Türkiye'de Aile Hekimlerinin kullandıkları kanıta dayalı tıp (KDT) kaynakları ve bunların birinci basamağa uy-gunluğu hakkındaki görüşleri: bir vinyet çalışması.
Family physicians' resources of evidence based medicine (eBM) and their views on how relevant these are to primary care: a vignette study in Türkiye
- Tez No: 874433
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİHA SERAP ÇİFÇİLİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Birinci basamak, Kanıta dayalı tıp kaynakları, Hasta odaklı, Uygunluk, Genellenebilirlik, Vinyet çalışması, Aile hekimleri, Türkiye, Primary care, Evidence-based practice resources, patient-oriented, Relevance, Generalizability, Vignette study, Family physicians, Türkiye
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Giriş: Aile hekimliği mümkün olduğunca tıbbi literatürde ve kılavuzlarda yayınlanan ve toplanan bilimsel kanıtlara dayanmalıdır.Türkiye'de Kanıta Dayalı Tıp (KDT) ve birinci basamak sağlık hizmeti arasındaki ilişkiyi değerlendiren çok az çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada amaç, Türkiye'de Aile Hekimlerinin (AH) sık karşılaşılan klinik sorulara yanıt vermek için kullandıkları KDT kaynakları ve bunların birinci basamaktaki uygulamalarına uygunluğu hakkındaki görüşlerini toplamak, gösterilen kaynakları sınıflandırarak klinik uygulama kılavuzları (KUK'lar) olarak sınıflandırılan kaynaklara güvenilirliği analiz etmektir. Yöntem: Tanımlayıcı bir çalışma planlanmıştır. Klinik vinyetleri (olgu örnekleri) içeren bir soru formu oluşturulmuştur. Demografik veriler ile ilişkili soruların yanı sıra beş vinyetin (olgu örnekleri) her biri için, öykünün sonunda yöneltilen klinik soruyu yanıtlamak amacı ile aile hekimlerinin kullanabilecekleri kanıta dayalı bir kaynak sağlamaları ve bu kaynakların birinci basamak sağlık hizmetine uygunluğuna ilişkin üç soruya cevap vermeleri istenmiştir. Sağlanan kaynaklar, 6 S modeli KDT piramidi tarafından önerilen geniş sınıflandırma kullanılarak sınıflandırılmıştır. Sağlanan ulusal kılavuzlar, KUK'ların güvenilirliğini analiz etmek için yayınlanan“The Institute of Medicine”kriterlerinin bir kısmı kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın evrenini Aile Hekimliği uzmanları (AHU) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde üç aydan fazla çalışmış aile hekimliği asistanları (AHA), ve Sözleşmeli Aile Hekimliği Uzmanlığı (SAHU) asistanları oluşturmaktadır. Bulgular: Birinci basamakta sık karşılaşılan sorunları olan hastaları tanımlayan vinyetlerle karşılaştıklarında ve klinik soruları yanıtlamak için kanıta dayalı kaynaklar sağlamaları istendiğinde, AH'ler yalnızca %27,6 oranında spesifik kaynak sağlayabilmiştir. Sağlanan kaynakların %52,6'sı KUK'lardir. Bunların çoğu, geliştirilmeleri sırasında kullanılan metodoloji, önerilerin gücüne yönelik derecelendirmelerini ve kanıt kalitesinin derecelendirmelerini sağlamayan ulusal KUK'lardır. AH'ler kullandıkları kaynakların çoğunun hasta odaklı kanıtlara (%77,8), kendilerininkine benzer hasta popülasyonuna (%85,3) ve aile hekimliği değerlerini dikkate alan bir yaklaşıma (%63) dayandığını düşünmektedir. Üç birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcı hekim grubu (AHU, AHA, SAHU) arasında kanıta dayalı kaynaklara erişilebilirlik düzeyi açısından anlamlı bir fark tespit edilmiştir (P=0,038). AHU'ların (%39,1), AHA'ların (%32,6), SAHU'ların ise (%14,9) Kanıta dayalı kaynaklara yüksek erişilebilirliğe sahiptir. Sonuç: KDT eğitimlerinin uygulanması ve birinci basamağa yönelik kılavuzların geliştirilmesi yoluyla AH'lerin uygun ve güncel KDT kaynaklarına erişiminin iyileştirilmesine ihtiyaç vardır. AH'ler, kanıta dayalı kılavuzlara erişimin sadece ilk adım olduğunun, kanıtların aile hekimliği değerlerine uygun bir şekilde hastaların bakımına entegre edilmesi gerektiğinin farkında olmalıdır.
Özet (Çeviri)
Background: General practice should be as much as possible based on scientific evidence published and collected in medical literature and guidelines. Very few studies assessed the relationship between Evidence-Based Medicine (EBM) and primary care in Türkiye. In this study, we aim to assess Family Physicians' (FP)s' EBM practice by collecting their resources used to respond to common clinical questions and their views on the appropriateness of these resources to primary care, then classifying them and appraising those who are classified as national Clinical practice guidelines (CPGs). Method: This is a descriptive study with a primary care survey for data collection. FPs were given vignettes describing patients of different age groups presenting with complaints common to primary care and asked to provide EBM resource(s) for each clinical question and to answer questions related to the relevance and the generalizability of these resources. The provided resources were categorized by using the broad classification suggested by the 6 S model EBM pyramid. National guidelines provided were appraised by using a part of“The Institute of Medicine”published criteria for analysing the reliability of CPGs. Family medicine specialists (FMS), family medicine residents (FMR) who have worked in Family health centers for more than three months, and contracted family medicine residents (CFMR) were included. Results: When faced with vignettes, describing patients with problems common to primary care and asked to provide evidence-based resources to answer the clinical questions, FPs could provide specific resources only 27,6% of the times. 52,6% of the provided resources were CPGs. Most of these are national CPGs that do not provide their methodological development, ratings for the strength of the recommendations, and ratings of the quality of evidence. FPs thought that most of the resources they used are based on patient oriented evidence (77,8%), on patient population similar to theirs'(85,3%), and on an approach that considers primary care perspective (63%). There was a significant difference among the three primary care provider groups (FMS, FMR, CFMR) in terms of the level of accessibility to evidence-based resources (p=0,038). (39.1%) of FMSs, (32.6%) of FMRs, and only (14.9%) CFMRs have high accessibility to evidence-based resources. Conclusions: There is a need to improve FPs' accessibility to relevant and updated EBM resources through implementing EBM training and developing guidelines directed to primary care. FPs should be aware that access to evidence-based guidelines is just the first step, the evidence must be integrated to patients' care in a way relevant to family medicine values.
Benzer Tezler
- Aile hekimlerinin obezite ile mücadeledeki yeri
The role of family physicians in combating obesity
MERVE ATALAY DİRGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKTAY SARI
DOÇ. DR. BURCU DOĞAN
- Farklı hekim gruplarının akut rinosinüzite yaklaşımları
Acute rhinosinusitis approach of different physician groups
KENAN DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKocaeli ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM ÖNCEL
- Kontrolsüz antidepresan kullanan hastaların, beck depresyon, BECK anksiyete, BECK umutsuzluk ölçekleri kullanılarak şimdiki durumları ve ilaç kullanım alışkanlıklarının araştırılması
A study on the current state and the habitual use of medications of the patients using uncontrolled antidepressants through BECK depression and BECK anxiety inventory and beck hopelessness scale
BARANSEL VARHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk SağlığıÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN CEYLAN
- Sağlık iletişimi perspektifinden Türkiye'deki 65 yaş ve üstü bireyleri anlamak: Sağlık ve yaşlanmaya ilişkin algı, tutum ve davranışlar üzerine bir araştırma
Understanding people aged 65 and over in Türkiye from a health communication perspective: A Study on perceptions, attitudes, and behaviors regarding health and aging
YAŞAR ŞEKERCİ
Doktora
Türkçe
2024
Halk SağlığıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAYE ASLI SANCAR DEMREN
- Türkiye'de parenteral ilaç kullanımının araştırılması
Examination of parenteral drug use in Turkey
BAŞAK DÖNERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eczacılık ve FarmakolojiMarmara ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AKICI