Ortaöğretim kimya konularına yönelik üstbiliş destekli eleştirel düşünme etkinliklerinin öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi
The effect of metacognition supported critical thinking activities for secondary education chemistry topics on students' critical thinking skills
- Tez No: 865058
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKKI KADAYIFÇI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Kimya, Education and Training, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kimya Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu çalışmada lise öğrencilerinin üstbilişlerini desteklemenin, eleştirel düşünme (ED) eğilimlerine ve bazı kimya konularına yönelik ED becerilerine etkileri araştırılmıştır. Araştırma, Ankara ilindeki biri Güzel Sanatlar diğeri Anadolu Lisesi olmak üzere Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı iki lisede, 2022-2023 eğitim öğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiştir. Yedi hafta süren araştırmaya iki liseden 9. ve 10. sınıflarındaki 37 öğrenci katılmıştır. Öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel araştırma deseniyle bulgulara ulaşılmıştır. Katılımcıların öntest puan ortalamalarının birbirine yakın bulunmaları ile Güzel Sanatlar Lisesi öğrencileri kontrol, Anadolu Lisesi öğrencileri deney grubu olarak seçilmiştir. Öğrencilerin ED eğilimlerini belirlemede ön ve son test olarak, Ertaş-Kılıç ve Şen'in (2014) Türkçe' ye uyarladığı UF/EMI Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği kullanılmıştır. Öğrencilerin kimya konularındaki yorumlama, çıkarım yapma ve karşıt v görüşlerin değerlendirilmesi ED alt becerilerini sergilemeleri amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan ve üç set etkinlik sorularından oluşan bir ölçek kullanılmıştır. ED alt becerilerine yönelik sorulardan ilk seti çalışmanın başında ön test, diğer iki seti birer hafta arayla son testler olarak kullanılmıştır. Uygulamada boyunca kontrol grubunda öğrencilerin üstbilişlerini destekleyecek müdahalede bulunulmazken, deney grubunda öğrencilerin eleştirel düşünmeleri hakkında üstbilişleri desteklenmiştir. Bu amaçla deney grubunda öğrencilere ED süreçlerini kontrol etmeye yönlendiren sorular sorulması, deneyimlerini akranlarıyla paylaşmaları için teşvik edilmesi, üstbilişsel günlükler tutmalarının istenmesi gibi işlemler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca araştırmacı tarafından uygulama süresince gözlem notları tutulmuş ve uygulama sonunda bazı öğrencilerle yapılan mülakatlarla onların uygulama hakkındaki görüşleri belirlenmiştir. Araştırmanın sonunda kontrol ve deney grubundaki öğrencilerin ED eğilimleri arasında fark tespit edilmezken, deney grubundaki öğrencilerin üçüncü etkinlik setindeki ED becerileri ortalamalarının kontrol grubundan daha fazla olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında görüşme gerçekleştirilen öğrenciler genel olarak, eleştirel düşünme becerileri hakkında üstbilişsel beceriler gerçekleştirmelerinin, çok yönlü düşünme, etkili iletişim kurma, farklı fikirler üretme ve bilinçli tartışma becerilerini geliştirmeye katkı sağladığını belirtmişlerdir.
Özet (Çeviri)
In this study, the effects of supporting high school students' metacognition on their critical thinking (CT) tendencies and their CT skills regarding some chemistry topics were investigated. The research was conducted in two high schools affiliated with the Ministry of National Education in Ankara, during the spring semester of the 2022-2023 academic year. A total of 37 students from the 9th and 10th grades participated in the seven-week study. Findings were obtained using a pretest-posttest control group quasi-experimental research design. Participants from the Fine Arts High School were selected as the control group, while those from the Anatolian High School were assigned to the experimental group. To determine students' CT tendencies, the UF/EMI Critical Thinking Disposition Scale, adapted into Turkish by Ertaş-Kılıç and Şen (2014), was used as pre- and post-tests. A scale consisting of three sets of activity questions prepared by the researcher was used for students to demonstrate interpretation, inference, and evaluation of opposing views, which are CT subskills, in chemistry topics. The first set of questions related to CT subskills was used as the pretest at the beginning of the study, and the other two sets were used as post-tests one week apart. Throughout the intervention, no intervention was made to support metacognition in the control group, while in the experimental group, students were supported in their critical thinking processes. For this purpose, students in the experimental group were directed to control their CT processes, encouraged to share their experiences with their peers, and asked to keep metacognitive journals. Additionally, observational notes were taken by the researcher during the intervention, and interviews were conducted with some students at the end of the intervention to determine their opinions about the intervention. At the end of the study, while no difference was found in the CT tendencies of students between the control and experimental groups, it was determined that the average scores of CT skills in the third activity set were higher in the experimental group than in the control group. Furthermore, students who were interviewed generally stated that performing metacognitive processes about critical thinking skills contributed to developing multifaceted thinking, effective communication, generating different ideas, and fostering conscious debate skills.
Benzer Tezler
- Öğrencilerin üstbiliş seviyeleri ile öğrenme stilleri, öğretim yöntemi tercihleri ve sosyobilimsel konulara yönelik bakış açıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determination of the relationship between students' metacognition levels with learning styes, teaching preperences and views on socioscientific issues
SİMGE ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ KABAPINAR
- Kimya dersi 'reaksiyon hızları ve kimyasal denge' ünitesiyle ilgili yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bir aktif öğrenme materyalinin geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi
Development, application and evaluation of an active learning material based on constructivism related to 'reaction rates and chemical equilibrium' subject in chemistry lesson
AYLİN ÖĞÜNÇ
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEMAN TARHAN
- Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) yaklaşımına dayanan çevre eğitiminin fen alanı öğretmen adaylarının çevre okuryazarlıklarına ve eğitim sürecine yönelik görüşlerine etkisi
The effect of environmental education based on science, technology, engineering and mathematics (STEM) approach on pre-service science teachers' views on environmental literacy and education process
EDANUR KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE YALÇIN ÇELİK
PROF. DR. ÇELEBİ ULUYOL
- 2007 kimya dersi öğretim programının uygulamalarından yansımalar: 10. sınıf 'Gazlar' konusu örneği
Reflections from the implementation of 2007 chemistry curriculum: A case for 'Gases' subject in 10th grade curriculum
NEŞVA AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUAT ÜNAL
- Enerji kaynaklarına ilişkin öğrenci görüşleri ve enerji okuryazarlığı: Durum çalışması
Student views on energy resources and energy literacy: Case study
VİLDAN BOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EnerjiYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI GÖRGÜLÜ ARI