Klâsik Türk Edebiyatı'nın kadın şairlerinin divanlarında değerli taşlar ve madenler
Precious stones and mines in the divans of female poets of Classical Turkish Literature
- Tez No: 875650
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KAMİLE ÇETİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Klâsik Türk Edebiyatı, Kadın Şairler, Divan, Değerli Taşlar, Madenler
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Klâsik Türk edebiyatı; mazmunların, motiflerin ve simgelerin kullanıldığı bir gelenek edebiyatıdır. Güzellere ve güzelliklere kayıtsız kalamayan söz konusu gelenek, hem kıymetli oluşları hem de güzellikleriyle dikkatleri üzerine çeken değerli taşlara da ilgisiz kalmamıştır. Kıymetli taşlar ve madenler dendiğinde akik, altın, bakır, billur, cevher, elmas, gümüş, inci, kehribar, lâl, mercan, şebçerâğ, yakut, zebercet, zümrüt vb. akla gelmektedir. Çalışmada, Klâsik Türk edebiyatının divan sahibi kadın şairlerinin divanlarında değerli taşların ve madenlerin bulduğu yansımalar incelenmiştir. Bu bağlamda, 15. asırdan Mihrî Hatun, 17. asırdan Emetullah Hanım, 18. yüzyıldan Fıtnat Hanım, 19. yüzyıldan Âdile Sultan, Ayşe Teymûrî, Çeşm-i Âfet, Gülperî Hanım, Leylâ Hanım, Hatice Nakiyye Hanım, Sırrî Râhile Hanım, Şeref Hanım ve Tevhîde Hanım divanları ele alınmıştır. Kadın şairlerin divanları üzerinde çalışılırken“değerli taşlar”ve“madenler”kavramının geniş bir yer kapladığı görülmüştür. Öncelikle adı geçen şairlerin divanları taranmış, alfabetik olarak sıralanan değerli taşlar ve madenler hakkında genel bilgilere yer verilmiş, şiirlerde nasıl ve hangi bakımlardan kullanıldığı tespit edilen beyitler ekseninde ortaya konulmuştur. Kadın şairlerin divanlarında değerli taşların teşbih, istiâre, telmih, hüsn-i ta'lil, leff ü neşr gibi edebî sanatların da anlatım gücünden yararlanılarak değerli taşlar ve madenler etrafında şekillenen hayal unsurları gösterilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Classical Turkish literature; It is a traditional literature in which themes, motifs and symbols are used. The tradition in question, which cannot remain indifferent to beauties and beauties, has not remained indifferent to precious stones, which attract attention with both their preciousness and beauty. When it comes to precious stones and mines, agate, gold, copper, crystal, ore, diamond, silver, pearl, amber, garnet, coral, amber, ruby, emerald, emerald, etc. comes to mind. In the study, the reflections of precious stones and mines in the divans of the female poets of Classical Turkish literature were examined. In this context, Mihrî Hatun from the 15th century poets, Emetullah Hanım from the 17th century, Fıtnat Hanım from the 18th century, Âdile Sultan, Ayşe Teymûrî, Çeşm-i Âfet, Gülperî Hanım, Leylâ Hanım, Hatice Nakiyye Hanım, Sırrî Râhile Hanım from the 19th century poets., Şeref Hanım and Tevhîde Hanım divans were discussed. It has been observed that the concept of“precious stones”and“mines”occupies a wide place when studying the divans of women poets. First of all, the divans of the mentioned poets were scanned, general information about the precious stones and mines listed alphabetically was given, and how and in what ways they were used in the poems were presented on the basis of the couplets determined. In the divans of women poets, the elements of imagination shaped around precious stones and mines were tried to be shown by making use of the expressive power of literary arts such as simile, metaphor, allusion, hüsn-i ta'lil, leff ü neşr.
Benzer Tezler
- Leylâ Hanım ve Şeref Hanım dîvânlarında zamân ve mekân kavramları üzerine inceleme
An investigation on the concepts of time and space in Leylâ Hanım and Şeref Hanım
SİBEL ÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıArtvin Çoruh ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÇELEBİOĞLU
- Başlangıç dönemi klasik Türk şiirinde Kaş'ın imge olarak kullanılışı
The use of Kaş as image in classical Turkish poetry in the beginning period
İLKNUR PALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK AÇIKGÖZ
- Nâ'îilî, Fehîm ve Neşâtî divanlarında alışılmamış bağdaştırmaya dayalı Farsça terkipler
Persian noun phrases based on uncommon harmonization in the divans of Nâ'ilî, Fehîm and Neşâtî
BÜŞRA GÜMÜŞSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM SONA
- Bâkî, Şeyhülislam Yahya ve Nedîm divanlarında haz kavramı
The consept of pleasure i̇n Baki̇, Şhaykh-al-iİslam Yahya and Nedi̇m's di̇van
ERDEM SEVİMLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SADIK ARMUTLU
- Kadın dîvan şairlerinden Mihrî Hâtun, Leylâ Hanım ve Şeref Hanım dîvanları'nda sosyal hayat
The social life in dîvan poems of women dîvan poets Mihrî Hâtun, Leylâ Hanım and Şeref Hanım
JÜLİDE BİLİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA BATUR