Okul müdürlerinin girişimci liderlik yaklaşımları ile duygusal zekâları arasındaki ilişki: Karma yöntem çalışması
The relationship between entrepreneurial leadership approaches and emotional intelligence of school principals: Mixed method study
- Tez No: 865261
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMİHA ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetçiliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 323
Özet
Duygusal zekâsı yüksek ve girişimci liderlik özellikleri olan okul müdürlerinin sosyal ilişkileri geliştirebilme, duyguları anlama ve kontrol edebilme, girişimcilik becerilerini ve liderlik vasıflarını kullanmalarında daha başarılı olabilecekleri öngörülmektedir. Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin girişimci liderlik yaklaşımları ile duygusal zekâları arasındaki ilişkiyi belirlemek ve çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırma modelinde nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Nicel boyutta araştırma örneklemini 2021-2022 öğretim yılı İzmir ili merkez ilçelerinde görev yapmakta olan 379 öğretmen, nitel boyutta ise 49 öğretmen ve 45 okul müdürü oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak araştırmacı tarafından geliştirilen“Okul Müdürlerinin Girişimci Liderlik Yaklaşımları Ölçeği”ve“Okul Müdürlerinin Duygusal Zekâları Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda veri toplama aracı olarak okul müdürlerinin girişimci liderlik yaklaşımları ve duygusal zekâları yarı yapılandırılmış görüşme formları okul müdürlerine ve öğretmenlere uygulanmıştır. Araştırmanın nicel verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız iki örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi (One Way ANOVA), LSD testi, Pearson Korelasyon analizi, Basit Doğrusal Regresyon ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Nitel veri analizinde katılımcıların görüşleri birbiriyle ilişkilendirilerek ortak tema, kategori ve kodlar altında analiz edilerek bulgular sunulmuştur. Elde edilen bulgulara göre, araştırmanın nicel boyutunda öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin girişimci liderlik yaklaşımları ve duygusal zekâları ölçeğin genel ve alt boyutlarında“yüksek”düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin girişimci liderlik yaklaşımları, okul müdürlerinin öğrenim durumlarına, okul türüne, sanat dalıyla ilgilenip ilgilenmeme, bilimsel yayınları takip edip etmeme ve medeni durumuna (yenilikçi ve yaratıcı alt boyutunda) göre anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin duygusal zekâları, okul müdürlerinin medeni durumuna (öz farkındalık alt boyutu hariç), öğrenim durumlarına (duygularını yönetme alt boyutu hariç) okul türüne, sanat dalıyla ilgilenip ilgilenmeme, bilimsel yayınları takip edip etmeme durumlarına göre anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Okul müdürlerinin duygusal zekâsının girişimci liderlik yaklaşımları üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda okul müdürü ve öğretmenlerin görüşlerine göre okul müdürleri çoğunlukla fırsatları değerlendiren, yenilikçi, yaratıcı fikirler konusunda girişimci role sahip, okulun gelişimi için çoğunlukla risk aldıklarını, proaktif davranış sergilediklerini, okulda değişimi yönetebildikleri konusunda görüş birliğine varılmıştır. Ancak katılımcılardan bazıları bu konularda müdürlerin yetersiz kaldıklarına ilişkin görüş belirtmişlerdir. Okul müdürlerinin duygusal zekâlarına ilişkin okul müdürleri ve öğretmenlerin çoğunluğu müdürlerin olumlu duygularını yansıttıkları, okulda kendi duygularını yeterince yönetebildiklerini, hem kendilerinin hem de öğretmenlerin motivasyonlarını sağlamaya çalıştıklarını, öğretmenlerin duygularını anladıklarını, okulda sosyal ilişkileri geliştirmeye çalıştıkları konusunda görüş birliğine varılmıştır. Ancak katılımcılardan bazıları bu konularda müdürlerin yetersiz kaldıklarına ilişkin görüş belirtmişlerdir.
Özet (Çeviri)
It is predicted that school principals with high emotional intelligence and entrepreneurial leadership qualities will be more successful in developing social relations, understanding and controlling emotions, and using entrepreneurial skills and leadership qualities. The purpose of this study is to determine the relationship between entrepreneurial leadership approaches and emotional intelligence of school principals and to examine it in terms of various variables. In the study's model, mixed method using qualitative and quantitative methods together was used. The sample consisted of 379 teachers working in the central districts of Izmir province in the 2021-2022 academic year in the quantitative dimension and 49 teachers and 45 school principals in the qualitative dimension.“Scale of School Principals' Entrepreneurial Leadership Approaches”and“School Principals' Emotional Intelligence Scale”, which were developed by the researcher, were used as data collection tools. In the qualitative dimension of the study, semi-structured interview forms about school principals' entrepreneurial leadership approaches and emotional intelligence were applied to school principals and teachers as a data collection tool. Frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation, independent two-sample t-test, one-way analysis of variance (One Way ANOVA), LSD test, Pearson Correlation analysis, Simple Linear Regression and Multiple Linear Regression analysis were used to analyze the quantitative data of the study. Content analysis was used to analyze the data obtained in the qualitative dimension of the study. In qualitative data analysis, correlations of the participants' opinions with one another were examined, these opinions were analyzed under common themes, categories and codes and the findings were presented. The findings indicated that in the quantitative dimension of the study, the entrepreneurial leadership approaches and emotional intelligence of the school principals were at a“high”level in the overall scale and its subscales according to the perceptions of the teachers. There were significant differences in the teachers' perceptions in terms of the school principals' entrepreneurial leadership approaches, school principals' educational background, school type, status of being interested in arts, status of following scientific publications, and marital status (innovative and creative subscales). Furthermore, there were significant differences in the teachers' perceptions in terms of the emotional intelligence of school principals, their marital status (except for the self-awareness subscale), educational background (except for the emotional management subscale), type of school, status of being interested in arts, and status of following scientific publications. The emotional intelligence of school principals had a positive and significant effect on entrepreneurial leadership approaches. In the qualitative dimension of the study, according to the opinions of the school principals and the teachers, it was agreed that the school principals mostly evaluate opportunities, are innovative, have an entrepreneurial role in creative ideas, often take risks for the improvement of the school, exhibit proactive behaviors, and can manage change in the school. However, some of the participants stated that the principals have been inadequate in these issues. Regarding the emotional intelligence of school principals, it was agreed that the majority of the school principals and the teachers reflect the principals' positive emotions, can adequately manage their own emotions at school, try to motivate both themselves and the teachers, understand the teachers' emotions, and try to improve social relations at school. However, some of the participants stated that the principals have been inadequate in these issues.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin girişimci liderlik davranışları ile öğretmenlerin yenilikçi iş davranışları arasındaki ilişki
The relationship between entrepreneurial leadership behaviors of school principals and innovative work behaviors of teachers
AHMET ERKAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDAN ORDU
- Girişimci liderlik, öğretmen girişimciliği ve pozitif psikolojik sermaye: Eğitim örgütlerinde bir karma desen araştırması
Entrepreneurial leadership, teacher entrepreneurship and positive psychological capital: A mixed design research in educational organizations
RIZA AKKAYA
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Okul müdürlerinin yaratıcı liderlik özelliklerinin öğretmenlerin algılarına ve görüşlerine göre incelenmesi
Teachers' perceptions and opinions on creative leadership characteristics of school principals
EMRE YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONER DOĞAN
- Okul müdürlerinin liderlik stilleri ve örgütsel sosyalleşmenin örgütsel adanmışlığı yordaması
Leadership styles of school directors and organizational socialization to order organizational adhabilitation
TUĞBA ERDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YÜKSEL ERDOĞDU
- Sınıf öğretmenlerinin liderlik algıları ve ilkokul yöneticilerinden bekledikleri liderlik davranışlarına ilişkin görüşleri
Teachers' perception of leadership and opinions on their expectations about of school administrators leadership behaviors
NURCİHAN ZEHİR GÜLEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM BAYAR