SMMM'lerin davranışsal muhasebe perspektifinde meslek etiği algıları üzerine bir araştırma: Sivas örneği
A research on certified public accountants' perception of professional ethics from behavioral accounting perspective: Sivas example
- Tez No: 866468
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Muhasebe, Davranışsal muhasebe, Etik, Meslek etiği, Etik ilkeler, Accounting, Behavioral accounting, Ethics, Professional ethics, Ethical principles
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Muhasebe, Finans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Kurum veya işletmelerin parasal faaliyetlerinden doğan işlemlerinin açık ve güvenilir bir şekilde kaydedilip, sınıflandırılıp raporlanıp ilgili kişilere sunulması muhasebe tarafından gerçekleştirilir. Öte yandan insanların rasyonel karar verdiklerine ilişkin varsayıma dayanan iktisadi modellerin geçerliliği, günümüzde giderek etkisini kaybetmektedir. Bu durum muhasebenin davranışçı bakış açısıyla incelenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Diğer taraftan ülkemizde ve dünyada yaşanan muhasebe skandalları finansal bilgilere olan güveni azaltmıştır. Güvenin tekrar temini amacıyla, meslek mensupları iş hayatlarında temel etik ilkeleri uygulamaya çalışmaktadırlar. Bu çalışmanın temel amacı; Sivas ilinde faaliyet gösteren serbest muhasebeci mali müşavirlerin davranışsal muhasebe perspektifinden meslek etiği algılarının tespit edilmesidir. Ayrıca çalışmada, serbest muhasebeci mali müşavirlerde çeşitli demografik özelliklerin ve muhasebe mesleğine bakış açısının mesleki etik algısı üzerinde etkilerinin olup olmadığının tespiti de amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Sivas ilinde fiilen faaliyet gösteren 100 serbest muhasebeci mali müşavir oluşturmaktadır. Araştırma Kasım ve Aralık 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak birincil veri toplama yöntemlerinden olan yüz yüze anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler IBM SPSS statistics 25 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda meslek mensuplarının mesleklerini sevdikleri (%63), mesleğin geleceğinden umutlu oldukları (%73), eğitimleri sırasında“muhasebe etiği (mesleki ahlak kuralları)”konusu ile ilgili ders aldıkları (%62), bağlı oldukları meslek odasının meslek etiği ile ilgili eğitimler düzenlediği (% 60), meslekle ilgili kanun, yönetmelik ve yeni gelişmeleri takip ettikleri (% 53),“Eğitim yetersizliği”ve“Daha çok kazanç”isteği faktörlerinin etik ihlali yapmada,“karakter özelliğim”ve“aldığım eğitim”faktörlerinin ise etik ihlali yapmamada daha baskın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca“Meslek mensupları, mükelleflerine ait bilgileri ilgisiz kişilerle paylaşmaz”ve“Hileli bir işlem yaparsam çok huzursuz olacağımı düşünüyorum”ifadelerine katılım en yüksek,“Meslek mensuplarının, mükellef baskısı yaşamadan mesleki faaliyetlerini yürüttüklerini düşünüyorum”ifadesine ise katılım en düşük düzeyde olmuştur. Anlamlılık analizlerinde ise, serbest muhasebeci mali müşavirlerin etik algı düzeylerinin, cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve tecrübe süresi açılarından farklılık gösterdiği bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The transactions resulting from the financial activities of organizations or businesses are recorded, classified, reported and submitted to the relevant persons in a precise and reliable method by accounting. On the other hand, the validity of economic models based on the assumption that people make rational decisions is gradually losing its effectiveness today. This situation indicates the necessity of analyzing accounting from a behavioral perspectives. On the other hand, accounting scandals in our country and around the world have reduced the reliance on financial information. In order to rebuild trust, professionals try to apply basic ethical principles in their professional lives. The main purpose of this study is to identify the perceptions of professional ethics of independent accountants operating in Sivas province from the perspective of behavioral accounting. In addition, the study also aimed to identify whether various demographic characteristics and the perspective of the accounting profession have an impact on the perception of professional ethics among independent accountants and financial advisors. The sample of the research consists of 100 independent accountant financial advisors who are actively working in Sivas province. The research was conducted between November and December 2023. In the study, face-to-face survey method, which is one of the main data gathering methods, was used as a data acquisition instrument. The data collected within the scope of the research were analyzed using IBM SPSS statistics 25 package program. As a result of the research, it was concluded that the members of the occupation love their profession (63%), are optimistic about the future of the profession (73%), take courses on“accounting ethics (professional code of ethics)”during their studies (62%), and that the professional union to which they are associated organizes trainings on professional ethics (60%), It was concluded that the factors of“lack of education”and“desire for more earnings”were more effective in committing ethical violations, while the factors of“my character trait”and“the education I obtained”were more effective in not committing ethical violations (53%). In addition, the highest level of participation was found for the expressions“Professionals do not share information about taxpayers with irrelevant persons”and“I think that I would be very disturbed if I make a deceptive procedure”, while the lowest level of participation was found for the expression“I think that profession members carry out their professional activities without experiencing pressure from taxpayers”. In the significance analyses, it was found that the ethical perception levels of independent accountants varied in terms of gender, age, education level and length of experience.
Benzer Tezler
- Meslek mensuplarının finansal karar ve finansal tutumlarda finansal kaygının etkisi: Davranışsal muhasebe bağlamında bir çalışma
The effect of financial anxiety on professionals' financial decisions and financial attitudes: A study in the context of behavioural accounting
ASLI KAYA
- Dijital dönüşüm uygulamalarının muhasebe mesleğine etkisi üzerine bir araştırma
Investigation of the effect of digital transformation applications on the accounting profession
AHMET ERKAN
- Muhasabe yazılımlarının teknoloji kabul modeli boyutları itibariyle serbest muhasesebeci mali müşavirler üzerine bir araştırma
The opinions of professional members of clear accountant on accounting software used in practice: The case of İstanbul
BETÜL BÜŞRA OCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Okan Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKER CALAYOĞLU
- SMMM'lerin muhasebe sistemine, vergi mevzuatına ve etik ilkelere uyum düzeylerinin YMM'ler tarafından değerlendirilmesi üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on the evaluation of cpas compliance with the accounting system, tax legislation and ethical principles by sworn-in cpas
DERYA ONOCAK
- Elektronik ticaretin muhasebeleştirilmesi ve vergilendirilmesi konusunda SMMM'lerin görüşleri: Sivas ilinde bir araştırma
About electronic trade accounting taxation, certified public accountants ideas: A research in Sivas province
HİLAL DUNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeCumhuriyet Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL AYDIN