Anadolu Beyliklerinde diplomasi (XIII-XVI. yüzyıllar)
Diplomacy in Anatolian Beyliks (13th-16th centuries)
- Tez No: 867565
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL ÇİFTCİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Kösedağ Savaşı'ndan (1243) sonraki süreçte Türkiye Selçuklu Devleti'nin Moğol tahakkümü neticesinde otoritesini kaybetmesi hem dış hem de iç siyasette birtakım gelişmelere yol açmıştır. Devletin siyasî gücünün sarsılması, özellikle sınırlarında meskûn bulunan Türkmen beyleri arasında mühim bir gelişme olarak kendini hissettirmiştir. Nitekim bu süreci fırsat olarak gören Türk beyleri hâkim oldukları topraklarda müstakil hareket etmeye başlamışlar, İlhanlı hâkimiyetinin Anadolu'da tamamen ortadan kalkmasından sonra da tam anlamıyla bağımsız olmuşlardır. Böylece Anadolu'da ikinci Türk beylikleri dönemi olarak vasıflandırılan safha başlamıştır. Teşkilat ve müesseselerde ağırlıklı olarak Türkiye Selçuklularından, kısmen de İlhanlı ve Memlüklerden etkilenen beylikler, hâkimiyetleri müddetince çağdaşları olan devletlerle kurdukları siyasî ilişkilere bağlı olarak diplomatik faaliyetlerini yürütmüşlerdir. Orta Çağ diplomasinin gereklerine göre şekillenen bu faaliyetler ekseriyetle elçi ziyaretleri, sıhriyet ilişkileri ve mektuplar ekseninde sürdürülmüştür. Beyliklerin siyasî temasta bulundukları devletlerle ilişkileri incelendiğinde elçilik faktörü birincil önem arz etmektedir. Elçi ziyaretleri aracılığıyla beyliklerin muhatabı olduğu devletlerden siyasî beklentileri veya onlardan beklenilenlerin neler olduğu tespit edilebilmektedir. Diğer yandan devlet yöneticileri tarafından siyasî amaç ve menfaat beklentisiyle kaleme alınan mektuplar diplomasinin mühim bir parçası olmuştur. Beyliklerin muhataplarıyla kurdukları diplomatik ilişkilerde mektuplar çoğunlukla elçiler vasıtasıyla taraflara iletilmiştir. Siyasî münasebetlerin kurulması ve geliştirilmesi amacıyla sıhriyet bağlarından faydalanılması da beyliklerin diplomatik temaslarında ayrı bir yere sahiptir. Hanedanların birbirleriyle evlilik bağları kurmaları sırasında işleyen diplomasi sayesinde beylikler, muhatap devletlerle olan siyasî ilişkilerini akrabalık bağlarına ve hanedan mensuplarına dayanarak yönetme fırsatına sahip olmuşlardır. Böylelikle belirtilen bütün bu hususlar çerçevesinde Anadolu Beyliklerinin diplomasi sanatını kullanarak siyasî ilişkilerine nasıl yön verdiklerini takip etme imkânı elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the period after the Battle of Kösedağ (1243), the Anatolian Seljuk State's loss of authority as a result of Mongol domination led to a number of developments in both foreign and domestic politics. The shaking of the state's political power made itself felt as a significant development, especially among the Turkmen beys residing on its borders. As a matter of fact, Turkish beys, who saw this process as an opportunity, started to act independently in the lands they dominated, and after the complete disappearance of the Ilkhanid rule in Anatolia, they became fully independent. Thus, the phase described as the second Turkish principalities period began in Anatolia. The principalities, whose organization and institutions were mainly influenced by the Anatolian Seljuks and partially by the Ilkhanids and Mamluks, carried out their diplomatic activities throughout their rule, depending on the political relations they established with their contemporaries. These activities, which were shaped according to the requirements of medieval diplomacy, were mostly carried out on the axis of envoy visits, relations of kinship and letters. When the relations of the principalities with the states they were in political contact with are analyzed, the envoy factor is of primary importance. Through envoy visits, the political expectations of the principalities from the states they were dealing with or what was expected of them could be determined. On the other hand, the letters written by state rulers with the expectation of political aims and interests became an important part of diplomacy. In the diplomatic relations that the principalities established with their counterparts, letters were mostly delivered to the parties through envoys. Utilizing marriage ties for the establishment and development of political relations also has a special place in the diplomatic contacts of principalities. Thanks to the diplomacy that functioned when the dynasties established marriage ties with each other, the principalities had the opportunity to manage their political relations with the interlocutor states by relying on kinship ties and dynasty members. Thus, within the framework of all these issues, it has been possible to follow how the Anatolian principalities directed their political relations by using the art of diplomacy.
Benzer Tezler
- Menteşeoğulları Beyliği, Akdeniz dünyası ve Osmanlı Beyliği: Devletlerarası ilişkilerin gelişimi
Menteşeoğullari Principality, Mediterranean world and Ottoman Principality: Development of inter-state relations
ALPEREN ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KEMAL RAMAZAN HAYKIRAN
- Batı Anadolu Türkmen beyliklerinde eğitim-öğretim faaliyetleri
Education and teaching activities in West Anatolian Turcoman principalities
MAHİR GÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
TarihDokuz Eylül ÜniversitesiTarih Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA DAŞ
- Hitit antlaşma metinlerinin şekil ve muhteva açısından incelenmesi
Analysis of Hittite treaty texts in terms of form and content
MERYEM BİLGİN
- Mecdüddin İshak'ın Türkiye Selçuklu Devleti'nin kültürel hayatına etkisi
The influence of Mecdüddin Ishak on the cultural life of the Seljuk State of Turkey
FARUK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN ADALIOĞLU
- Marino Sanudo Torsello'nun gözünden XIV. yüzyılın birinci yarısında Ege'de egemenlik mücadelesi, 1291-1353: Latinler, Denizci Türkmen Beylikleri ve Haçlılar
The struggles for sovereignty over Aegean region in the first half of the fourteenth century through the eyes of Marino Sanudo Torsello, 1291-1353: Latins, Turcoman Maritime Principalities and Crusaders
SERDAR ÇAVUŞDERE