SAĞLIK SİSTEMİNİN PANDEMİYİ KONTROL VE YÖNETME KAPASİTESİ BAĞLAMINDA TÜRKİYE İLE OECD ÜLKELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
COMPARISON OF TURKEY AND OECD COUNTRIES IN THE CONTEXT OF THE CAPACITY OF THE HEALTH SYSTEM TO CONTROL AND MANAGE THE PANDEMIC
- Tez No: 865835
- Danışmanlar: PROF. DR. TUĞBA ALTINTAŞ, DOÇ. DR. GÜVEN BEKTEMÜR, PROF. DR. HAYDAR SUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Sağlık hizmet kapasitesi, Pandemide aşırı ölüm, Pandemide sosyal kısıtlamalar, COVID-19 Pandemisinde ilaç dışı müdahaleler, COVID-19 Pandemi istatistikleri, Health service capacity, Excess deaths in the pandemic, Social restrictions in the pandemic, Non-pharmaceutical interventions in the COVID-19 Pandemic, COVID-19 Pandemic statistics
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
COVID-19 pandemisi tüm dünyayı sağlık, ekonomi, politika ve lojistik gibi birçok boyutta etkileyen bir olağanüstü durumdur. Çalışmada OECD ülkelerinin sağlık yönetimi açısından süreci nasıl yönettikleri ve hastalık ve ölüm istatistikleri çıktılarının hangi koşullardan etkilendiği araştırılmıştır. Sağlık sisteminin pandemiyi kontrol ve yönetme kapasitesi bağlamında Türkiye ile OECD ülkelerinin karşılaştırılması için ülkelerin sağlık verileriyle pandemi verilerinin değerlendirilmesi ve pandemi sürecinin sağlık idaresi boyutunun anlaşılmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Araştırmada ülkelere ait 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait veri setleri hazırlanmış, veriler modellenerek tanımlayıcı kesitsel bir çalışma tasarlanmıştır. Ülkelerin sağlık insan gücü, teknolojik donanım, hasta yatak kapasitesi ve sağlığa ayrılan bütçeleri gibi parametreleri ile COVID-19 test, hastalık ve ölüm istatistikleri arasındaki ilişki incelenmiş, ülkeler arasındaki kayıt ve bildirim farklılıkları standardize edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada ortaya çıkan en güvenilir parametre olarak aşırı ölüm oranları dikkat çekmiştir. Sonraki analizler aşırı ölüm oranları odağa alınarak sürdürülmüştür. Bazı ülkelerde resmi COVID-19 ölüm bildirimleri düşük olmasına rağmen pandeminin gerçek etkisini yansıtmadığı, buna mukabil aşırı ölüm oranlarının daha fazla fikir verici olduğu, bin kişiye düşen yatak sayısı, kişi başı sağlık harcamaları, yapılan test sayısı parametrelerinin aşırı ölüm sayıları üzerinde negatif etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ülkeler arasında nüfusa oranla yapılan test sayılarının yakın seyretmemesi nedeniyle“COVID-19 enfeksiyonu”oranlarının örtüşmemesi, ölüm sebebi kayıtlarındaki farklı değerlendirmeler nedeniyle“COVID-19'a bağlı ölüm”tespitinin ve sağlıklı mukayese imkanının zorlaştığı bir zeminde“aşırı ölüm oranları”ülkelerin salgınla mücadele başarısını göstermede önemli bir yardımcı parametre olarak kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
The COVID-19 pandemic is an extraordinary situation that affects the whole world in many dimensions such as health, economy, politics and logistics. This study investigated how OECD countries manage the process in terms of health management and the conditions that affect the disease and death statistics outputs. It is aimed to evaluate the health data of the countries and the pandemic data in order to compare Turkey and OECD countries in the context of the capacity of the health system to control and manage the pandemic and to contribute to the understanding of the health management dimension of the pandemic process. In this research, datasets for the countries for the years 2020, 2021 and 2022 were prepared, and a descriptive, cross-sectional and inferential study was designed by modelling the data. The relationship between countries' healthcare capacity parameters (health manpower, technological equipment, patient bed capacity and budgets allocated to health) and COVID19 pandemic statistics (test, disease and death statistics) was examined. Differences in registration and reporting between the countries are standardized. Excess mortality rates attracted attention as the most reliable parameter revealed in the study. Subsequent analyses focused on excess mortality rates. Although official COVID-19 death notifications are low in some countries, it has been determined that they do not reflect the real impact of the pandemic, on the other hand, excess mortality rates are more suggestive, and the parameters of the number of beds per thousand people, health expenditures per capita, and the number of tests performed have a reducing effect on the number of excess deaths. It is difficult to determine“COVID-19 infection”rates because the number of tests performed according to population between countries is not close to each other. It is also difficult to determine“COVID-19 mortality”due to different criteria in cause of death records. To make consistent comparisons,“excess mortality”can be used as an auxiliary parameter for countries' success in fighting the epidemic.
Benzer Tezler
- Variant detection in inflammatory diseases
İnflamatuvar hastalıklarda varyant belirlenmesi
GİZEM ALKURT
Doktora
İngilizce
2024
Biyolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji-Genetik ve Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GİZEM DİNLER DOĞANAY
- Göğüs hastalıkları polikliniğinde 2019 ve 2021 yıllarının şubat- mart-nisan dönemlerinde verilen yüz yüze–tele-tıp sağlık hizmetlerinin karşılaştırılması
The comparison of face-to-face and telemedicine healthcare services provided at the chest diseases clinic during the february-March-april periods of 2019 and 2021
MERVE TÜRKARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Göğüs HastalıklarıPamukkale ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKSEL ALTINIŞIK
- COVİD-19 ile mücadelede ülkelerin nispi performansı: İki aşamalı bootsrap veri zarflama analizi
Relative performance of countries in fighting COVİD-19: Two-stage bootsrap data envelopement analysis
GUPSE SEVDA YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk SağlığıDüzce ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ KARA
- COVID-19 pandemisi öncesi ve sonrası sağlık bakımı ilişkili enfeksiyonlarda izlenen değişim
Change in healthcare-related infections before and after the COVID-19 pandemic
EMİNE BÜYÜKSAMANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiSelçuk ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞUA SÜMER
- COVID-19 pandemisi sürecinde çalışan sağlık çalışanlarının iş doyumu düzeyleri ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of job statisfaction levels of healthcare professionals and related factors who are working during COVID-19 pandemic process
HEDİYE BABA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk SağlığıKaradeniz Teknik ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZIM ERCÜMENT BEYHUN