Algılanan toksik liderlik ile sosyal desteğin çalışan duygusal tükenmişlik ve örgütsel sinizm seviyeleri üzerindeki etkileri
The effects of perceived toxic leadership and social support on employees' levels of emotional exhaustion and organizational cynicism
- Tez No: 870768
- Danışmanlar: PROF. DR. PINAR BAYHAN KARAPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim Organizasyon ve Örgütsel Davranış Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu çalışmanın amacı, algılanan toksik liderlik ile sosyal desteğin çalışan duygusal tükenmişlik ve örgütsel sinizm seviyeleri üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. Bu bağlamda algılanan toksik liderlik ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkide duygusal tükenmişliğin aracılık rolünün olup olmadığı ve bu aracılığın algılanan sosyal destek tarafından düzenlenip düzenlenmediği incelenmiştir. Bu ilişkiler iş kaynakları ve talepleri modeli çerçevesinde ele alınmıştır. Araştırmanın örneklemi kamu ve özel sektör bünyesinde çalışmakta olan 371 adet beyaz yakalı çalışandan oluşmaktadır. Araştırma verileri katılımcılardan online anket yoluyla ve kartopu örnekleme metodu kullanılarak elde edilmiştir. Algılanan toksik liderliği ölçmek için Toksik Liderlik Ölçeği (Schmidt, 2008), algılanan sosyal desteği ölçmek için Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (Zimet vd., 1988), duygusal tükenmişliği ölçmek için Maslach Tükenmişlik Envanteri (Maslach ve Jackson, 1981) ve örgütsel sinizmi ölçmek için Örgütsel Sinizm Ölçeği (Brandes vd., 1999) kullanılmıştır. Veri analizlerinde IBM SPSS 26 ve AMOS 23 programları kullanılmıştır. Araştırmada kurgulanan hipotezler Process Macro Model 1, 4 ve 7 (Hayes, 2013) kullanılarak regresyon analizlerine tabii tutulmuştur. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; algılanan toksik liderlik ile örgütsel sinizm arasında, algılanan toksik liderlik ile duygusal tükenmişlik arasında, duygusal tükenmişlik ile örgütsel sinizm arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca algılanan toksik liderlik ile örgütsel sinizm ilişkisinde duygusal tükenmişliğin aracılık rolü olduğu belirlenmiştir. Algılanan toksik liderlik ile duygusal tükenmişlik ilişkisinde algılanan sosyal desteğin düzenleyicilik rolünün bulunmadığı tespit edilmiştir. Buna ek olarak algılanan toksik liderlik ile örgütsel sinizm ilişkisine duygusal tükenmişliğin aracılığı ve bu aracılığın algılanan sosyal destek tarafından düzenlendiğine ilişkin düzenleyici-aracılık ilişkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Sonuç ve tartışma bölümünde gerçekleştirilen analizlerin sonuçları yorumlanmış, araştırmanın kısıtlarına yer verilmiş ve gerek gelecek araştırmalar ile araştırmacılara gerekse araştırma bulguları üzerinden yönetici ve çalışanlara dair yapılan önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the effects of perceived toxic leadership and social support on employees' levels of emotional exhaustion and organizational cynicism. In this context, it was examined whether the emotional exhaustion has a mediating role in the relationship between perceived toxic leadership and organizational cynicism and whether this mediation is moderated by perceived social support. These relationships are discussed within the framework of the job demands and resources model. The sample of this study consists of 371 white-collar employees working in the public and private sectors. The data of this study were collected from the participants through an online questionnaire using the snowball sampling method. Toxic Leadership Scale (Schmidt, 2008) was used to measure perceived toxic leadership, Multidimensional Perceived Social Support Scale (Zimet et al., 1988) was used to measure perceived social support, Maslach Burnout Inventory (Maslach & Jackson, 1981) was used to measure emotional exhaustion, and Organizational Cynicism Scale (Brandes et al., 1999) was used to measure organizational cynicism. IBM SPSS 26 and AMOS 23 were used in data analysis. The hypotheses constructed in the study were subjected to regression analyses using Process Macro Model 1, 4, and 7 (Hayes, 2013). According to the findings of the study, a statistically significant and positive relationship was found between perceived toxic leadership and organizational cynicism, between perceived toxic leadership and emotional exhaustion, and between emotional exhaustion and organizational cynicism. In parallel, it was also found that emotional exhaustion has a mediating role in the relationship between perceived toxic leadership and organizational cynicism. It was found that perceived social support did not have a moderating role in the relationship between perceived toxic leadership and emotional exhaustion. In addition, the moderation-mediation role of social support and emotional exhaustion on the relationship between perceived toxic leadership and organizational cynicism was not found. In the conclusion and discussion section the results of the analyses are interpreted, the limitations of the study are given, and recommendations for future researches and researchers as well as for managers and employees are given based on the findings of the study.
Benzer Tezler
- The relationship between perceived toxic leadership and work engagement
Algılanan toksik liderlik ile işe bağlılık arasındaki ilişki
ERTAN TAMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İşletmeYeditepe Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRİYE SENEM GÖL BEŞER
- Toksik liderlik davranışlarının örgütsel depresyona ve örgüt temelli benlik saygısına etkisi
The effect of toxic leadership behaviors on organizational depression and organization based self-esteem
ADEM DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiNişantaşı ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK ASLAN
- The relationship between psychological capital and work engagement: The role of toxic leadership perception
Psikolojik sermaye ile çalışmaya tutkunluk arasındaki ilişki: Toksik liderlik algısının rolü
SERDAR ÇEKEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY TURGUT
- Algılanan toksik liderliğin fırsatçı sessizlik üzerine etkisinde örgütsel politikanın ve ahlaki çözülmenin aracılık rolü
The mediating role of organizational policy and moral dissolution in the effect of perceived toxic leadership on opportunistic silence
NURİ KARACA
- Algılanan toksik liderlik ve örgütsel bağlılık ile iş tatmini etkileşimi: Medya çalışanları üzerinde bir araştırma
The interplay to perceived toxic leadership, organizational commitment and job satisfaction: A research on the media workers
NİLAY SARIKAYA ERDOĞAN