarar vermiştir. Müze döneminde Ayasofya'nın arşivine, kütüphanesine ve türbelere gereken ihtimam gösterilmediğinden telef olan tarihi eserler olmuştur. Bu araştırma ile Ayasofya'nın son 100 yılının siyasi, kültürel ve fiziksel olarak incelenmesi hedeflenmiştir.

Özet (Çeviri)

Hagia Sophia, which was destroyed twice during the Byzantine period, built for the third time by Justinian in the VI century, and became a mosque after the Ottoman conquest of Istanbul, has witnessed many important events in the historical process. Hagia Sophia, which adorns one of the seven hills of Istanbul, was seen as the symbol of the conquest and the apple of the eye during the period of the Ottoman Empire, and was turned into an Islamic temple with its minarets, mihrab, minbar, library, sanbyan school and fountain. In the second decade of the Republic, Hagia Sophia was converted from a mosque to a museum in accordance with the decision taken to turn Hagia Sophia into a museum. This study aims to examine the events that took place during the conversion of Hagia Sophia from a mosque to a museum, the practices against the Islamic artworks found here, and the stages of its transformation from a museum to a mosque again, based on archival sources and media outlets. There have been debates about whether or not Mustafa Kemal's signature was on the Council of Ministers Decree on the conversion of Hagia Sophia into a museum. It was observed that various political events were influential in the conversion of the mosque into a museum. The elimination of this temple's characteristic of being a place of worship interrupted the transfer of Hagia Sophia to the next centuries. The use of wrong materials in the repairs damaged the nature of Hagia Sophia. Since the archive, library and mausoleums of Hagia Sophia were not given due attention during the museum period, historical artifacts have been damaged. This research aims to analyze the last 100 years of Hagia Sophia politically, culturally and physically.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    328504

    İstanbul'daki anıtsal yapıların Cumhuriyet Dönemindeki koruma ve onarım süreçleri üzerine bir araştırma

    An investigation on the conservation and restoration processes of monumental buildings in Istanbul during the Republican Era

    BURCU SELCEN COŞKUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DEMET BİNAN

  2. Tez No

    300763

    Afterlives of Hagia Sophia: The change in the official attitudes towards preserving antiquities in the Late Ottoman and Early Republican Periods

    Ayasofya?nın dönüşümleri: Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemlerinde eski eserlerin korunmasına yönelik resmi tutumlardaki değişim

    ÜMRAN KESKİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUNA GÜVEN

  3. Tez No

    685161

    Kentsel hafıza mekanı olarak Trabzon Ayasofyası

    A place of urban memory: Trabzon Hagia Sophia

    HATİCE SAVAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZAFER SAĞDIÇ

  4. Tez No

    908336

    Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde Ayasofya-i Kebir Camii'nde tebliğ ve irşat faaliyetleri

    Tabligh and irshad activities in Hagia Sophia Grand Mosque in the Ottoman and Republic Periods'

    BÜNYAMİN TOPÇUOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Din Hizmetlerinde İletişim ve Tebliğ Anabilim Dalı

    DOÇ. DR. VEYSEL AKKAYA

  5. Tez No

    842046

    Pivoting on the church of St. John Exoteichos: From the empire to modern Trabzon

    Aziz Yahya Exoteıchos kilisesi ekseninde: Trebizond imparatorluğundan modern Trabzon'a

    GÖNÜLNUR DEMET

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Mimarlıkİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. BURCU ŞENYAPILI ÖZCAN

    DOÇ. DR. AYŞE BELGİN HENRY

Geri Dön