Geri Dön

Analysis and improvement of waiting times using a simulation modeling approach in a university dining hall

Bir üniversite yemekhanesinde simülasyon modelleme yaklaşımı kullanılarak bekleme sürelerinin analizi ve iyileştirilmesi

PDF İndir

  1. Tez No: 874204
  2. Yazar: SEYEDMOHAMMADMATIN SEYEDESFAHANI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TUNCAY ÖZCAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Kafeterya, banka, hastane, restoran gibi hizmet sistemlerinde uzun bekleme süreleri müşteri memnuniyetini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu tez, İstanbul Teknik Üniversitesi öğrenci yemekhanesindeki bekleme sürelerinin bir simülasyon modeliyle analiz edilmesini ve iyileştirilmesini amaçlamaktadır. Diğer bir ifade ile, bu çalışmada uzun bekleme sürelerinin ve kuyrukların kök nedenlerini belirlemek ve bunları hafifletmek için etkili stratejiler geliştirmek ve böylece öğrencilerin yemek deneyimini iyileştirmek hedeflenmektedir. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), İstanbul, Türkiye'de bulunan ülkemizin ve dünyanın önde gelen üniversitelerinden biridir. Ana kampüsü, faaliyetlerin çoğunluğuna ev sahipliği yapmaktadır. Bu büyük üniversite kampüsü için etkili kapasite yönetimi ve öğrenci ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli kaynakların sağlanması hayati öneme sahiptir. Bu noktada, yemekhaneler, çoğu öğrenciye yiyecek sağladıkları için son derece önemlidir. Yemekhanelerde yetersiz kaynaklar ve kapasite, uzun bekleme sürelerine ve kuyruklara neden olabilir. Bu durum, öğrencileri sınırlı öğle aralarını verimli bir şekilde kullanmalarına engel olmaktadır. Öğrencilerle yapılan görüşmeler sonucunda, 15 dakikadan fazla bekleme süresinin söz konusu olduğu durumda, öğrencilerin genellikle üniversite tarafından sağlanan yemeklerden daha yüksek maliyetli alternatif öğle yemeği seçtiklerini ortaya koymuştur. Tez kapsamında, ilk olarak, mevcut sistemin analizi yapılmıştır. Uzun kuyruklara neden olan temel faktörler kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Bu analiz, belirli darboğazları belirlemek için gözlem çalışmaları ve öğrencilerle yapılan görüşmeleri içermektedir. Daha sonra, yemekhanenin dört hattındaki bekleme süreleri detaylı bir şekilde değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme, kuyruk oluşumunun yoğunluğunu ve dağılımını anlamak için nicel bir temel sağlamıştır. Çalışma kapsamında etkin çözüm yaklaşımları geliştirmek için, benzer problemlerin yemekhaneler ve restoranlarda kuyruk yönetimi üzerine kapsamlı bir literatür taraması yapılmıştır. Literatür çalışmalarının analizi sonucunda, kuyruk sistemlerini modellemek ve analiz etmek için simülasyon esaslı yaklaşımların ve araçların yaygın şekilde kullanıldığı görülmektedir. Bu noktada, en popüler simülasyon yazılımları olarak ARENA, Promodel, Simio ve AnyLogic sıralanabilir. Çalışma kapsamında, farklı simülasyon yazılımlarını karşılaştırdıktan sonra, karmaşık sistemleri modellemek için uygun olan ARENA simülasyon yazılımı güçlü özellikleri ve kullanıcı dostu arayüzü nedeniyle seçilmiştir. Veri toplama, simülasyon esaslı çalışmaların kritik bir aşamasıdır. Tez çalışması kapsmamında, üç ay boyunca, yemekhaneye gelişlerarası süreyi, hizmet sürelerini ve diğer operasyonlara ait süreleri kaydetmek suretiyle doğrudan gözlem yoluyla veri toplanmıştır. Operasyonlar için toplanan verileri analiz etmek için ARENA Input Analysis modülü kullanılmış ve her hat için her operasyonu temsil eden en uygun olasılık dağılımı belirlenmiştir. Yemekhaneye öğrencilerin gelişleri arası süre için, Weibull dağılımı en uygun dağılım olarak bulunmuş, diğer operasyonlar ise ARENA Input Analysis modülünden elde edilen en uygun dağılımlar kullanılarak modelleme yapılmıştır. Bu tez çalışması kapsamında, son olarak, İTÜ yemekhane sisteminin bir simülasyon modeli ARENA yazılımını kullanarak oluşturulmuş ve modelin güvenilirliği ve geçerlemesi yapılmıştır. Ayrıca, simülasyon modelinde gerekli yineleme sayısı t-testi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. ARENA modelinin çıktıları, yemekhanenin düzeni ve kaynak planlaması ile ilgili bazı verimsizlikleri ortaya çıkarmıştır. Bu sonuçlara göre, dört yemekhane hattından ikisinde öğrenci sayısının fazla olması nedeniyle sürekli olarak yüksek yoğunluk yaşanırken, geri kalan iki hatta düşük yoğunluk yaşanmaktadır. Bu doğrultuda, kuyruk yoğunluğunu hafifletmeyi amaçlayan çeşitli stratejiler için senaryo analizleri yapılmıştır. Bu stratejiler, sunucu sayısını ayarlama, sınıf programlarını öğrenci gelişlerini daha iyi dağıtmak için değiştirme ve diğer yaratıcı çözümleri içermektedir. Sunucu sayısını ayarlama, literatür çalışmalarında, sıkça önerilen bir stratejidir ve birçok çalışmada etkili olduğu kanıtlanmıştır. Simülasyon modelinin ve senaryo analizinin sonuçları, kuyruk uzunluğunda önemli bir azalma ve öğrenciler için genel yemekhane hizmet deneyiminde iyileşme elde edilebileceğini göstermiştir. Sunucu sayısını artırılarak, en yoğun hatlardaki bekleme süresi 12 dakikadan sadece 3 dakikaya indirilmiştir. Aynı zamanda, hat yoğunluklarında denge sağlanmıştır. Ders programlarını ayarlayarak her hat için geliş oranlarını dengeleme, hatların kullanım oranını 0.47'den 0.83'e çıkarmıştır. Ders programları aracılığıyla geliş sayısını kontrol eden ve gerçek hayatta uygulanması önemli zorluklarla karşı karşıya olan başka bir senaryo, ortalama bekleme süresini 2 dakikaya indirme potansiyeline sahiptir. Gelecekteki çalışmalarda, teknoloji destekli kuyruk yönetim sistemleri ile sistem davranışı izlenebilir. Ders programlarını değiştirmek veya kaynakları artırmak yerine, öğrenci gelişlerini ve kuyruk uzunluklarını gerçek zamanlı olarak izlemek için teknolojik çözümler geliştirilebilir. Ayrıca, restoran yönetiminde yaygın olarak görülen yaklaşımlara benzer şekilde, maliyet analizi de simülasyon modeline dahil edilebilir. Böylece, çeşitli işletme değişikliklerinin finansal etkileri, artan verimlilik ve müşteri memnuniyetinden kaynaklanan potansiyel gelir artışıyla karşılaştırılabilir. Yemekhane sisteminde yer alan kaynakların planlaması ve çizelgelemesi için matematiksel modelleme esaslı yaklaşımların geliştirilmesi gelecek çalışmalarda ele alınabilir. Bu noktada, literatür çalışmalarında yer alan işgücü çizelgeleme modelleri esas alınarak özgün modellerin geliştirilmesi söz konusu olacaktır. Ayrıca, gerçek hayat hat dengeleme ve işgücü çizelgeleme modellerinin NP-Zor yapısından dolayı genetik algoritma, tabu arama ve parçacık sürü optimizasyonu gibi metasezgisel algoritmaların kullanımı ve performans analizi çalışmaları yürütülebilir. Sonuç olarak, öğrenci yemekhanelerinde kuyruk yoğunluğunu ve uzun bekleme sürelerini ele almak ve işletme verimliliğini artırmak için deneysel verilere dayalı önlemler hayati öneme sahiptir. Çalışmamız, veriye dayalı karar vermenin önemini vurgulamakta ve simülasyon araçlarının hizmet sunumunu analiz etme ve iyileştirme noktasında potansiyelini ortaya koymaktadır. Diğer bir ifade ile, bu çalışma yüksek yoğunluğa sahip sistemlerin yönetiminde stratejik planlamanın ve kaynak tahsisinin önemini vurgulamakta ve diğer hizmet sistemlerinde benzer analizler için değerli bir çatı sağlamaktadır.

Özet (Çeviri)

Long waiting times in service systems such as cafeterias, banks, hospital and restaurants significantly affect customer satisfaction. This thesis aims to analyze and improve the waiting times in the student cafeteria of Istanbul Technical University with a simulation model. Within the scope of the thesis, first, the analysis of the current system is carried out. Key areas causing long queues are comprehensively identified and a comprehensive evaluation of wait times in different lines of the dining hall is conducted. Then, data on operational processes are collected and input analysis is performed to determine the best probability distribution representing each process. Finally, the model of the dining hall system is created using ARENA simulation software and bottleneck is performed. The results of the simulation model reveal some inefficiencies related to the layout and operational schedule of the dining hall. According to these results, two of the four dining hall lines consistently experience higher density due to the high number of students, while the remaining two lines have low density. To address these issues, scenario analyzes are conducted exploring various strategies aimed at alleviating queue congestion. These strategies include adjusting the number of providers and changing class schedules to better control the timing of student arrivals. The results of the scenario analysis show a significant reduction in queue length and an overall improvement in the students' food service experience. By increasing the number of servers, the waiting time in the most crowded lines is reduced from 12 minutes to 3 minutes. Additionally, adjustments to course schedules result in a more balanced utilization rate of lines, increasing from 0.47 to 0.83. Implementation of these strategies is expected to improve the dining hall's ability to more effectively meet student needs and increase operational efficiency without incurring significant additional costs. This study highlights the importance of strategic planning and resource allocation in managing high-traffic areas and provides a valuable framework for similar analyzes at other service systems.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    356059

    Meme merkezinde hasta akış diyagramının oluşturulması ve iyileştirilmesi

    Modeling and improvement of patient flow chart in a breast cancer center

    DUYGU ARSOY İLİKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Hastanelerİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. HATİCE AKDAĞ

  2. Tez No

    563828

    Kuyruk modeli ile bekleme sürelerinin analizi ve işgücü planlaması: Diş hekimliği hastanesinde bir uygulama

    Analysis of waiting times with queue model and labor planning: An application for a dentistry hospital

    AHMET FARUK KAHYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sağlık Kurumları YönetimiAkdeniz Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKHAN AKYÜZ

  3. Tez No

    535664

    Bir mobilya firmasında paketleme öncesi üretim hattının simülasyon ile verimliliğinin arttırılması

    Efficiency improvement in furniture manufacturing industry using simulation method

    KÜBRA NUR ÖZÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPARSLAN SERHAT DEMİR

  4. Tez No

    106393

    Çifte kaynak kısıtlı grup teknolojisi üretim sistemlerinin bozucu faktörlere dayanıklı tasarımı

    Robust design of dual resource constrained group technology production systems

    MUSTAFA AKHUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF. DR. M. BÜLENT DURMUŞOĞLU

  5. Tez No

    66594

    Metro istasyonlarında yolcu sirkülasyonunun değerlendirilmesi için bir uzman sistem önerisi

    An expert system proposal for the evaluation of pedestrian circulation at underground stations

    A.GÜLAY PEKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ

Geri Dön