İbn Teymiyye'de isim ve müsemma
Name and the named in İbn Taymiyya
- Tez No: 863915
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESAT BURAK ŞAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Selef düşüncesinin en önemli temsilcilerinden biri olan İbn Teymiyye, lafızcı perspektifini başta kelâm olmak üzere İslami ilimlerde sürdürürken felsefe ve mantık alanlarında da elden bırakmamıştır. O söz konusu lafızcı yaklaşımını sıfatlar düşüncesinde de devam ettirerek sıfatların hakikatini olduğu gibi kabul etmektedir. Öte yandan ilahi isim ve sıfatların yaratılmışlarınkine benzerlik cihetini yalnızca lafzî benzerlik olarak ele almış, her ismi kendi müsemmasına; her sıfatı ise kendi mevsufuna mahsus kılmıştır. Her iki varlık alanında mevcut olan benzer adlandırmalarda ortak anlamı kabul etmeyerek nominalist sıfat anlayışına, sıfatların hakikatini kabul ederek ise realist sıfat anlayışına yakın durmaktadır. İbn Teymiyye mantıkta ise lafızcı perspektifinin bir devamı olarak nominalist yaklaşımdan kopmamıştır. Hariçte tümel anlamların bulunuşunu kabul etmezken tümellerin zihindeki varlığını kabul eder. Bu meyanda mahiyetin parçalarının zihinde birleşik halde bulunduğu fikrini kabul etmeyerek şeyin mantıksal mahiyetine eşit olmadığını ifade etmektedir. İsme bir öz atfetmeksizin müsemmaya delâletini ve dahi ismin müsemmaya ait olduğunu bildiren İbn Teymiyye, mantıkta izah ettiği bu düşüncelerini isim ve müsemma meselesinde de benzer şekilde ele almış, lafzî düzlemdeki temsillerin hariçtekiyle özdeşlik/ayniyet içerisinde olmadığını belirtmiştir. Bu tez İbn Teymiyye'nin lafızcı perspektifinin yansımalarını sırasıyla sıfatlar ve tanıma yönelik eleştirilerinde göstermekte olup söz konusu yaklaşımın izlerini isim ve müsemma bahsinde araştırmaktadır. Bu bağlamda İbn Teymiyye'nin isim ve müsemma meselesinde yürüttüğü tartışmalarda, ismin müsemmaya ait olduğunu ifade ederek muhafaza etmeye çalıştığı lafızcı ve dahi nominalist perspektifi gösterilecektir.
Özet (Çeviri)
Ibn Taymiyya, one of the most important representatives of Salafist thought, maintained his literalist perspective in theological, philosophical and other scientific fields. Ibn Taymiyya, who maintained this literalist approach in the idea of attributes, accepts the truth of attributes as they are. On the other hand, he treated the resemblance of divine names and attributes to those of the creatures as a mere verbal resemblance, and made each name specific to its own musamma and each attribute specific to its own mawsuf. He is close to the nominalist understanding of adjectives by not accepting the common universal meaning in these common names, and to the realist understanding of adjectives by accepting the reality of adjectives. In logic, Ibn Taymiyya did not break away from the nominalist approach as a continuation of his verbalist perspective. He does not accept the existence of universal meanings in the exterior and states that they are not equal to the logical essence of things. Ibn Taymiyya, who states that the name belongs to the musamma without attributing an essence to it and that the name even belongs to the musamma, similarly handled these ideas he explained in logic in the issue of name and musamma, and stated that the representations in the verbal plane are not identical with the external one. This thesis shows the reflections of Ibn Taymiyya's verbalist perspective in the topics of adjectives and definition, respectively, and investigates this approach in the topic of nouns and musamma. In this context, Ibn Taymiyya's verbalist and even nominalist perspective, which he tries to preserve by stating that the noun belongs to the personal, will be demonstrated in his discussions on the issue of name and named.
Benzer Tezler
- Kur'ân'ın Selefî yorumu: İbn 'Useymîn örneği
Salafi commentary of the Qur'an: The example of İbn 'Useymîn
ABDURRAHİM KIZILŞEKER
Doktora
Türkçe
2017
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH TEMİZKAN
- İmam Mâtürîdî ve ibn Teymiyye'nin tevhid konusundaki görüşlerinin mukayesesi
Comparison of the views of İmam Maturidi and ibn Taymiyye on tawhid
VİLDAN ÖZİŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET AKGÜÇ
- İbn Teymiyye ve Thomas Hobbes'un otorite anlayışlarının karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of Ibn Taymiyyah and Thomas Hobbes' understandings of authority
ÖZLEM KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ÇAYLAK
- İbn Teymiyye'de âlemin kıdemi
Eternity of the universe according to Ibn Taymiyyah
CİHAN ÖZAYKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinBartın ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZDEN