Yetişkin bireylerde ultra işlenmiş besin tüketimi, vücut bileşimi ve kronotip arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Association between ultra processed food consumption, chronotype and body composition among adults
- Tez No: 870661
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ÖZFER ÖZÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Bu çalışma yetişkin bireylerde, ultra işlenmiş besin tüketimi, vücut bileşimi ve kronotip arasındaki ilişkinin incelenmesi amacı ile yürütülmüştür. Bartın Devlet Hastanesi diyet polikliniğine ilk defa başvuran, 20-45 yaşları arasında, 125 kadın 75 erkek olmak üzere 200 yetişkin birey araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırma verileri, yüz yüze görüşülerek, anket formu ile toplanmıştır. Anket formu, bireylere ait genel bilgiler, beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite değerlendirmesi, antropometrik ölçümler, Sabahçıl-Akşamcıl Anketi, 24 saatlik geriye dönük bir günlük besin tüketim kaydı ve ultra işlenmiş besin tüketim (UPF) sıklığı bölümlerinden oluşmuştur. Ayrıca katılımcıların antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel çevresi, kalça çevresi) alınmış, vücut bileşimi (toplam vücut yağ kütlesi, vücut yağ yüzdesi, yağsız vücut kütlesi, vücut sıvı yüzdesi) Biyoelektrik İmpedans Analizi ile ölçülmüştür. Kadınların %16,8'i sabahçıl, %62,4'ü ara, %20,8'i ise akşamcıl kronotiptir. Erkeklerin ise %22,7'si sabahçıl; %65,3'ü ara ve %12,0'si akşamcıl kronotiptir (p>0,05). Akşamcıl kadınlarda günlük ortalama enerji alımı (1488,10±560,16 kkal), sabahçıl (1387,34±425,11 kkal) kronotipteki kadınlara göre daha fazladır (p>0,05). Benzer şekilde akşamcıl erkeklerde günlük ortalama enerji alımı (2529,17±1107,42 kkal), sabahçıl (1907,27±755,75 kkal) ve ara kronotipteki erkeklere (1979,00±790,77 kkal) göre fazladır (p>0,05). Akşamcıl kadınların gün içinde akşam 20.00'den sonra enerji, karbonhidrat, protein, posa, tekli doymamış yağ asidi ve çoklu doymamış yağ asidi alımlarının sabah 10.00'a kadar olan alımlarından daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p0,05). Kadınlarda ara kronotipte, UPF'den gelen günlük enerji sabahçıl kronotipe göre daha yüksektir (p0,05). Bu araştırma sonucunda UPF tüketimi erkek cinsiyet ile ilişkilendirilmekle birlikte akşamcıl kronotipin de UPF tüketiminde bir risk faktörü olduğu tespit edilmiştir. Bu durum özellikle akşamcıl kronotipteki erkeklerin UPF gibi sağlıksız besin seçimi konusunda bilgi düzeylerinin artırılması ve sağlıklı besinleri tercih etmeye teşvik edilmeleri gerektiğinin önemini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the relationship between ultra-processed food consumption, body composition and chronotype in adult individuals. The sample of the study consisted of 200 adult individuals, 125 women and 75 men, between the ages of 20-45, who applied to Bartın State Hospital diet clinic for the first time. Research data was collected through face-to-face interviews and a survey form. The survey form consisted of general information about individuals, nutritional habits, physical activity assessment, anthropometric measurements, Morning and Evening Questionnaire, a 24-hour retrospective daily food consumption record and ultra-processed food consumption frequency sections. In addition, anthropometric measurements of the participants (height, (UPF) body weight, waist circumference, hip circumference) were taken, and body composition (total body fat mass, body fat percentage, lean body mass, body fluid percentage) was measured by Bioelectrical Impedance Analysis. 16.8% of women are morning chronotype, 62.4% are intermediate chronotype, and 20.8% are evening chronotype. 22.7% of men are morning chronotype; 65.3% were intermediate and 12.0% were evening chronotype (p>0.05). The average daily energy intake in evening women (1488.10±560.16 kcal) is higher than in morning women (1387.34±425.11 kcal) (p>0.05). Similarly, the average daily energy intake in evening men (2529.17±1107.42 kcal) is higher than morning (1907.27±755.75 kcal) and intermediate chronotype men (1979.00±790.77 kcal) (p>0.05). It was determined that the energy, carbohydrate, protein, fiber, monounsaturated fatty acid and polyunsaturated fatty acid intakes of evening women after 20.00 p.m. in the evening were higher than their intake until 10.00 a.m in the morning (p0.05). In women with intermediate chronotype, daily energy from UPF was found to be higher than in morning chronotype (p
Benzer Tezler
- Yetişkin bireylerde hedonik hiperfaji ve vücut ağırlığı bakımından kendini damgalama durumu ile ultra işlenmiş besin tüketimi arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determination of relationship between hedonic hyperphagia, weight self-stigma and ultra-processed food consumption in adults
ZEHRA DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU AĞAGÜNDÜZ
- Non alkolik yağlı karaciğer hastalığı tanısı alanbireylerin ultra işlenmiş besin tüketimi, diyetkalitesi ve beslenme durumunun değerlendirilmesi
Evaluation of ultra processed food consumption, dietquality and nutritional status of individuals diagnosedwith non-alcoholic fatty liver disease
REZA KHOSHBAKHT FARSHAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikOndokuz Mayıs ÜniversitesiBeslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN ERTAŞ ÖZTÜRK
- 18-65 yaş arası yetişkin bireylerde ultra işlenmiş gıda tüketiminin astım ile ilişkisinin biyokimyasal parametreler ile araştırılması
Investigation of the relationship between ultra-processed food consumption and asthma in ADULTS aged 18-65 with biochemical parameters
RÜMEYSA ÖZÇALKAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALPASLAN
- Hafif kilolu ve obez yetişkin bireylerde ultra işlenmiş gıda tüketimi ile biyokimyasal parametreler ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiler
Associations between ultra-processed food consumption and biochemical parameters and quality of life in mildly overweight and obese adults
SEVGİ YURTBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikOndokuz Mayıs ÜniversitesiBeslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN ERTAŞ ÖZTÜRK
- Migren tanısı almış 18-65 yaş arası yetişkin bireylerde ultra işlenmiş gıda tüketimi ile migren arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between ultra-processed food consumption and migraine in adult individuals aged 18-65 with migraine diagnosis
MERVE KARABACAKOĞULLARINDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALPASLAN