Ekip kaynak yönetimi (CRM) eğitimlerinin uçuş emniyeti tutumu ve davranışına olan etkisi: Sivil havacılık alanında bir araştırma
The effect of crew resource management (CRM) trainings on flight safety attitude and behavior: A research in civil aviation
- Tez No: 869450
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BEYHAN HİLAL YASLIDAĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: CRM, Ekip Kaynak Yönetimi, Sivil Havacılık, Uçuş Emniyeti, CRM, Cew Resource Management, Civil Aviation, Flight Safety
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Havayolu yolcu taşımacılığı sektöründe Ekip Kaynak Yönetimi (EKY) veya diğer yaygın bilinen adıyla CRM (Crew Resource Management), kabin ekibi ve kokpit ekibi arasındaki iletişimi, iş birliğini, liderlik becerilerini ve karar verme süreçleri gibi insan faktörlerini geliştirmeye yönelik önemli bir yaklaşımdır. Temel amacı, uçuş emniyetimi arttırmak ve olası insan hatalarını minimize etmektir. Bu kapsamda havayolu işletmeleri CRM eğitimleri ile insan faktörleri üzerine eğilerek uçuş emniyeti konusunda ekibin insan faktörleri yönünden geliştirilmesini amaçlamaktadır. Elbette uçuş emniyetinin sağlanması bakımından verilen CRM eğitimlerinin yalnızca bir bilgi yığını olarak kalmaktan ziyade, beklenen yönde tutum ve davranışların gelişimini teşvik etmesi çok önemlidir. Bu çalışma temel olarak CRM eğitimlerinin uçuş emniyeti tutumları ve davranışlarına dönüşüp dönüşmediğini değerlendirmeyi amaçlamakta ve bu surette CRM eğitimlerinin teknik olmayan insani becerileri geliştirmek yoluyla teorik eğitimlerinin uçuş emniyeti pratiğine dönüşüm durumunu ortaya koymayı ve tüm bunlarda etkili olabilecek sosyo-demografik faktörleri tespit etmeyi hedeflemektedir. Daha spesifik bir ifadeyle araştırma, kabin ekibi üyelerinin CRM eğitimlerinin içeriğine ilişkin görüşleri, örgütsel emniyet iklimine ilişkin algıları, CRM tutumları ve emniyet davranışları düzeylerinin tespit edilmesi, bu değişkenler arasındaki ilişkilerin istatistiksel olarak tespit edilmesini amaçlanmaktadır. Ayrıca, CRM eğitiminin ve örgütsel emniyet ikliminin emniyet davranışına etkisinde CRM tutumunun aracılık rolü olup olmadığının istatistiksel olarak tespit edilmesi araştırmanın diğer bir amacını oluşturmaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda araştırma modelinin ve hipotezlerinin test edilmesi ve ampirik bulgular elde edilmesi noktasında nicel araştırma kapsamında birincil verilere başvurulmuştur. Tesadüfi olmayan örnekleme yöntemine dahil olan amaçlı örnekleme yoluyla 421 kabin üyesi katılımcıdan anket yoluyla veri elde edilmiştir. Veriler SPSS 24 ve AMOS 24 istatistik paket programlarında kodlanmış, tasnif edilmiş ve çözümlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda çalışmanın eriştiği en önemli bulgu şüphesiz örgütsel emniyet iklimi ve CRM eğitiminin faydalılığının, çalışanların emniyete ilişkin tutumları ve emniyet davranışları üzerinde etkili olduğudur. CRM'e yönelik tutum, örgütsel emniyet iklimi ve CRM eğitiminin faydalılığı ile emniyet davranışı arasında aracılık rolüne sahiptir. Bazı sosyo-demografik özelliklerde anlamlı farklar elde edilmiştir. Elde edilen bu bulgular, havayolu işletmeleri için CRM programlarının önemi, tasarımı ve uygulanması konusunda önemli ipuçları sağlarken özgün katkısı ile literatüre yarar sağlamayı hedeflemiştir.
Özet (Çeviri)
Crew Resource Management (CRM) is a crucial approach in the air passenger transportation industry that aims to improve human factors such as communication, collaboration, leadership skills, and decision-making processes between cabin and cockpit crews to increase flight safety and minimize potential human errors. Airline companies provide CRM training to enhance the team's human factors regarding flight safety. However, it is crucial that CRM training should not be just a pile of information but should encourage the development of expected attitudes and behaviors in the desired direction to ensure flight safety. This study aims to evaluate whether CRM training transforms into flight safety attitudes and behaviors and to identify the socio-demographic factors that can affect this transformation by developing non-technical human skills through theoretical training. Specifically, the study aims to determine cabin crew members' perceptions of the content of CRM training, their perceptions of organizational safety climate, their CRM attitudes, and their cabin safety behavior levels, and to statistically determine the relationships between these variables. Additionally, the study aims to determine whether CRM attitude plays a mediating role in the effect of CRM training and organizational safety climate on safety behavior statistically. In line with these objectives, primary data were collected through a survey from 421 cabin crew participants using purposive sampling method. The collected data were coded, classified, and analyzed using SPSS 24 and AMOS 24 statistical software packages. The most significant finding of the study was that the effectiveness of organizational safety climate and CRM training had a significant impact on employees' safety attitudes and cabin safety behaviors. CRM safety attitude played a mediating role between organizational safety climate, CRM training effectiveness, and safety behavior. Significant differences were found in some socio-demographic characteristics. These findings provide essential insights for airline companies regarding the importance, design, and implementation of CRM programs and contribute to the literature with originality.
Benzer Tezler
- Denizcilik ve havacılıkta ekip yönetiminin karşılaştırılması
The comparison of crew resource management in maritime and aviation
MURAT GEZERAVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMİL YURTÖREN
- Havayolu operasyonlarında ekip kaynak yönetimi tutumlarının risk algısı ve mental iş yükü açısından incelenmesi
Examining in terms of risk perception and mental workload of crew resource management attitudes in airline operations
EZGİ BERTE ERME
Doktora
Türkçe
2024
Sivil HavacılıkZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET FERDA ÇAKMAK
- Yabancı madde hasarı kaynaklı hava aracı kazalarında insan faktörünün değerlendirilmesi: Concorde uçak kazası örneği
Evalution of human factor in aircraft accidents by foreign object damage: Concorde aircraft accident example
FATİH BASUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeGebze Teknik ÜniversitesiStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU BULUT GÜRPINAR
- Ekip kaynak yönetimi eğitim programlarının değerlendirilmesi: Uçuş ekipleri üzerinde nitel bir araştırma
Evaluation of crew resource management training programs: A qualitative study on flight crews
HATİCE BODUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMilli Savunma ÜniversitesiAskeri Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI AKTAŞ
- Mürettebat kaynak yönetiminin hava aracı kazalarına etkisi ve bir uygulama
Impact of crew resource management (CRM) on aircraft accidents and an application
NURETTİN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
KazalarGazi ÜniversitesiKazaların Çevresel ve Teknik Araştırması Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. METİN SALAMCI