Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan karbon ayak izine pandeminin etkisi: Örnek vaka çalışması
The effect of the pandemic on the carbon footprint of healthcare institutions: Case study
- Tez No: 868427
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SENEM TEKSOY BAŞARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre ve Enerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Sağlık sektörünün, özellikle enerji ve hammadde kullanımı ve atık oluşumu bakımından önemli çevresel etkilere sahip olduğu ortaya konmuştur. Bu kapsamda, günümüzün en büyük küresel sorunu olarak tanınan iklim değişikliği bağlamında sağlık hizmetlerinden kaynaklanan karbon ayak izinin hesaplanması ve yönetimine yönelik çalışmalar dikkat çekmektedir. Sağlık kuruluşlarının, kesintisiz faaliyet gösteren az sayıda sektörden biri olarak büyük miktarda doğrudan veya dolaylı sera gazı emisyonlarına yol açtıkları bilinmektedir. Bunula birlikte küresel COVID-19 salgını süresince sağlık kuruluşlarının; yoğun bakım kapasitelerinde, tıbbi malzeme tüketiminde, salgınla mücadele için yapılan taşıt kullanımında, solunum desteği gereken hastalar için temin edilen medikal gaz miktarında ve daha pek çok tüketim ve hizmet kalemlerindeki artış ile birlikte; sokağa çıkma kısıtlamalarından ötürü hasta ziyaret sayılarında, hayati önem taşımayan hastalıkların önceliğini yitirmesi nedeniyle hastane ziyaretlerinde, hayati öneme sahip olmayan pek çok ameliyatın ertelenmesi, buna bağlı olarak ameliyat sayılarında ve daha pek çok tüketim ve hizmet kalemlerindeki düşüş nedeniyle COVID-19 salgınının, sağlık kuruluşlarından kaynaklanan karbon ayak izine anlamlı bir etki yaptığı öngörülmüştür. Bu tez çalışmasında İstanbul ili sınırlarında bulunan biri 85 (Üniversite Hastanesi 1) diğeri 95 (Üniversite Hastanesi 2) yatak kapasiteli iki üniversite hastanesine ait 2018 ile 2022 yılları arasındaki sera gazı emisyon envanterleri hazırlanmıştır. Bu kapsamda her iki hastane için de ISO 14064-1 standardı yaklaşımı ile IPCC ve GHG Protokol rehberleri dikkate alınarak doğrudan (Kategori 1), enerji dolaylı (Kategori 2) ve diğer dolaylı (Kategori 3 ve Kategori 4) sera gazı emisyonları hesaplanmıştır. Hasta başına toplam doğrudan ve enerji dolaylı emisyonlar değerlendirildiğinde, her iki hastanede de pandemi etkisinin en yoğun tecrübe edildiği 2020 yılında en yüksek emisyon yoğunlukları gözlenmiş olup (10,6 ve 8,2 kg CO2e/kişi), hasta sayısının 2022 yılında 2020 yılına oranla yaklaşık iki kat artması ile birlikte kişi başına emisyonlarda da 36%'ya varan azalma gözlenmiştir. Diğer dolaylı emisyonlar incelendiğinde tek kullanımlık sarf malzemelerin kullanım miktarının artması ve beraberinde atık miktarlarındaki artış ile 2020 yılı sera gazı emisyonlarında belirgin artışlar gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
It has been demonstrated that the healthcare sector has significant environmental impacts, especially in terms of energy and raw material use and waste generation. In this context, studies on the calculation and management of the carbon footprint resulting from healthcare services in the context of climate change, which is recognized as the biggest global problem of today, attract attention. It is known that healthcare institutions, as one of the few sectors that operate uninterruptedly, cause large amounts of direct or indirect greenhouse gas emissions. However, during the global COVID-19 epidemic, health institutions; With the increase in intensive care capacities, medical equipment consumption, vehicle use to combat the epidemic, the amount of medical gas provided for patients requiring respiratory support and many other consumption and service items; Due to the decrease in the number of patient visits due to curfew restrictions, hospital visits due to non-vital diseases losing their priority, the postponement of many non-vital surgeries, the resulting decrease in the number of surgeries and many other consumption and service items, the COVID-19 epidemic has been affected by health institutions. It is predicted This thesis presents the greenhouse gas emission inventories of two university hospitals within the boundaries of Istanbul province, one with a capacity of 85 beds (University Hospital 1) and the other with a capacity of 95 beds (University Hospital 2), between the years 2018 and 2022. In this context, greenhouse gas emissions, including direct (Category 1), energy indirect (Category 2), and other indirect (Category 3 and Category 4) emissions, were calculated for both hospitals, considering the ISO 14064-1 standard approach and the IPCC and GHG Protocol guidelines. When evaluating the total direct and energy indirect emissions per patient, the highest emission intensities were observed in 2020 as , when the pandemic had its most intense impact, in both hospitals (10.6 and 8.2 kgCO2e/person). With the increase in the number of patients approximately doubling in 2022 compared to 2020, a decrease of up to 36% was observed in emissions per person. When other indirect emissions were examined, significant increases were observed in the use of single-use consumables and the associated increase in waste quantities, leading to a notable increase in ghg emissions in 2020.
Benzer Tezler
- Sağlık kurumlarında yeşil uygulamalar: kamu ve özel hastanelerin nitel bir çalışma ile karşılaştırılması
Green practices in health care institutions: a qualitative study to compare public and private hospitals
ŞEREF MADEN
Doktora
Türkçe
2024
Sağlık YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN KERSE
- Hastane laboratuvar atıksularındaki ağır metal düzeylerinin belirlenmesi
Determination of heavy metal levels in wastewaters of hospital labarotories
ZEYNEP BERKİM TÜFEKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Çevre MühendisliğiGazi ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERİL SALMAN AKIN
- Sağlık kuruluşlarında iç ortam hava kalitesinin yeşil bina ölçütleri açısından incelenmesi
The evaluation of indoor air quality in healthcare institutions in terms of green building criterion
AYŞEGÜL ERBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENDER ÇETİN
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇE TUNA TAYGUN
- Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan tıbbi atıkların kütlesel karekterizasyonu
Mass characterization of medical waste from health care facilities
MURAT ÇETİNBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN ARGUN
- Removal of the heavy metals in the medical waste incineration ash using stabilization materials
Tıbbi atık yakma külündeki ağır metallerin stabilizasyon malzemelerini kullanarak giderimini sağlama
NURAY CEBECİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Çevre MühendisliğiFatih ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BORAT