Geri Dön

Sömürgecilik, din ve öteki: İspanyol sömürgeciliği örneği

Colonialism, religion and the other: The case of Spanish colonialism

  1. Tez No: 867359
  2. Yazar: MEHMET FATİH ÇİÇEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN TOKER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 296

Özet

Bu tez çalışması,“Sömürgecilik, Din ve Öteki: İspanyol Sömürgeciliği Örneği”başlığıyla İspanyol sömürgeciliği özelinde din ve sömürgecilik ilişkisini ele almaktadır. Araştırmada sömürgecilik ve din olgusunun kavramsal analizi ve tarihsel arka planı, sömürgecilikte dinin Kutsal Şemsiye olarak bir meşrulaştırma aracı olarak kullanılması, sömürgecilik ve dinin kesişimi olarak Öteki-ötekileştirme, tarihsel bağlamda İspanya sömürgeciliği din ilişkisi olmak üzere üç başlıkta incelenmiştir. Öncelikle sömürgecilik, din, Öteki, şiddet, iktidar ve meşrulaştırmayı anlamak adına teorik tartışmalarla bu kavramlar analiz edilerek sömürgecilik ve Öteki ilişkisi tartışılmaktadır. Sonrasında Latin Amerika'daki İspanyol sömürgeciliği ve din ilişkisinin tarihsel süreci derinlikli olarak irdelenmektedir. Burada İspanyol Krallığı ve Roma Katolik Kilisesi'nin Latin Amerika'da ortaklaşarak sömürgeciliği, köleliği meşrulaştırması ve kurumsallaştırmasına yönelik dinin Kutsal Şemsiye olarak kullanılmasına dair politikalar ayrıntılı bir şekilde ele alınmaktadır. Sömürgecilik ve din ilişkisinde bilhassa bu süreçte rıza üretim amacıyla dinin araçsallaştırılması ve bu şekilde sömürgeciliğin kurumsallaşmasının öğrenilmesine katkı sağladığına yönelik çıkarımlar aktarılmıştır. Ayrıca bu meşrulaştırma ve kurumsallaşma araçlarından birisi olan encomienda ekonomik sistemi, plantasyonların işleyişi de ele alınmış, konu farklı argümanlar ile söylemler üzerinden değerlendirilmiştir. Dolayısıyla İspanyol sömürgeciliğinde asıl amaç, Katolik Hristiyan anlayışının yayılması mı yoksa ekonomik, kültürel ve ekolojik sömürü için dinin araçsal olarak kullanılması mıdır ve sömürgeci, hangi araçlarla sömürgeliyi ötekileştirerek ona uyguladığı şiddeti meşrulaştırmaktadır sorularına bu çalışma özelinde cevap aranmaktadır. Bu sorulara cevap ararken ortaya çıkan bulgulara bakıldığında; İspanyol sömürgeciliğinin kurumsallaşmasında ve toplumsal rızanın üretilmesinde din, ideolojik aygıt olarak kullanılmıştır. Dinin ideolojik bir aygıt olarak kullanılmasında, Roma Katolik Kilisesi ve birçok Hristiyan tarikat mensubu misyonerler bu sömürgeciliğin meşrulaştırılmasında başat aktör oldukları anlaşılmaktadır. Diğer taraftan din, hem İspanyol sömürgeciliğinin kurumsallaşması ve meşrulaştırılması hem de İspanyolların Latin Amerika halklarına uyguladıkları soykırımı da içine alan şiddet politikalarının görünmezliğini sağlayan, dışardan gelen eleştirilere karşı da bir koruma sağlayan kutsal bir şemsiye anlayışıyla araçsallaştırılmıştır. Bununla birlikte modernitenin oryantalist bir bakışı esas alan Avrupa merkezli bilgi üretim biçiminin ürünleri olan sanat, tiyatro, edebiyat ve tarih yazım pratiğiyle İspanyolların Latin Amerika'nın işgali ve sömürüsü“keşif”, Yerli halkı“medenileştirme”tezi adı altında asimilasyonun meşrulaştırdığı görülmektedir. Ayrıca bu araştırmada dinin sadece sömürgeci politikaların meşrulaştırılmasında araçsallaştırılması bağlamında değil hem Latin Amerika'nın özgürleşme sürecinde hem de sonrasında dinin özgürleştirme için bir motivasyon aracı olabileceği tartışılmaktadır.

Özet (Çeviri)

This dissertation deals with the relationship between religion and colonialism in the context of Spanish colonialism. In the research, the conceptual analysis and historical background of the phenomenon of colonialism and religion, the use of religion as a means of legitimation as a Holy Umbrella in colonialism, Other-othering as the intersection of colonialism and religion, and the relationship between Spanish colonialism and religion in the historical context are examined under three headings. First, in order to understand colonialism, religion, Other, violence, power and legitimation, these concepts are analysed through theoretical discussions and the relationship between colonialism and the Other is discussed. Then, the historical process of the relationship between Spanish colonialism and religion in Latin America is analysed. Here, the policies of the Spanish Kingdom and the Roman Catholic Church in Latin America regarding the use of religion as a sacred umbrella to legitimise and institutionalise colonialism and slavery are discussed. In the relationship between colonialism and religion, inferences are conveyed about the instrumentalisation of religion for the purpose of consent production and thus contributing to the learning of the institutionalisation of colonialism. In addition, the encomienda economic system, which is one of the means of legitimisation and institutionalisation, and the functioning of plantations are also discussed, and the subject is evaluated through different arguments. Therefore, this study seeks to answer the questions of whether the main purpose of Spanish colonialism was the spread of Catholic Christianity or the instrumental use of religion for economic, cultural and ecological exploitation, and by which means the coloniser legitimises the violence inflicted on the colonised by othering the colonised. When we look at the findings that emerged while searching for answers to these questions; religion was used 287 as an ideological apparatus in the institutionalisation of Spanish colonialism and the production of social consent. In the use of religion as an ideological apparatus, it is understood that the Roman Catholic Church and missionaries from many Christian sects were the main actors in the legitimisation of this colonialism. On the other hand, religion was instrumentalised with the understanding of a sacred umbrella that both institutionalised and legitimised Spanish colonialism and provided invisibility for the policies of violence, including the genocide that the Spaniards inflicted on the peoples of Latin America, and provided protection against criticism. In addition, it is seen that the Spanish invasion and exploitation of Latin America was legitimised by art, theatre, literature and history-writing, which are the products of the Eurocentric form of knowledge production based on an Orientalist view of modernity, and assimilation was legitimised under the thesis of“discovery”and“civilization”of the indigenous people. In addition, this study discusses that religion can be a motivational tool for liberation not only in the context of instrumentalising religion in the legitimisation of colonial policies, but also in the liberation process of Latin America and afterwards.

Benzer Tezler

  1. Identifying self and other in J.M.Coetzee's waiting for the barbarians and Joseph Conrad's heart of darkness

    J.M. Coetzee'nin barbarları beklerken ve Joseph Conrad'ın karanlığın yüreği eserlerinde ben ve öteki kavramlarının belirlenmesi

    NOOR NIHAD FADHIL AL-AZEEZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Batı Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMİLE GÜNSELİ İŞÇİ

  2. L'influence de la guerre sur l'identité de l'homme dans « Ce Que le Jour Doit à la Nuit » de Yasmina Khadra

    Yasmina Khadra'nın « Günün Geceye Borcu » adlı yapıtında savaşın bireyin kimliği üzerine etkileri / The impact of wars on human identity in Yasmina Khadra's 'What the Day Owes the Night'

    AMMAR HOMSI

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2020

    Fransız Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİN GÜRSES ŞANBAY

  3. Seeking the international in pre-Meiji Japanese political philosophy: An analysis through the works of Taishi, Razan, and Norinaga

    Uluslararası'nı Meiji öncesi Japon siyaset felsefesinde aramak: Taishi, Razan ve Norinaga'nın yazıları üzerine bir analiz

    TOYGUN KARAHASANOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bölge Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET NURİ YURDUSEV

  4. The religion and the female circumcision issue in the river between

    The river between'de din ve kadın sünneti meselesi

    ELİF YEKTA VICIL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Batı Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMALETTİN YİĞİTER

  5. Colonialism, racism, and hypocricy in Zoe Wicomb's you can't get lost in Cape Town and Joseph Conrad's heart of darkness

    Zoe Wicomb'da sömürgecilik, ırkçılık ve ikiyüzlülük Cape Town'da ve Joseph Conrad'ın karanlıkların kalbinde kaybolmazsınız

    YOUSEF ALHMOUZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SANAZ ALIZADEH TABRIZI