Kültürel aktarım ve değişim ekseninde Anadolu mutfağı: Adana ve Ankara özelinde bir gastro-sosyoloji çalışması
Anatolian cuisine on the axis of cultural transfer and change: A gastro-sociology study in Adana and Ankara
- Tez No: 870521
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ANIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bingöl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Tohumun toprakta can bulup sofraya gelinceye kadar ki sürecinde sosyal kurumların ve toplumsal dinamiklerin önemli bir yeri vardır. Güvenilir gıda ve gıda hijyeni, beslenme kaynaklı sağlık sorunları ve devletlerin ürettiği gıdaları silah olarak kullanmasına kadar yemekle ilgili birçok başlık, toplumsal hayatın merkezinde yer alan sosyolojik bilgi içerisinde değerlendirilmeye muhtaçtır. Adana ve Ankara'nın farklı coğrafyalarda yer almaları ve bundan hareketle sahip oldukları farklı mutfak kültürleri hem Anadolu mutfak kültürü hem de yöresel mutfak kültürleri üzerine farklı deneyimleri yansıtması açısında değerlidir. Yeme-içme kültürlerinin dinamik yapısı, yemek kültürünü nesiller arasında farklılaştırmaktadır. Bu sebeple çalışmada toplumsal yapıdaki dönüşümün mutfak kültürlerinin etkisi ve yeni nesle aktarımı hususundaki değişimi gözlenmiştir. Bu çalışmada, Adana ve Ankara'da derinlemesine görüşmeler sonucunda Anadolu ve yöresel mutfak kültürlerinden hareketle yaşanan değişim ve aktarım sürecine dair bulgular; Anadolu ve yöresel mutfak kültürlerine ait görüşler, sosyo-kültürel aktarım ekseninde mutfak kültürü ve toplumsal dönüşüm sürecinde değişen yemek algısı ana temaları altında etrafında ele alınmıştır. Bireylerin toplumsallaşma sürecini geçirdiği ulusal ve yöresel kültür, damak tadı ve beslenme alışkanlıklarında önemli bir yere sahiptir. Birincil toplumsallaşma sürecinde edinilen yeme-içme tercihleri, beslenme düzeninden misafir ağırlama menülerine ve çeşitli platformlardaki yemekle ilgili içeriklere kadar hem yemek hem de çeşitli toplumsal alanlardaki seçimlerde etkilidir. Ev mutfağında hazırlanmış yemeklerin önemli bir yer tuttuğu Anadolu ve yöresel yemek kültürünün ve buna dayalı değerlerin, X ve Y kuşağının beslenme tercihlerini büyük oranda şekillendirdiğini söylemek mümkündür. Ancak özellikle sosyal medya döneminde doğan yeni nesli de (Z kuşağı), Anadolu ve yöresel mutfaklara ait tatlardan ve geleneksel kültürden uzak, fast food temelli beslenme giderek yaygınlaşmaktadır. Bu noktada geleneksel mutfak kültürünün korunması adına hem aileye hem de toplumsal kurumlara önemli sorumluluklar düşmektedir.
Özet (Çeviri)
Social institutions as well as social dynamics have an important place in the process of the seeds journey through it comes to life and finally comes to the table. From food safety, food hygiene to health problems caused by nutrition and the use of food produced by governments as a weapon, many topics related to food need to be evaluated within the sociological knowledge that is at the center of social life. The fact that Adana and Ankara are located in different part of the country's geography and their different culinary cultures/traditions are valuable in terms of reflecting different experiences on both Anatolian cuisine culture and local cuisine cultures. Ever changing structure of eating and drinking cultures differentiates the food culture between one generations and the next. Based on this fact, the current study, the change in the transformation in the social structure in terms of the effect of culinary cultures and their transfer to the new generation has been explored. As a result of in depth interviews that has been done in Adana and Ankara In this study the findings on the change and transfer process experienced from Anatolian and local cuisine cultures; The views of Anatolian and local cuisine cultures are discussed under the main themes of cuisine culture and changing food perception in the process of social transformation in the axis of socio-cultural transfer. National and local culture, in which individuals spend their socialization process, has an important place in forming their taste and nutritional habits. Eating and drinking preferences acquired in the primary socialization process has an effect on the choices both in food preferences and preferences in various social areas such as diet, guest menus and other food related content on various platforms. It is possible to say that the Anatolian and local food culture and the values that originated from them in which the dishes prepared in the home kitchen have an important effect and have largely shaped the nutritional preferences of the X and Y generations. However, especially in the new generation (Generation Z), born in the era of social media, fast food based nutrition, which is far from the tastes of Anatolian and local cuisines and traditional culture is becoming increasingly common. At this point both the family and social institutions have important responsibilities in order to preserve the traditional culinary culture.
Benzer Tezler
- Kültürel kimlik ve sermaye kavramları bağlamında Manisa Salihli Kazak Türkleri müzik pratikleri
Musical practices of Kazakh Turks from Manisa Salihli in the context of cultural identity and capital concepts
EMİN YILDIRIM
- Kültürel kimlik bağlamında İsveç'te yaşanan ulusötesi Alevilik: Stockholm Alevi Kültür Merkezi örneği
Transnational Alevism in Sweden within the context of cultural identity: The case of Stockholm Alevi Cultural Center
OSMAN ŞAHİN
- Kars ili âşıklık geleneği bağlamında bir âşık:Ensar Şahbazoğlu
A minstrel within the context of the minstrelsy tradition of Kars province: Ensar Şahbazoglu
CANER BEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLHAN ERSOY
- Göç olgusunun 1980 sonrası Türkiye çağdaşsanatçıları üzerindeki etkisi ve eser analizleri
The impact of migration on Turkish artists after 1980 and analysis of their works
HAZNİYE ATALAY OKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel Sanatlarİstanbul Aydın ÜniversitesiGörsel Sanatlar Ana Sanat Dalı
PROF. MEHMET REŞAT BAŞAR
- Else Günther als Kinderbuchautorin und ihr Beitrag zur interkulturellen Erziehung
Çocuk kitabı yazarı olarak Else Günther ve onun kültürlerarası eğitime katkısı (Else Günther as a children's book autor and hercontribution to intercultural education)
HALİME YEŞİLYURT
Doktora
Almanca
2020
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK