Yangın güvenilirliğinin ve farkındalığının ölçülmesi
Measuring fire safety and awareness
- Tez No: 873262
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ALTUNDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Acil Tıp, Kimya, Makine Mühendisliği, Emergency Medicine, Chemistry, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yangın ve Yangın Güvenliği Anabilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Yangın, maddenin ısı ve oksijen ile birleşmesi sonucu oluşan yanma reaksiyonlarının neden olduğu doğal bir afettir. Yangınların oluştukları coğrafî alanda maddi hasarlara neden olmasından ziyade, orada yaşayan canlılar ve ekolojik denge üzerinde de büyük derecede olumsuz etkileri vardır. Yangınlar, aynı zamanda can kaybına ve çevresel tahribata yol açabilir. Yangın güvenliği, ölüm, yaralanma ya da maddi hasara neden olan bir yangının çıkma olasılığını azaltmaya yönelik önlemler bütünüdür. Bu önlemler, canlıların yangın yerinden kolaylıkla uzaklaşmaları ve olaydan olabildiğince az zararla kurtulabilmelerini sağlamayı da amaç edinmektedir. Yangın güvenliği, aşağıdaki temel unsurları içerir: • Risk Tanımlama: Çevremizdeki potansiyel yangın tehlikelerini tanımak. • Eğitim: Yangın güvenliği uygulamalarını ve acil durum prosedürlerini bilmek. • Hızlı Tepki: Yangın anında nasıl hareket edilmesi gerektiğini bilmek, tahliye yollarını takip etmek ve yangın söndürme ekipmanını doğru kullanmak. • Topluluk İşbirliği: Yangın güvenliği bilincini toplumda yaygınlaştırmak. Yangın güvenliği önlemleri, inşaat sürecinden başlayarak var olan yapıların tasarımı, yapımı, kullanımı, bakımı ve işletimi aşamalarında ele alınabilir. Yangın kapıları, yangın merdivenleri, yangın söndürme sistemleri ve uyarı sistemleri gibi uygulamalar yangın güvenliğini sağlamak için kullanılır. Bu çalışmanın ilk amacı, Sakarya Üniversitesi öğrencileri arasındaki yangın güvenliği ve farkındalık düzeyini değerlendirmektir. Öncelikle literatür incelendikten sonra yangın güvenilirliği ve farkındalığı üzere yapılan uluslararası çalışmalar üzerine yapılan çalışmalarda en çok kullanılan faktörler belirlenerek bir araştırma modeli oluşturulmuştur. Araştırma bağlamında Toplam 594 adet anket araştırma için uygun bulunmuştur. Elde edilen veriler üzerinde tanımlayıcı istatistik analizleri, doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatiklerden katılımcılara sorduğumuz yangın bilgisi ve farkındalığının konusunda kendilerini hangi düzeyde gördüğünüze dair soruya verilen sonuçlar incelendiğinde, katılımcıların çoğu orta düzeyde yangın bilgisine sahip olduğu uygulanmakta olan yangın güvenliği önlemlerinin farkında olduğu sonucuna varılmıştır. Katılımcıların çoğunun 16 ila 23 yaş aralığında olması ve oldukça genç bir katılımcı grubuna anket yapılması, yangın bilgisi ve farkındalık konusunda orta düzeyde bilgiye sahip olmalarının, bu yaş grubunun eğitim ve bilgilendirme programlarıyla daha da bilinçlendirilebileceğini göstermektedir. Bu durum, gençler arasında yangın güvenliği eğitimlerinin önemini ve etkinliğini artırma potansiyeline işaret etmektedir. Son dönemlerde, özellikle üniversitelerde gerçekleştirilen yangın bilinci eğitimleri ve tatbikatlarının sıklığının artması, gençler arasında yangın bilincinin gelişimine katkıda bulunmaktadır. Bu tür eğitimlerin ve tatbikatların düzenli olarak sürdürülmesi, genç nüfusta yangın bilincinin daha da pekişeceği ve artacağı yönünde güçlü bir beklenti oluşturmaktadır. Katılımcıların %63,5'i teorik olarak yangın eğitimi aldıklarını ifade etmiştir. Lisans öğrencilerinin çoğunlukta olması, üniversite düzeyinde yangın güvenliği bilincinin artırılmasının önemini vurgulamaktadır. Pratik uygulamaların ve tatbikatların eğitim programlarına dahil edilmesi, öğrencilerin yangın anında nasıl hareket edeceklerini deneyimlemelerini ve bu becerileri içselleştirmelerini sağlayacaktır. Bu tür eğitimler, öğrencilerin yangın güvenliği konusunda daha donanımlı hale gelmelerine ve acil durumlarda etkili müdahalede bulunabilmelerine olanak tanıyacaktır. Anket sonuçları, katılımcıların büyük bir çoğunluğunun (%77.5) yangın söndürme tüpü kullanımı konusunda eğitim almadıklarını veya bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadıklarını ortaya koymaktadır. Bu veriler, yangın güvenliği eğitimlerinin ağırlıklı olarak teorik bilgilere dayandığını ve pratik uygulamaların göz ardı edildiğini göstermektedir. Yangın söndürme tüpü gibi kritik ekipmanların kullanımının öğretildiği pratik eğitimlerin yaygınlaştırılması, yangın bilinci ve güvenliği açısından daha etkili sonuçlar elde edilmesini sağlayacaktır. Gerçekçi senaryolar ve tatbikatlarla desteklenen eğitimler, bireylerin acil durumlarda doğru müdahale becerilerini geliştirmelerine ve yangın güvenliği konusunda daha kapsamlı bir anlayış kazanmalarına olanak tanıyacaktır. Bu nedenle, yangın güvenliği eğitim programlarının içeriğinin yeniden değerlendirilmesi ve pratik uygulamaların entegrasyonunun artırılması önem arz etmektedir. Eğitimlerin bu şekilde tasarlanması, katılımcıların yangın anında nasıl hızlı ve etkili müdahale edeceklerini deneyimleyerek öğrenmelerini ve bu becerileri içselleştirmelerini sağlayacaktır. Böyle bir yaklaşım, yangın güvenliği bilincinin artırılmasına ve acil durumlarda can kaybının azaltılmasına katkıda bulunacaktır.Anket sonuçlarına göre, katılımcıların %48'inin olası bir yangın durumunda kullanılmak üzere önceden belirlenmiş bir kaçış planına sahip olduklarını ifade etmeleri, yangın güvenliği konusundaki toplumsal bilincin ve hazırlığın önemli bir kısmının eksik olduğunu göstermektedir. Bu durum, yangın güvenliği eğitimlerinin sadece teorik bilgilerle sınırlı kalmaması, aynı zamanda pratik uygulamaları ve simülasyon temelli tatbikatları da kapsaması gerektiğini vurgulamaktadır. Etkili bir yangın tahliye planının, bireylerin ve kurumların yangın anında hızlı ve koordineli bir şekilde hareket etmelerini sağlayacak şekilde tasarlanması gerekmektedir. Bu bağlamda, yangın güvenliği protokollerinin geliştirilmesi, düzenli aralıklarla tatbikat yapılması ve bu süreçlerde bireylerin aktif rol alması, yangın anında can ve mal kaybını minimize etmek için kritik öneme sahiptir. SmartPLS yazılımı kullanılarak gerçekleştirilen yapısal eşitlik modellemesi, yangın bilgisi ve yangın güvenliği farkındalık düzeyinin yangın tehlikesi sonuçları üzerindeki etkisini incelemiştir. Hipotezlerden ilki (H1), yangın bilgisinin yangın tehlikesi ve sonuçları ile pozitif ve anlamlı bir ilişkiye sahip olduğunu öne sürmektedir. Bu, bireylerin yangın hakkında daha fazla bilgiye sahip olmalarının, yangın tehlikesi durumlarında daha etkili kararlar alabilmelerini ve olası zararları azaltabilmelerini sağlayabileceğini göstermektedir. İkinci hipotez (H2) ise, yangın güvenliği farkındalık düzeyinin yangın tehlikesi sonuçları ile pozitif ve anlamlı bir ilişkiye sahip olduğunu belirtmektedir. Bu, bireylerin yangın güvenliği konusunda daha yüksek bir farkındalığa sahip olmalarının, yangın sırasında daha hızlı ve etkili müdahale etmelerine yardımcı olabileceğini ve böylece yangınla ilişkili riskleri ve zararları azaltabileceğini ifade etmektedir. Bu iki hipotezin doğrulanması, yangın güvenliği eğitim programlarının ve bilgilendirme kampanyalarının önemini vurgulamaktadır. Yangın bilgisi ve farkındalığın artırılması, toplumun yangın tehlikelerine karşı daha hazırlıklı olmasını ve acil durumlarda daha etkili müdahale edebilmesini sağlayabilir. Bu nedenle, yangın güvenliği eğitimlerinin hem teorik bilgileri hem de pratik uygulamaları kapsaması, yangınla mücadelede toplumsal kapasiteyi güçlendirecek temel bir adımdır.
Özet (Çeviri)
Fire is a natural disaster caused by combustion reactions resulting from the combination of matter with heat and oxygen. Fires not only cause material damages in the geographical area where they occur, but also have a great negative impact on the living creatures and ecological balance. Fires can also cause loss of life and environmental damage. Fire safety is a set of measures to reduce the likelihood of a fire causing death, injury or material damage. These measures also aim to ensure that living things can easily move away from the fire scene and survive the incident with as little damage as possible. Fire safety includes the following basic elements: - Risk Identification: Recognising potential fire hazards in our environment. - Training: Know fire safety practices and emergency procedures. - Rapid Response: Knowing how to act in case of fire, following evacuation routes and using fire fighting equipment correctly. - Community Co-operation: To spread fire safety awareness in the community. Fire safety measures can be addressed in the design, construction, use, maintenance and operation of existing structures starting from the construction process. Applications such as fire doors, fire escapes, fire extinguishing systems and warning systems are used to ensure fire safety. The first aim of this study is to evaluate the level of fire safety and awareness among Sakarya University students. Firstly, after analysing the literature, a research model was created by determining the most commonly used factors in the studies on international studies on fire safety and awareness. In the context of the research, a total of 594 questionnaires were found suitable for the research. Descriptive statistical analyses, confirmatory factor analysis and structural equation modelling were used on the data obtained. When the results given to the question about the level of fire knowledge and awareness that we asked to the participants from descriptive statistics were analysed, it was concluded that most of the participants were aware of the fire safety measures being implemented, most of which had a medium level of fire knowledge. The fact that most of the participants are between the ages of 16 and 23 and that a very young group of participants was surveyed shows that this age group can be made more aware through training and information programmes, since they have a medium level of fire knowledge and awareness. This situation points to the potential to increase the importance and effectiveness of fire safety trainings among young people. Recently, the increasing frequency of fire awareness trainings and drills, especially in universities, contributes to the development of fire awareness among young people. The regular continuation of such trainings and drills creates a strong expectation that fire awareness among the young population will further consolidate and increase. 63.5% of the participants stated that they received theoretical fire training. The majority of undergraduate students emphasise the importance of raising fire safety awareness at university level. The inclusion of practical applications and drills in training programmes will enable students to experience how to act in case of fire and internalise these skills. Such trainings will allow students to become better equipped in fire safety and be able to intervene effectively in emergencies. The survey results reveal that the majority of the participants (77.5%) have not received training on the use of fire extinguishers or do not have sufficient knowledge on this subject. These data show that fire safety trainings are mainly based on theoretical knowledge and practical applications are ignored. The dissemination of practical trainings where the use of critical equipment such as fire extinguishers is taught will provide more effective results in terms of fire awareness and safety. Trainings supported by realistic scenarios and drills will enable individuals to develop the right response skills in emergencies and gain a more comprehensive understanding of fire safety. Therefore, it is important to re-evaluate the content of fire safety training programmes and increase the integration of practical applications. Designing trainings in this way will enable participants to learn by experience how to intervene quickly and effectively in case of fire and to internalise these skills. According to the results of the survey, 48% of the participants stated that they have a predetermined escape plan to be used in case of a possible fire, which shows that a significant part of the social awareness and preparation on fire safety is missing. This situation emphasises that fire safety trainings should not be limited to theoretical knowledge, but should also include practical applications and simulation-based drills. An effective fire evacuation plan should be designed to enable individuals and organisations to act quickly and in a coordinated manner in case of fire. In this context, the development of fire safety protocols, regular drills and the active role of individuals in these processes are critical to minimise the loss of life and property in case of fire. Structural equation modelling using SmartPLS software examined the effect of fire knowledge and fire safety awareness level on fire hazard outcomes. The first hypothesis (H1) suggests that fire knowledge has a positive and significant relationship with fire hazard and its consequences. This suggests that individuals having more knowledge about fire can enable them to make more effective decisions in fire hazard situations and reduce potential damages. The second hypothesis (H2) states that fire safety awareness level has a positive and significant relationship with fire hazard outcomes. This implies that individuals' higher awareness of fire safety can help them intervene more quickly and effectively during a fire, thereby reducing fire-related risks and damages. The confirmation of these two hypotheses highlights the importance of fire safety education programmes and information campaigns. Increasing fire knowledge and awareness can enable the community to be better prepared for fire hazards and to respond more effectively in emergencies. Therefore, fire safety training programmes that cover both theoretical knowledge and practical applications are a fundamental step to strengthen social capacity in fire fighting. In conclusion, fire safety trainings aim to create a more prepared and aware society against fire hazards by combining knowledge and practical applications. These trainings are a fundamental step to improve the overall safety and firefighting capacity of the community.
Benzer Tezler
- Farklı ülkelerdeki İngilizce okutmanlarının ortak dil olarak İngilizce farkındalığı ve görüşleri
Perceptions and awareness levels of diverse group of English instructors on ELF
NESRİN NESLİHAN KOCUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYFİ KENAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR BAŞKAN
- Antecedents and consequences of cyber security awareness: A case study for maritime sector
Siber güvenlik farkındalığının öncülleri ve sonuçları: Denizcilik sektörü için bir vaka çalışması
GİZEM YÜKSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN BOLAT
- Dynamic numerical analysis of typical monopile foundations for offshore wind turbine applications
Deniz rüzgar türbini uygulamaları için tipik tek kazıklı temellerin dinamik sayısal analizi
ABDUH KIWANUKA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İnşaat MühendisliğiMersin Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR LÜTFİ ERTUĞRUL
- Spor alanlarının ve yolcu gemilerinin, yangın acil durum hazırlık seviyeleri ile personellerinin farkındalık düzeylerinin karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of fire emergency preparedness levels of sports fields and passenger ships and awareness levels of personnel
HAKAN ÇAP
Doktora
Türkçe
2023
DenizcilikMarmara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGAY BİÇER
PROF. DR. LEYLA TAVACIOĞLU
- Elicitation through written corrective feedback: A guided discovery approach in process-based writing
Yazılı düzeltici geribildirim yoluyla çıkarım yapma: Süreç odaklı yazmaya yönelik bir keşif yaklaşımı
EBRU YEĞEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
DilbilimGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL SİNAN ÖZMEN