Türkiye'de yayılış gösteren çarşak alan bitkilerinin fonksiyonel özellikleri bakımından değerlendirilmesi
Evaluation of the functional traits of Scree plants distributed in Turkey
- Tez No: 863396
- Danışmanlar: PROF. DR. CANDAN AYKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Botanik, Biology, Botany
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Tezin ana amacı, Türkiye'de çarşak alanlarda yayılış gösteren bitki türlerinin fonksiyonel özellikleri açısından değerlendirilmesi ve sahip oldukları kendilerine özgü özelliklerin irdelenmesidir. Hareketli yamaçlar, talus formasyonları gibi farklı isimlerle de adlandırılan çarşaklar, ana kayanın çeşitli mekanik etkiler ile parçalanması sonucu, genellikle dağ yamaçlarında görülen döküntü şeklinde alanlardır. Çarşakların, geçmiş jeolojik devirlerde yaşanan buzul çağlarında türlere sığınak vazifesi gördüğü bilinmektedir. Bu çalışma kapsamında Türkiye sınırları içerisinde yayılış gösteren çarşak bitkilerinin fonksiyonel özelliklerinin değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Çalışma kapsamında 11 ciltlik Türkiye ve Doğu Ege Adaları Florası başta olmak üzere konu ile ilgili literatür taranarak bitki türlerini içeren bir liste oluşturulmuştur. Derlenen listede bulunan taksonlar, yalnızca çarşak alanlarda bulunduğu gibi, çarşak alanlarla birlikte bir veya daha fazla habitat tipinde de yayılış gösterenilen taksonlardır. Bu çalışmada fonksiyonel özelliklerin geniş habitat tercihi olan türlerden yalnızca çarşağa özgü türlere doğru istatististiksel açıdan anlamlı bir değişim gösterip göstermedikleri değerlendirilmiştir. Belirlenen fonksiyonel özellikler Microsoft Excel dosyasında oluşturulan listelere var/yok verisi şekilinde kaydedilmiştir. Toplamda 821 taksonun dahil edildiği bu çalışmada, 18 adet fonksiyonel özellik yer almaktadır. Seçilen bu özelliklerin tamamı, arazi çalışması gerektirmeyen ve literatür taraması ile ulaşılabilir özellikleridir. Çalışma kapsamında hazırlanan veri setlerinde fonksiyonel özellikler kategorik ve sürekli veri olarak iki gruba ayrılmıştır. İstatistiksel değerlendirmelerde kategorik veriler PCORD-6 programı kullanılarak indikatör analizi ile değerlendirilmiş; sürekli veriler ise SPSS 25 paket programı kullanılarak Spearman korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. İstatistiksel değerlendirmeler sonucunda 18 fonksiyonel özellikten 9 tanesi için (yayılış alanı, endemizm, hayat formu, büyüme formu, klonalite yeteneği, yaprak tipi, yaprak parçalığı, çiçek simetrisi, ayrıntılı meyve tipi) anlamlı bulgular elde edilmiştir. Çarşağa özelleşmiş bitki taksonları dar yayılışlı, cüce formda, kamefit, üretken kök veya kaudikuli ile vejetatif üreme yeteneğine sahip, etli yapraklı, bileşik yaprak tipine sahip ve kısa çiçeklenme periyoduna sahiptir.
Özet (Çeviri)
The main objective of the thesis is to evaluate the functional traits of plant species occurring in scree habitats in Turkey and to examine their unique characteristics. Scree, also known by different names such as moving slopes, talus formations, etc., are areas of debris typically seen as slope deposits in mountainous regions, resulting from the mechanical breakdown of the parent rock. It is known that scree areas served as refuges for species during past glacial periods. This study aims to evaluate the functional traits of scree plants occurring within the borders of Turkey. A list of plant species was compiled by reviewing the literature, including the 11-volume Flora of Turkey and the East Aegean Islands, and other relevant literature. The taxa included in the compiled list are those found not only in scree habitats but also in one or more other habitat types along with scree habitats. In this study, it was evaluated whether there is a statistically significant change from species with a broad habitat preference for functional traits towards species specific to scree habitats. The identified functional traits were recorded in lists in Microsoft Excel files as presence/absence data. A total of 821 taxa were included in this study, which includes 18 functional traits. All of these selected traits are characteristics that do not require fieldwork and can be accessed through literature review. In the prepared data sets of the study, functional traits were divided into two groups as categorical and continuous data. In statistical evaluations, categorical data were evaluated using indicator analysis with the PCORD-6 program; continuous data were evaluated using Spearman correlation analysis with the SPSS 25 package program. As a result of the statistical evaluations, significant findings were obtained for 9 out of 18 functional traits (distribution area, endemism, life form, growth form, clonality, leaf type, leaf division, flower symmetry, detailed fruit type) regarding scree-specialized plant taxa, which are narrowly distributed, dwarf, chamaephyte, capable of vegetative reproduction with productive roots or caudicules, fleshy-leaved, compound-leaved, and have a short flowering period.
Benzer Tezler
- Junıperus excelsa Bieb. (Boylu ardıç) türünün coğrafi dağılımının modellenmesinde garp ve maxent programlarının karşılaştırılması
Comparison of garp and maxent programs in modeling the geographical distribution of (Crimean juniper) Juniperus excelsa Bieb. species
ÇAĞIL ÇARDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER KAMİL ÖRÜCÜ
- Tectonic kinematic and dynamical boundary conditions to the South of Anatolia using new geodetic constraints and numerical modeling
Güney Anadolunun kinematik ve dinamik tektonik sınır koşullarının yeni jeodezik gözlemler ve sayısal modellerle belirlenmesi
VOLKAN ÖZBEY
Doktora
İngilizce
2023
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGİN TARI
PROF. DR. MEHMET SİNAN ÖZEREN
- Türkiye'de yayılış gösteren bazı campanula türlerinin fitokimyasal açıdan değerlendirilmesi ve biyolojik aktivitelerinin araştırılması
Investigation of phytochemical properties and biological activities of some campanula species distributed in Turkey
AYŞE ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2022
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR SARI
- Türkiye'de yayılış gösteren Bolboschoenus palla cinsine ait türlerin filogenetik analizi ve DNA barkodlaması
Phylogenetic analysis and DNA barcoding of species of the genus Bolboschoenus palla distributing in Turkey
HİLAL NUR VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GenetikErciyes ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM VURAL
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN ŞAPCI SELAMOĞLU
- Türkiye'de yayılış gösteren Tomares türleri üzerinde sistematik araştırmalar
Systematic studies on the types of Tomares distributed in Turkey
FATMA YILDIZ