Geri Dön

Üniversite öğrencilerinin kumara ilişkin tutumlarının gizil sınıf analizi ve odak grup yöntemi ile incelenmesi

Examination of university students' attitudes towards gambling using latent class analysis and focus group method

PDF İndir

  1. Tez No: 870157
  2. Yazar: GÜLAY KALKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEVAL ERDEN ÇINAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 210

Özet

Bu araştırmanın amacı; üniversite öğrencilerinin kumara ilişkin duygu, düşünce ve davranış örüntülerinin kapsamlı bir şekilde incelenmesidir. Kumarın, demografik değişkenlerin yanı sıra heyecan arayışı, çocukluk çağı olumsuz yaşantılar, karar verme tarzları ve sıkıntıya dayanma becerileri değişkenleriyle ilişkileri; sıralı açıklayıcı karma desen tercih edilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, alanyazında beliren yetişkinlik dönemi olarak nitelendirilen 18-25 yaş arasındaki üniversite öğrencileridir. İki aşamalı olarak tasarlanan bu karma araştırmada ilk olarak nicel yöntemler kullanılmış ve nicel bulgulardan elde edilen verilerin; ikinci aşamadaki nitel yöntem aracılığıyla derinleştirilmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın nicel bölümü 820 üniversite öğrencisinden oluşan bir çalışma grubu ile gerçekleştirilmiş olup, veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Kumar Bozukluğu Tarama Testi, Sıkıntıya Dayanma Ölçeği, Kısa Heyecan Arayışı Ölçeği, Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği, Akılcı ve Sezgisel Karar Verme Ölçeği kullanılmıştır. Nicel veriler, SPSS 22 ve MPlus 7.1 programları ile çözümlenmiştir. Nicel verilerin analizi, araştırma problemleri doğrultusunda üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Araştırılan değişkenlerin kumarla ilişkilerinin olup olmadığı Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi ile; kumara ilişkin tutumlarına göre üniversite öğrencilerinin içerisinde gizil alt gruplar var olup olmadığı Gizil Sınıf Analizi (LCA) ile; üniversite öğrencileri örnekleminde kumara ilişkin tutumlar bağlamında gizil alt gruplar mevcut ise bu alt grupların kendi içinde ortak ve diğer gruplardan ayırıcı özelliklerinin neler olduğu ise ANOVA ve çapraz tablo analizleri ile çözümlenmiştir. Nicel verilerden ilk aşamada elde edilen ilişkisel bulgulara göre kumar ile heyecan arayışı ve çocukluk çağı olumsuz yaşantılar arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki bulunmuştur. Öte yandan kumar; akılcı karar verme tarzı, sıkıntıya dayanma becerisi toplam puanı ve sıkıntıya dayanma becerisinin tolerans, özyeterlik ve regülasyon alt boyutları ile negatif yönlü ve anlamlı ilişkiler göstermiştir. İkinci aşamada tercih edilen Gizil Sınıf Analizi'nin bulguları; 820 kişilik bu çalışma grubunun, 3 farklı profilden yani 3 gizil alt sınıftan oluşan bir yapıya sahip olduğunu ortaya koymuştur. Son aşamada ise, tespit edilen gizil alt sınıflar arasında demografik özellikler ve araştırmanın değişkenlerine göre var olan farklılaşmaları detaylandırmak üzere ANOVA ve çapraz tablo analizleri yürütülmüştür. Bu analizlerin sonucunda ve alanyazın ışığında, tespit edilen üç alt sınıf için etiketler“patolojik kumar oynama bozukluğu”,“problemli/riskli kumar davranışı”ve“düşük riskli grup”olarak belirlenmiştir. Araştırmanın nitel bölümünde ise üniversite öğrencilerinin kumara ilişkin tutumlarının; odak grup görüşmesi ile derinlemesine ortaya konması planlanmıştır. Görüşmeler 18-25 yaş arasındaki toplam 26 üniversite öğrencisi ile üç farklı oturumda gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan Odak Grup Görüşme Soru Listesi kullanılmış olup nitel veriler klasik içerik analizi tercih edilerek, MAXQDA 2021 programı aracılığıyla çözümlenmiştir. Nitel bulgularda, Kumarı Çağrıştıran Kavram ve Aktiviteler, Risk Faktörleri, Kumar Oynama Gerekçeleri, Kumar Oynamama Gerekçeleri, Kumarın Sonuçları, Yardım Kaynakları ve Önleyici Kaynaklar olarak kavramsallaştırılan yedi ana tema elde edilmiştir. Bu ana temalar ve alt temalarını içeren“Üniversite Öğrencilerinin Kumar Tutumları Modeli”oluşturulmuştur. Sonuç olarak kumarın bireysel, ailevi, psikolojik, sosyal, ekonomik ve yasal açılardan değerlendirilmesi gereken, çok faktörlü, öncülleri ve sonuçları ile çok kapsamlı bir kavram olduğu; üniversite öğrencilerinin kumar tutumlarının potansiyel tüm unsurlarıyla birlikte derinlemesine irdelenmesinin gerekliliği, nicel ve nitel bulgular bütünleştirilerek alanyazın ışığında tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to comprehensively examine the emotions, thoughts and behaviour patterns of university students regarding gambling. In addition to demographic variables, the relationships of gambling with the variables of sensation seeking, adverse childhood experiences, decision-making styles and distress tolerance skills were tried to be explained by choosing sequential explanatory mixed design. The study group of the research is university students between the ages of 18-25, which is characterised as emerging adulthood in the literature. In this mixed research which is designed in two stages, quantitative methods were used firstly and the data obtained from quantitative findings were aimed to be deepened through the qualitative method in the second stage. The quantitative part of the study was carried out with a study group consisting of 820 university students and Demographic Information Form, Gambling Disorder Screening Test, Distress Tolerance Scale, Brief Sensation Seeking Scale, Adverse Childhood Experiences Scale, Rational and Intuitive Decision Making Scale were used as data collection tools. Quantitative data were analysed with SPSS 22 and MPlus 7.1 programmes. The quantitative data were analysed in three stages in line with the research problems. Pearson Product Moment Correlation Analysis was used to determine whether the variables studied were related to gambling; Latent Class Analysis (LCA) was used to determine whether there were latent subgroups within the university students according to their attitudes towards gambling; and ANOVA and cross-tabulation analyses were used to determine the common and distinctive features of these subgroups in the context of attitudes towards gambling in the university students sample. According to the correlational findings obtained from the quantitative data in the first stage, a positive and significant relationship was found between gambling and sensation seeking and childhood adverse experiences. On the other hand, gambling showed negative and significant relationships with rational decision-making style, total score of distress tolerance skill and tolerance, self-efficacy and regulation sub-dimensions of distress tolerance skill. The findings of the Latent Class Analysis, which was utilised in the second stage, revealed that this study group of 820 people had a structure consisting of 3 different profiles, in other words, 3 latent subclasses. In the last stage, ANOVA and cross-tabular analyses were conducted to detail the differences between the identified latent subclasses according to the demographic characteristics and the variables of the study. As a result of these analyses and in the light of the literature, the labels for the three identified subclasses were determined as“pathological gambling disorder”,“problematic/at-risk gambling behaviour”and“low-risk group”. In the qualitative part of the study, it was planned to reveal the attitudes of university students towards gambling in depth through focus group interviews. The interviews were conducted in three different sessions with a total of 26 university students aged 18-25. The Focus Group Interview Questionnaire prepared by the researcher was used as a data collection tool, and the qualitative data were analysed using the MAXQDA 2021 programme, preferring classical content analysis. In the qualitative findings, seven main themes were obtained, which were conceptualised as Concepts and Activities Associated with Gambling, Risk Factors, Reasons for Gambling and Non-Gambling, Consequences of Gambling, Sources of Help and Preventive Resources. The“Model of Gambling Attitudes of University Students”, which includes these main themes and sub-themes, was created. As a result, it was concluded that gambling is a comprehensive and multifactorial concept with antecedents and consequences that should be assessed from individual, familial, psychological, social, economic and legal perspectives; the necessity of examining the gambling attitudes of university students in depth with all potential elements was discussed in the light of the literature by integrating quantitative and qualitative findings and suggestions were presented.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    817650

    Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti'nde öğrenimgören üniversite öğrencilerinin kumar oynama nedenleri ve öfkekontrolü arasındaki ilişki

    Education in the Turkish Republic of North Cyprus and the Republic of Turkey the reasons for gambling and angry of seen university students the relationship between control'

    AYŞENUR AYYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Bağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL ONUR NOYAN

  2. Tez No

    398990

    Üniversite öğrencilerinde kumar oynama, patolojik kumar bağımlılığı ve ilişkili karakter özellikleri

    Gambling, addiction of pathological gambling and related character features among university students

    GÖZDE PINARCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    PsikiyatriEge Üniversitesi

    Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRİYE ELBİ

  3. Tez No

    835854

    Dijital oyun bağımlılığı ve kumar bağımlılığı ilişkisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

    Examining digital game addiction and gambling addiction relationship in terms of different variables

    RAMAZAN SENCER GÜNDÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE GÜNDOĞDU MEYDANERİ

  4. Tez No

    715043

    Tıp fakültesi dönem 1 öğrencilerinin bakış açısıyla teknoloji bağımlılığının incelenmesi: Karma bir araştırma

    Study of technology dependency with a perspective of medical faculty 1 students: A mixed research

    CANAN DOĞAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Aile HekimliğiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUNDA YILDIRIM BAŞ

  5. Tez No

    329167

    Süleyman Demirel Üniversitesi bazı fakültelerinde okuyan 1. sınıf öğrencilerinin riskli sağlık davranışlarının saptanması

    Detecting the risky health behaviours of the 1st class students who study in some faculties of The Suleyman Demirel University

    ASLI ÖNDER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Halk SağlığıSüleyman Demirel Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YONCA SÖNMEZ

Geri Dön