Özbekistan karakalpak kadın giyim kuşamının biçimsel - sembolik özelliklerinin belirlemesi ve güncel tasarım önerileri
Determination of the stylistic and symbolic features of Uzbekistan karakalpak women's clothing and current design proposals
- Tez No: 871491
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Giyim Endüstrisi, Clothing Industry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Özbekistan geleneksel kadın giyim kuşamının biçimsel özelliklerinin belirlenerek, geleneksel kadın giyim öğelerinin esin kaynağı olarak kullanılması ile giysi tasarım önerileri geliştirilmesinin amaçlandığı betimsel çalışma iki bölümden oluşmuştur. ilk bölümde Özbekistan'ın 6 müzesinde araştırma yapılmış, ulaşılan giysi parçalarının fotoğrafları çekilmiş, hazırlanmış olan giysi inceleme formuna işlenen bilgiler ve envanter bilgileri ile kayıt altına alınmıştır. Betimsel analiz yöntemi aşamalarına göre giysi parçalarının betimsel tanımlamaları yapılarak yorumlanmıştır. İkinci bölümde ise ilk bölümde belirlenen geleneksel giyim öğelerinden esinlenilerek güncel giysi tasarıları oluşturulmuş ve 10 parçadan oluşan kapsül koleksiyon örneği (çizim/tasarı) olarak sunulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, Karakalpak bölgesi günlük kadın giyim kuşamını ile özel gün giyim kuşamının aynı parçalardan oluştukları, kullanılan kumaş, süsleme özellikleri ve başlıklar ile farklılık yaratıldığı görülmüştür. Karakalpak geleneksel günlük kadın giyim kuşamında bedene giyilen giysiler; keylek (elbise), şapan, işik, jipek jegde, ak jegde, kempir jegde ve şatraş koylek, başa giyilenler; takiya, turme, ak (beyaz) kiymeşek ve ayağa giyilenler: etik, mesi, geyuş' ten oluştuğu görülmüştür. Kadın özel gün (gelin) giyim kuşamında ise bedene giyilen giysilerin: kok keylek, jipek jegde, başa giyilenlerin: kızıl kiymeşek, saukele, tobelik, kızıl turme, ayağa giyilenlerin: etik, mesi, geyuş olarak adlandırıldıkları belirlenmiştir. Karakalpak geleneksel kadın giyim kuşamında giysilerin rengi ve süslemelerinin sembolik anlamlar içerdiği ulaşılan bir diğer sonuçtur. Özbekistanin Karakalpak geleneksel kadın giyim kuşamında belirlenen kültürel öğelerden esinlenilerek, özgün ve ayırt edici güncel giysi tasarılarının oluşturulabileceği, hazırlanan 10 parçalık kapsül koleksiyondaki parçalarla belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The descriptive study aimed to determine the formal characteristics of traditional women's clothing in Uzbekistan and develop clothing design proposals by using traditional women's clothing elements as a source of inspiration. The study consisted of two parts. In the first part, research was conducted in 6 museums in Uzbekistan, photographs of the clothing pieces were taken, information processed in the clothing examination form, and inventory information were recorded. Descriptive analyses of the clothing pieces were made and interpreted according to the stages of the descriptive analysis method. In the second part, current clothing designs were created inspired by the traditional clothing elements identified in the first part, and a capsule collection example consisting of 10 pieces was presented as a drawing/design. According to the research results, it was observed that in the Karakalpak region, everyday women's clothing and special occasion clothing are made up of the same pieces, but differ in the fabrics used, embellishment features, and headwear. In the traditional everyday women's clothing of Karakalpak, the clothes worn on the body consist of keylek (dress), shapan, ishik, jipek jegde, ak jegde, kempir Jegde, and shatras koylek, those worn on the head consist of takiya, turme, ak (white) kiymeshek, and those worn on the feet consist of etik, mesi, and geyush. In women's special occasion (bridal) clothing, the clothes worn on the body are called kok keylek, jipek jegde, those worn on the head are called kizil kiymeshek, saukele, tobelik, kizil turme, and those worn on the feet are called etik, mesi, and geyush. Another result obtained is that the color and embellishments of clothes in Karakalpak traditional women's clothing carry symbolic meanings. It has been determined that original and distinctive current clothing designs can be created by drawing inspiration from the cultural elements identified in the traditional women's clothing of Karakalpak, with the pieces in the prepared 10-piece capsule collection.
Benzer Tezler
- Karakalpak Türkleri halk kültürü tarihi
Folk culture history of Karakalpak Turks
SVETLANA MADİYAROVA
Doktora
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH YILMAZ
- Karakalpakistan medyası: Dünü ve bugünü
The media of Karakalpakstan: Yesterday and today
NARGIZA BEKBERGENOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZÇAĞLAYAN
- Karakalpak Türkleri ve Karakalpakistan tarihi (1873-2003)
Karakalpak Turks and history of Karakalpakistan (1873-2003)
SALİH YILMAZ
- Karakalpak Türkleri eski halk inanışları
Old folk beli̇efs of Karakalpak Turks
SVETLANA MADİYAROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH YILMAZ