Sesler derigisinin halk bilimsel açıdan incelenmesi
From a folk-scientific perspective analysis of Sesler journal
- Tez No: 870160
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELMA SOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Sesler Dergisi, Makedonya, Kosova, Folklor, Halk Edebiyatı Türleri, Sesler Journal, Macedonia, Kosovo, Folklore, Folk Literature Types
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 536
Özet
Yugoslavya Sosyalist Federatif Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla, bu yapının bünyesinde bulunan tüm uluslar hak ve özgürlüklerine kavuşmuştur. Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kosova özerk bölgesinde yaşayan Türkler de bu durumdan payını almıştır. Kendi ana dillerinde eğitim görmeye, basın yayınıyla (radyo, televizyon, gazete) birlikte kendi dilini, kültürünü yaşamaya, yaşatmaya ve tanıtmaya hak kazanmışlardır. Yugoslavya devleti, ulusların basın-yayın etkinliklerini desteklemiştir. Devlet, bu yolla yeni kurulan cumhuriyetin çalışmalarını tanıtmayı, toplumu bilinçlendirmeyi ve her ulusun ihtiyacını belirleyerek gidermeyi amaçlamıştır. Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti'nde 1965 yılında çıkan“Sesler”dergisi bu amaçla yayın hayatına başlamıştır. Makedonya'nın başkenti Üsküp'te yayımlanmaya başlanan“Sesler”dergisi 1965-2001 tarihleri arasında toplam 331 sayı çıkarılmıştır. Otuz altı yıl boyunca yayımlanan dergi, Yugoslavya dönemi ve sonrasında bağımsızlıklarını ilan eden Makedonya ve Kosova Türklerinin kültürel, edebi, siyasi varlıklarının korunmasında ve geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Sesler dergisinde, siyaset, eğitim, kültür, sanat, tarih, edebiyat gibi farklı konulara yer verilmiştir. Bu konular ile ilgili, hikâyeler, tiyatrolar, folklor derlemeleri, makaleler, okuyucuyla buluşmuştur. İlgili dergide Folklor başlığı altında verilen Türk halk kültürü ve edebiyatına dair bilgi, ürün ve malzemelerin dikkat çekici bir hacimde olması bu tezin fikri anlamda oluşmasına zemin hazırlamıştır. Bu sebeple söz konusu tezin konusu Sesler dergisinde yayımlanmış Türk halk kültürü ve edebiyatına dair folklorik malzeme ve ürünlerin halk bilimsel açıdan incelenmesi olarak belirlenmiştir. Çalışma toplamda VI bölümden oluşmaktadır. Bu çalışmanın giriş bölümünde Makedonya ve Kosova Türklerinin tarihi ve Türkçe süreli yayınlar ele alınmıştır. Altı bölümden meydana gelen çalışmanın birinci bölümünde Sesler dergisinin kuruluşu, biçimi, içeriği ve folklor faaliyetleri incelenmiştir. İkinci bölümde Sesler dergisindeki halk edebiyatı türlerinin tasnifi yapılarak içeriği incelenmiştir. Üçüncü bölümde geçiş dönemleri ritüellerine dair yazılar incelenmiştir. Dördüncü bölümde maddi kültür unsurları barındıran yazılar ele alınarak ayrı alt başlıklar altında incelenmiştir. Beşinci bölümde Sesler dergisinde yer verilen kutlama, şenlik ve bayramlar halk bilimsel açıdan ele alınmıştır. Altıncı bölümünde ise halk bilimiyle ilgili yazıların bibliyografyasına yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
With the establishment of the Socialist Federative Republic of Yugoslavia, all nations within this structure gained their rights and freedom. Turks living in the Socialist Republic of Macedonia and the Kosovo autonomous region also had their share of this situation. They have the right to receive education in their own native language and to experience, preserve, and promote their own language and culture through the media (radio, television, and newspapers). The Yugoslavian state supported the press activities of the nations. In this way, the state aimed to introduce the activities of the newly established republic, raise public awareness, and identify and meet the needs of each nation. The“Sesler”journal, published in the Socialist Republic of Macedonia in 1965, started its publication life for this purpose“Sesler”journal, which started to be published in Skopje, the capital of Macedonia, was published in a total of 331 issues between 1965 and 2001. The journal, published for thirty-six years, played an important role in protecting and developing the cultural, literary, and political assets of the Turks of Macedonia and Kosovo, who declared their independence during and after the Yugoslavian period. Sesler journal covers different topics such as politics, education, culture, art, history, and literature. Stories, plays, folklore compilations, and articles related to these subjects have met with the readers. The remarkable volume of information, products, and materials on Turkish folk culture and literature given under the title Folklore in the relevant journal paved the way for the intellectual formation of this thesis. For this reason, the subject of the thesis has been determined as the folkloric examination of folkloric materials and products related to Turkish folk culture and literature published in Sesler journal. The study consists of six chapters in total. In the introduction part of this study, the history of the Turks of Macedonia and Kosovo and Turkish periodicals are discussed. In the first part of the study, which consists of six chapters, the establishment, format, content, and folklore activities of Sesler journal were examined. In the second part, the types of folk literature in Sesler journal were classified, and their content was examined. In the third section, articles on transition period rituals were examined. In the fourth chapter, articles containing material culture elements were discussed and examined under separate subheadings. In the fifth chapter, the celebrations, festivities, and holidays featured in Sesler journal are discussed from a folklore perspective. In the sixth section, a bibliography of articles on folklore is included.
Benzer Tezler
- Makedonya Türk çocuk edebiyatında Sevinç dergisi ve bu dergideki şiirler üzerine tematik bir inceleme
A study on Sevinç journal of Macedonian-Turkish children's literature and an thematic analysis on the poems in this journal
TURAN ÇELEBİ
Doktora
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TEMİZKAN
- Sesler dergisi üzerinde bir inceleme
A study on the journal of Sesler
ERTUĞRUL KARAKUŞ
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TEMİZKAN
- Aykap dergisinde yayımlanan dil yazıları
Language writings published in Aykap magazine
PINAR ÇEKİÇKESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Doğu Dilleri ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FERHAT TAMİR
- Makedonya Türk çocuk edebiyatında değerler eğitimi Tomurcuk dergisi örneği
Values education in Macedonian Turkish children literature: The case of Tomurcuk magazine
REFİDE SHAINI
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖZDEMİR