A proposed method for aircraft selection using interval- valued spherical fuzzy analytic hierarchy process
Aralık değerli küresel bulanık analitik hiyerarşi yöntemi ile uçak seçimi
- Tez No: 875062
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT LEVENT DEMİRCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Uçak Seçimi, Çok Kriterli Karar Verme, Analitik Hiyerarşi Süreci, Küresel Bulanık Kümeler, Filo Planlama, Aircraft Selection, Fuzzy Multi-Criteria Decision Making, AHP, Spherical Fuzzy Sets, Fleet Selection
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Havacılık endüstrisi küresel bağlantı, ekonomik kalkınma ve ulaşım verimliliğinde çok önemli bir rol oynamaktadır. Hız, konfor, güvenilirlik ve ağ gibi birçok avantaj sağlamaktadır. Bunun sonucunda sadece yolcu açısından değil lojistik açıdan da hava taşımacılığına olan talep giderek artmakta ve bu da sektörde rekabet ortamı yaratmaktadır. Havayolu şirketleri bu artan talebi karşılamak için filolarını genişletmeye ihtiyaç duymaktadırlar. Bu nedenle filo planlaması ve uçak seçimi havayolu firmalarının yönetmesi gereken önemli konular arasındadır. Uçak seçimi, birden fazla kriter ve belirsizlik içeren karmaşık bir karar verme sürecidir. Filo planlama uzmanlarının belirsizlik altındaki uçak tiplerini farklı kriterlere göre analiz ederek şirketin ihtiyaçlarına en uygun olan uçağı seçmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, bulanıklık ve belirsizlik altında finansal, teknik ve çevresel boyutlar olmak üzere üç ana kategoriyi ve oniki alt kriteri dikkate alarak uçak seçimi yapmaktır. Geleneksel karar verme yöntemleri sıklıkla uçak seçiminin doğasında olan belirsizlikleri gidermede başarısız olmaktadır. Buna karşın bu çalışma, uçak seçimi için Aralık Değerli Küresel Bulanık Analitik Hiyerarşi Sürecini (IVSFAHP) kullanarak yeni bir yaklaşım sunmaktadır. Önerilen yöntem, karar vericilerin tercihlerini dilsel terimler biçiminde ifade etmelerine olanak tanımakta ve bunlar daha sonra aralık değerli küresel bulanık sayılara dönüştürülmektedir. Bu bulanık sayılar, kriterlerin ağırlıklarını ve alternatiflerin performans derecelerini kapsamlı ve sistematik bir şekilde elde etmek için kullanılmaktadır. Önerilen yöntemin etkinliğini ve uygulanabilirliğini doğrulamak amacıyla özel bir şirket için uçak seçimini içeren bir örnek olay çalışması yapılmıştır. Üç karar verici, verilen kriterler kapsamında 5 uçak alternatifini değerlendirmiştir. Çıkan sonuca göre firmanın ihtiyaçlarına en uygun alternatif olarak A350-900 seçilmiştir. Bu çalışma, uçak seçimine sağlam ve esnek bir yaklaşım sunarak havacılık yönetimi alanına değerli bir katkı sağlamakta ve üst düzey yöneticilerin organizasyonel hedef ve endüstri standartlarına uyum için gerekli koşulları göz önünde bulundurarak farklı alternatifler arasından uygun karar vermelerine yardımcı olmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aviation industry plays a crucial role in global connectivity, economic development, and transportation efficiency. It provides numerous advantages such as speed, comfort, reliability and network. As a result of this, there is an increasing demand for air transportation not only in terms of passenger but also in terms of logistics which creates a competitive environment in the industry. Airline companies are willing to enhance their fleet to meet this thriving demand. Therefore, fleet planning and aircraft selection are crucial issues to be managed by airline firms. The aircraft selection is a complex decision-making process containing multiple criteria and uncertainties. In other words, fleet planning experts should analyze aircraft types under vagueness based on different criteria to select the most appropriate one that best suits the company's needs. This paper's objective is to develop structured framework for aircraft selection considering three main categories which are financial, technical and environmental aspects and twelve sub-criteria under fuzziness and vagueness. Traditional decision-making methods frequently fail to address the ambiguities and imprecisions inherent in aircraft selection. In response to this challenge, this study presents a novel approach for aircraft selection based on the Interval Valued Spherical Fuzzy Analytic Hierarchy Process (IVSFAHP). The proposed method allows decision-makers to express their preferences in the form of linguistic terms, which are then transformed into interval valued spherical fuzzy numbers. These fuzzy numbers are utilized to derive the weights of criteria and the performance ratings of alternatives in a comprehensive and systematic manner. To validate the effectiveness and applicability of the proposed method, a case study is conducted to address the problem of selecting aircraft for a private company. Three decision makers evaluated 5 aircraft alternatives under different criteria. According to the result, A350-900 is selected as the most suitable alternative for the company's needs. This study makes a valuable contribution to the field of aviation management by providing a robust and flexible approach to aircraft selection and helps high-level executives to make appropriate decision among different alternatives by considering necessary conditions to align with organizational target and industry standards.
Benzer Tezler
- Aircraft icing detection, identification and reconfigurable control based on Kalman filtering and neural networks
Kalman filtresi ve yapay sinir ağları ile uçak buzlanmalarının tespiti, teşhisi ve yeniden şekilllendirilebilir kontrol
RAHMİ AYKAN
Doktora
İngilizce
2005
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiHavacılık Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÇİNGİZ HACIYEV
Y.DOÇ.DR. FİKRET ÇALIŞKAN
- Havayolu yolculuk deneyimini iyileştirmek için makine öğrenmesi yöntemleriyle uçuş gecikmesi tahmini
Machine learning techniques for enhancing airline passenger experience through flight delay prediction
ESMA ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜHA TUNA
- Bir benzinli motorun türbülanslı akış alanlarının incelenmesi
The Investigation of the turblent flow fields in the motored S.1. engine
AHMET ERDİL
Doktora
Türkçe
1997
Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ BORAT
- Design and optimization of variable stiffness composite structures modeled using Bézier curves
Bézier eğrileriyle modellenen değişken katılıklı kompozit yapıların tasarımı ve optimizasyonu
ONUR COŞKUN
Doktora
İngilizce
2022
Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİT SÜLEYMAN TÜRKMEN