Kadınlarda sağlık okuryazarlığı düzeyinin belirlenmesi ve sağlık okuryazarlığının akdeniz diyeti üzerine etkisi: Bayburt ili örneği
Determining the level of health literacy in women and the effect of health literacy on the mediterranean diet: Bayburt province example
- Tez No: 869608
- Danışmanlar: PROF. DR. ALPER VELİ ÇAM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Sağlık Yönetimi, Nutrition and Dietetics, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Okuryazarlık hayatımızın her aşamasında önemli olan bir kavram olmaktadır. Okuryazarlık yalnızca okuma ve yazma ile değil, okuduğunu anlama, işleme ve kendi hayatımıza uygulama becerileri gerektirmektedir. Kişiler yaşamları boyunca sağlıkları ile ilgili konularda sürekli kararlar almaktadırlar. Kaliteli ve sağlıklı bir yaşam için doğru kararlar almak çok önemli olmaktadır. Diğer taraftan Akdeniz diyeti ise bilinen en iyi ve sağlıklı diyet yöntemi olarak literatürde yer almaktadır. Bu diyet, bitki ve zeytinyağını meyve, tahıl, balık gibi çeşitli besin gruplarını da içermektedir. Bu haliyle sağlıklı olmasının yanı sıra her kesim için uygulanabilen, sürdürülebilir bir diyet modeli olarak literatürde geçmektedir. Sağlık ve beslenme konuları birbiriyle içe içe olan, insan sağlığı için oldukça önemli olgulardır. Çalışmanın örneklemini Bayburt ili içerisinde yaşayan 18-65 yaş arası 403 kadın birey katılımcı oluşturmuştur. Araştırmada demografik anket formu,“Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-Kısa Form”ölçeği ve Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi (KIDMED) ölçeği kullanılmıştır. Veriler programına aktarılarak analizleri yapılmıştır. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett testleri tanımlayıcı istatistiksel analiz, Pearson çift yönlü korelasyon analizi ve Ki-kare analiz testleri uygulanmıştır. Katılımcıların %25.3'ünün yetersiz sağlık okuryazarlığı düzeyinde, %31.8'inin sorunlu-sınırlı sağlık okuryazarlığı, %34'ünün yeterli sağlık okuryazarlığı ve %9'unun mükemmel sağlık okuryazarlığı düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Bireylerin eğitim durumu, meslek gibi demografik verileri ve sağlık okuryazarlık düzeyleri arasında ilişki olduğu bulunmuştur. Katılımcıların %34.5'inin fakir diyet düzeyinde, %52.3'ünün orta diyet ve %13.3'ünün optimal diyet düzeyinde olduğu tespit edilmiştir Bireylerin demografik özellikleri ve Akdeniz diyeti arasında ilişki olduğu saptanmıştır. Bireylerin sağlık okuryazarlığı ile Akdeniz diyeti arasında ilişki bulunmadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Literacy is a concept that is important at every stage of our life. Literacy requires not only reading and writing, but also the skills to understand, process and apply reading to our own lives. People are constantly making decisions about their health throughout their lives. It is very important to make the right decisions for a quality and healthy life. On the other hand, the Mediterranean diet is included in the literature as the best known and healthy diet method. This diet also includes various food groups such as plants and olive oil, fruits, cereals, fish. In this way, in addition to being healthy, the literature is also used as a model for a sustainable diet that can be applied to every cut. Health and nutrition issues are very important phenomena for human health, which are intertwined with each other. The sample of the study consisted of 403 female individuals between the ages of 18-65 living in Bayburt province. The demographic survey form, the“Turkish Health Literacy Scale-Short Form”scale and the Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) scale were used in the research. The data were transferred to the program and analyzed. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) and Bartlett tests descriptive statistical analysis, Pearson bidirectional correlation analysis and Chi-square analysis tests were applied. It was found that 25.3% of the participants had insufficient health literacy level, 31.8% had problematic-unrestricted health literacy, 34% had adequate health literacy and 9% had excellent health literacy level. It has been found that there is a relationship between demographic data such as educational status, occupation of individuals and health literacy levels. It was found that 34.5% of the participants were at the poor diet level, 52.3% were at the moderate diet level and 13.3% were at the optimal diet level. It was found that there is a relationship between the demographic characteristics of individuals and the Mediterranean diet. It has been found that there is no relationship between individuals' health literacy and the Mediterranean diet.
Benzer Tezler
- Sağlık okuryazarlığının meme ve serviks kanseri erken tanı davranışlarına etkisi
The effect of health literacy on breast and cervical cancer early diagnosis behaviors
EDA KİRACILAR ÇOLBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikHitit ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA YÜKSEL KOÇAK
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda sağlık okuryazarlığı düzeyi ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of health literacy levels in patients who apply to family medicine clinic and the factors related to this level
HAKAN MUT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALUK MERGEN
UZMAN UMUT GÖK BALCI
- Sağlık okuryazarlığının gebelik ve sağlık algısı ile ilişkisi
The relationship between health literacy, pregnancy and perception of health
EMEL FİLİZ
Doktora
Türkçe
2015
Halk SağlığıSelçuk ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN SAİD BODUR
- 15-49 yaş kadınlarda sağlık okuryazarlığı ve kontrasepsiyon tercihlerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesi
Determination of factors effecting health literacy and contraception preferences in women aged 15-49
MELİKE NUR ŞAHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. NAZLI ŞENSOY
- Bir eğitim aile sağlığı merkezine kayıtlı üreme çağındaki kadınların sağlık okuryazarlığının obstetrik kararları üzerindeki etkisinin belirlenmesi
In this study, it was aimed to investigate the effects of health literacy on obstetric decisions in women of reproductive age living in our region
ESRA BEŞİR MAHSUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN DEMİRCİ