Ali Şîr Nevâyî'nin Fevâyidü'l-Kiber adlı divanının tahlili
Analysis of Ali Sîr Nevâyî's court named Fevâyidü'l-Kiber
- Tez No: 867625
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN SOLMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Divan Tahlili, klasik Türk edebiyatı, Çağatay edebiyatı, Ali Şîr Nevâyî, kültür, Divan Analysis, classical Turkish literature, Chagatai literature, Ali Şîr Nevâyî, culture
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 680
Özet
Ali Şîr Nevâyî, XV. Yüzyıl Çağatay edebiyatının değil, Türk edebiyatının da en önemli isimlerinden biridir. Ali Şîr Nevâyî, şair ve devlet adamı kimliğiyle Türk dili ve kültürüne büyük katkılarda bulunmuştur. Nevâyî, kültürel unsurlara eserlerinde sık yer vermesi bakımından dikkate değer bir sanatkârdır. İçindeki yaşadığı toplumun kültürü ve çeşitli ilimlerdeki bilgisini eserlerinde yansıtmıştır. Klasik Türk edebiyatı araştırmalarında divan tahlilleri, şairin hayatı ve evreni algılama biçimiyle toplumun sosyal ve kütürel hayatının tespiti anlamında önemli eserlerdir. Ali Şîr Nevâyî'nin Fevâyidü'l-Kiber adlı divanının tahlilinin yapıldığı bu çalışma, dört bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında Ali Şîr Nevâyî'nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde divanda geçen din ve tasavvuf ile ilgili hayal ve tasavvurlar iki ana başlıkta değerlendirilmiştir. Cemiyet hayatına dair tüm unsurların çeşitli başlıklar altında ele alındığı ikinci bölümde, sosyal ve kültürel hayatın divandaki yansımaları açıklanmıştır. İnsan ve insana dair hususların incelendiği üçüncü bölümde genel anlamda sevgili, âşık ve rakip ile ilgili hayal ve tasavvurlar analiz edilmiştir. Son bölüm ise tabiat bahsi; kozmik âlem, zaman, dört unsur, hayvanlar, bitkiler şekilde başlıklara ayrılarak incelenmiştir. Tahlil çalışmasında yapılan açıklamalar örnek beyitlerle desteklenmiştir.“Ali Şîr Nevâyî'nin Fevâyidü'l-Kiber Adlı Divanının Tahlili”adlı bu çalışmanın Çağatay sahası ve klasik Türk edebiyatı alanında yapılacak çalışmalara katkı sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
The artist reflects life, beings and the form of the universe in hid work of art. The artist narrates the mentality, social and cultural values of the society to which he belongs in an aesthetic way with language. In this respect, a literary work is important in terms of understanding the socio-cultural structure of the period in which it was written and ensuring the transfer of cultural elements to future generations. In classical Turkish literature studies, divan analyses are important works in terms of determining these issues. Ali Şîr Nevâyî, one of the most important names not only of Chagatai literature but also of Turkish literature, who lived in the XV. century, is a remarkable artist in terms of frequently including cultural elements in his works. Ali Şîr Nevâyî made great contributions to Turkish language and culture as a poet and statesman. He reflected the culture of the society he lived in and his knowledge of various sciences in his works. This study, in which Ali Şîr Nevâyî's divan named Fevâyidü'l-Kiber was analyzed, consists of four parts. In the introduction, information about the life and works of Ali Şîr Nevâyî is given. In the first part of the study, the dreams and imaginations about religion and Sufism in the divan were evaluated under two main headings. In the second part, in which all the elements of community life are discussed under various headings, the reflections of social and cultural life on the divan are explained. In the third part, where human and human issues are examined, dreams and imaginations about the beloved, lover and rival are analyzed in general. The last part is examined under the headings of nature, the cosmic world, time, the four elements, animals, and plants. The explanations made in the analysis study were supported by sample couplets. It is expected that this study titled“Analysis of Ali Şîr Nevâyî's Divan Named Fevâyidü'l-Kiber”will contribute to the studies to be carried out in the field of Çağatay field and classical Turkish literature.
Benzer Tezler
- Ālí Şìr Nevāyí'nin ilk divanı ile son divanının karşılaştırmalı söz varlığı -fiil -
A comparative analysis of the vocabulary in the first and last divans of Alì Şìr Nevāyì
UĞUR DÜZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET GÜLSEL SEV
- Fevāyîdü'l Kiber'de gök cisimleri, gezegenler ve burçlar
Fevayidü'l Kiber celestial bodies, planetes and zodiac
ELİF DİLARA ÇAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA TOPRAK
- Ali Şir Nevâyî'nin Fevāyidü'l-Kiber'i ile Cem Sultan'nın Cemşîd ü Hurşîd'i arasında ses bilgisi ve ekler bakımından bir karşılaştırma
A comparison between Ali Şir Nevây's Fevāyidü'l-Kiber's and Cem Sultan's Cemşîd ü Hurş'd's in sound knowledge and annexes
SEMA GÜMÜŞGERDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL YÜCEL
- Bâkî ve nevâyî örneklerinde Osmanlı ve Çağatay edebi dillerindeki Doğu alıntıları üzerine karşılaştırmalı bir inceleme
A comparative research on the Eastern borrowings in the literary languages of Ottoman and Chagatai referring to samples of bâkî and nevayî
BEGÜM ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN ÖZTEKTEN
- Alî Şîr Nevâyî'nin eserlerinde tematik söz varlığı incelemesi
Thematic vocabulary analysis in the works of Alî Şîr Nevâyî
MUZAFFER SAZ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP GÜNER