Stres yönetimi kuramı açısından hastalık dönemindeki çiftlerde evlilik kalitesinin incelenmesi
An investigation of the relationship quality in couples during the period of illness through the framework of a stress management theory
- Tez No: 865278
- Danışmanlar: PROF. DR. ARZU ARAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu çalışmada, eşlerden birinin kronik romatizmal hastalığının bulunduğu çiftlerde empatik doğruluk ve ilişki kalitesi arasındaki ilişkide stresle baş etmenin aracı rolünün incelenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca çiftlerde stresle baş etme ve ilişki kalitesi arasındaki ilişkide minnettarlığın (minnettarlık duygusu ve dışavurumunun) düzenleyici etkisi de araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini 117 çift oluşturmaktadır. Araştırmada katılımcılara çevrimiçi olarak Eysenck Kişilik Envanteri-Nevrotiklik Alt Ölçeği (EKE-N), Stresle Çift olarak Baş Etme Envanteri (SÇBE), Pozitif-Negatif İlişki Niteliği Ölçeği (PNNÖ), Çiftler Uyum Ölçeği (ÇUÖ), Romatizmal Hastalığa Yönelik Duygu Durumu Ölçeği (DDÖ), Minnettarlık Sıfat Listesi (MSL) ve Minnettarlık Dışavurum Ölçeği (MDÖ) uygulanmıştır. Çalışmanın hipotezlerini test etmek için Aktör-Partner Karşılıklı Bağımlılık Aracı Modeli (APIMeM) ve Aktör-Partner Karşılıklı Bağımlılık Düzenleyici Modeli (APIMoM) kullanılmıştır. İstatistiksel analizler sonucunda, romatizmal hastalığı bulunan kadınların stresle baş etme düzeylerinin, eşlerinin empatik doğruluk düzeyleri ile kendilerinin çift uyumları arasındaki ilişkide aracı rolünde olduğu bulgusu elde edilmiştir. Benzer şekilde, kadınların stresle baş etme düzeyleri, eşlerinin empatik doğruluk düzeyleri ile kendilerinin pozitif ilişki nitelikleri arasındaki ilişkide de aracı rolündedir. Minnettarlığın düzenleyici rolüne bakıldığında aktör etkisi bakımından erkeklerin stresle baş etme ile kendi çift uyumu arasındaki ilişkide romatizmal hastalığı bulunan eşlerinin minnettarlık dışavurumlarının anlamlı etkisi vardır. Düzenleyici değişkenin partner etkisi ise şu şekildedir: Erkeklerin stresle baş etmeleri ile romatizmal hastalığı olan kadınların çift uyumları arasındaki ilişkide kadınların minnettarlık dışavurumlarının anlamlı etkisi vardır. Başka bir deyişle, romatizmal hastalığı olan kadınların minnettarlık dışavurumlarının yüksek olduğu koşulda, eşlerinin stresle baş etme düzeylerindeki artış hem kendi çift uyumlarını hem de kadınların çift uyumlarını artırmaktadır. Benzer örüntü, bağımlı değişkenin pozitif ilişki nitelikleri olması koşulunda da söz konusudur.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the mediating role of coping with stress in the relationship between empathic accuracy and relationship quality in couples where one partner has a chronic rheumatic disease. Furthermore, the moderating effect of gratitude (the emotion and expression of gratitude) on the relationship between coping with stress and relationship quality in couples was also investigated. The research conducted with 117 couples. In the study, participants were given online the Eysenck Personality Questionnaire-Neuroticism Subscale (EKE- N), Dyadic Coping Inventory (DCI), Positive-Negative Relationship Quality Scale (PN-RQ), Dyadic Adjustment Scale (DAS), Mood Scale for Rheumatic Disease (MS), Gratitude Adjective List (GAL) and Gratitude Expression Scale (GES) were applied. To test the hypotheses of the study, the Actor-Partner Interdependence Mediator Model (APIMeM) and the Actor-Partner Interdependence Moderator Model (APIMoM) were used. As a result of statistical analysis, it was found that the coping levels of women with rheumatic disease mediated the relationship between their partners' empathic accuracy levels and their dyadic adjustment. Similarly, women's levels of coping with stress also mediate the relationship between their partners' empathic accuracy levels and their positive relationship qualities. In other words, as men's empathic accuracy increases, women's level of coping with stress increases, which significantly increases women's dyadic adjustment and positive relationship qualities. Furthermore, the moderating role of gratitude is significant. The expressions of gratitude from spouses with rheumatic disease have a significant impact on the relationship between men's coping with stress and their own dyadic adjustment. Women's expressions of gratitude also have a significant effect on the relationship between men's coping with stress and the dyadic adjustment of women with rheumatic disease. As a result, when women with rheumatic disease express gratitude, the increase in their partners' ability to cope with stress improves both their own and their partners' dyadic adjustment. A similar pattern exists for positive relationship qualities.
Benzer Tezler
- Dehşet yönetimi kuramı bağlamında travma sonrası gelişimin bazı değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of posttraumatic growth and some related variables from terror management theory perspective
BERFİN YILMAZ
- İşyerlerindeki sanal kaytarmanın kurumsal ve bireysel değişkenler açısından kişilerarası davranış kuramı bağlamında incelenmesi
Evaluation of cyberloafing in the workplace from the point of organizational and individual variables within the context of interpersonal behavior theory
KEMAL ELCİYAR
Doktora
Türkçe
2020
İletişim BilimleriAnadolu Üniversitesiİletişim Tasarımı ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ŞİMŞEK
- Sosyal destek ve cinsiyete yönelik kalıp yargıların stres ve iş aile arasındaki çatışmalara etkisi: kadın ve erkek arasındaki farklılıklar
The effects of social support and gender stereotypes on stress and conflict between work and family: the differences between women and men
ANIL BOZ SEMERCİ
- Okul müdürlerinin yöneticilik anlayışı
Management approach of school principals
CAN BARTU ORALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYozgat Bozok ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE BABAOĞLAN ÇELİK
- Endüstri 4.0'a geçişte örgütsel öğrenme üzerine model önerisi: Bir KOBİ örneği
Model proposal on organizational learning in transition to industry 4.0: An SME example
MERVE VUSLAT AKSU