Öyküleyici metinlerde fiil kullanımı: İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitapları üzerine bir inceleme
Verb usage in narrative texts: An analysis of key stage 2 Turkish text book
- Tez No: 866154
- Danışmanlar: PROF. DR. NİHAL ÇALIŞKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu çalışmada ilköğretim 2. kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan öyküleyici metinlerdeki fiillerin semantik özellikleri, fiillerde kip ve şahıs kullanımı, fiillerin çatı özellikleri incelenmiştir. Çalışmada ilköğretim 2. kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan öyküleyici metinlerde kullanılan fiillerin semantik özellikleri, fiillerde kip ve şahıs kullanımı, fiillerin çatı özellikleri ile öyküleyici metinlerin pozitif özellikleri arasında bir bağlantı olup olmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. İlköğretim 2. kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan öyküleyici metinlerde kullanılan fiillerin tespiti için ders kitapları EBA üzerinden indirilmiş ve bir ders kitapları derlemi oluşturulmuş; Ant Conc programı kullanılarak derleme ait sözcük listesi çıkarılmıştır. Elde edilen liste sırasıyla sözcük birimleştirme, eş seslilik ayrıştırması, fiillerin belirlenmesi ve çok anlamlılık ayrıştırması yapılarak gruplandırılmıştır. Gruplandırılan fiiller Bozaner' in (2022) Türkçe için uyarladığı fiil tasnifi kullanılarak semantik açıdan tasnif edilmiştir. Fiillerde kip ve şahıs kullanımı, fiillerin çatı özellikleri de tespit edilmiş; her grup için kullanılan fiil sayısı ve fiillerin kullanım sıklığı listelenmiştir. Çalışma sonucunda ilköğretim 2. kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan öyküleyici metinlerde kullanılan fiillerin anlam, kip, şahıs ve çatı özelliği öyküleyici metinlerin pozitif ve negatif özellikleri ile karşılaştırılmıştır. İlköğretim 2. kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan öyküleyici metinlerde kullanılan fiiller ile öyküleyici metinlerin pozitif ve negatif özellikleri arasında benzer bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the semantic properties of verbs, the use of tense and person in verbs, and the voice properties of verbs in narrative texts in the second stage Turkish language textbooks of primary education were examined. The aim was to determine whether there is a connection between the semantic properties of verbs used in narrative texts in the second stage Turkish language textbooks of primary education, the use of tense and person in verbs, the voice properties of verbs, and the positive features of narrative texts. Turkish language textbooks for the second stage of primary education were downloaded from EBA to identify the verbs used in narrative texts, and the verbs were listed in a corpus using the Ant-Conc program. The obtained list was classified by performing lemmatisation, homophony disambiguation, verb identification, and polysemy disambiguation. The verbs were semantically classified using the verb classification adapted by Bozaner (2022) for Turkish. The use of tense and person in verbs, as well as the voice properties of verbs, were also identified, and the number of verbs used for each group and the frequency of verb usage were listed. As a result of the study, the semantic, tense, person, and voice properties of verbs used in narrative texts in the second stage Turkish language textbooks of primary education were compared with the positive and negative features of narrative texts. It was determined that there is a similar relationship between the verbs used in narrative texts in the second stage Turkish language textbooks of primary education and the positive and negative features of narrative texts.
Benzer Tezler
- Bahaeddin Özkişi sözlüğü
Dictionary of Bahaeddin Özkişi
MUSTAFA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimGaziosmanpaşa ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAMİ BASKIN
- Yedinci sınıf öğrencilerinin kelime bilgi düzeyleri ile okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki
The relationship between the word knowledge level of the seventh grade students and their reading comprehension skills
ŞENOL AKAYDIN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN KAVRUK
- Uygurca öyküleyici metinlerde (Çatik) yer alan değerlerin Türkçe öğretim programına göre incelenmesi
A Study of the values in Uyghur narrative texts (Çatik) in terms of Turkish teaching program
GÖRKEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN SİS
- Bilgilendirici ve öyküleyici metinlerde kelime haritası yönteminin ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin kelime hazinelerini geliştirmeye etkisi
The effect of the word map method in instructive and narrative text to develop the vocabulary of 5th class elementary
HÜLYA KODAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EROL GÜNGÖRDÜ
- İlköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarındaki öyküleyici metinlerde düşünme becerilerinin incelenmesi
Examining thinking skills in the narrative texts of Turkish lesson books at first grade primary schools
ÖZLEM ÖZDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT AŞICI